Türkiye'de, İsrail’in Gazze’deki hastaneye yönelik saldırısında yaşamını yitirenler için 3 günlük ulusal yas ilan edildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Filistin'de çoğu çocuk ve masum sivillerden oluşan binlerce şehide duyulan saygının bir gereği olarak Türkiye'de 3 günlük milli yas ilan edildiğini bildirdi. Bu üzücü olayın ardından Türk bayrakları yarıya indirildi.
Peki milli yas nedir? Daha önce Türkiye'de hangi sebeplerle milli yas ilan edildi? İşte geçmişten bugüne Türkiye'deki Milli Yaslar!
Milli Yas (Ulusal Yas) Nedir?
Milli yas veya millî yas, bir ülkenin halkının büyük bölümü tarafından yerine getirilen yas tutma ve anma eylemlerinin gerçekleştirildiği gün olarak tanımlanmaktadır. Milli Yas ilan edilen bu günler; o ülkeden veya başka bir yerden önemli bir kişinin veya kişilerin ölümü, cenazesi veya bunların yıl dönümü nedeniyle hükûmetler tarafından ilan edilir. Ayrıca, bir ülkede gerçekleşen doğal afet, facia, kaza, savaş veya terör saldırısı sonrasında da ulusal yas ilan edilebilir. Bayrakların yarıya indirilmesiyle ve saygı duruşuyla yaygın olarak gerçekleştirilen bir ritüeldir.
Milli Yas İlanı Kim Tarafından İlan Edilir?
Ulusal Yas kararı, Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürlüğü‘nün teklifi üzerine Başbakanlık‘ta yapılan değerlendirmenin ardından alınıyor. Buna göre; Mustafa Kemal Atatürk'ün vefat yıl dönümü olan 10 Kasım günleri dışında Türk Bayrağı‘nın yarıya çekileceği halleri belirleme yetkisi Başbakanlık’tadır.
Türkiye'de ilan edilmiş tüm milli yaslar!
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Filistin'de çoğu çocuk ve masum sivillerden oluşan binlerce şehide duyulan saygının bir gereği olarak Türkiye'de 3 günlük milli yas ilan edildiğini bildirdi. İşte açıklama:
''İsrail tarafından sivillere yönelik olarak gerçekleştirilen ve son olarak 17 Ekim 2023 tarihinde bir hastaneye yapılan saldırılar sonucunda hayatını kaybeden ve yaralananlardan dolayı Filistin halkının acılarını paylaşmak maksadıyla üç gün süreyle milli yas ilan edilmesi ile bütün yurtta ve dış temsilciliklerimizde 21 Ekim 2023 Cumartesi günü güneşin batışına kadar bayrakların yarıya çekilmesi uygun görülmüştür. Bilgilerini ve gereğini rica ederim.''
Bu yazımızda "Türkiye'nin Milli Yas"ları hakkında detaylara değineceğiz. İşte geçmişten bugüne Türkiye'deki tüm ulusal yaslar!
1938 Atatürk'ün Vefatı
Türkiye Cumhuriyeti'nin Kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün cenaze töreninin ardından Türkiye'de Milli Yas ilan edildi. Aynı zamanda birçok ülkede de Atatürk'ün vefatı sebebiyle ulusal yas ilan edilmiştir. 21 Kasım 1938’de Atatürk'ün vefatının ardından Dolmabahçe Sarayı'nın çatısında bulunan Cumhurbaşkanlığı Sancağı yarıya indirildi. Ayrıca tüm ülkede okullar ve resmi daireler kapandı.
1973 İsmet İnönü’nün Vefatı
Türkiye Cumhuriyeti'nin ikinci Cumhurbaşkanı olan İsmet İnönü, 25 Aralık 1973’te vefat etmiştir. Cumhurbaşkanı İnönü'nün vefatının ardından Milli Yas ilan edilerek Türk Bayrağı yarıya indirilmiştir. Bakanlar Kurulu toplanarak cenaze töreninin bitimine kadar ülkede yas devam etti.
1989 Ayetullah Humeyni’nin Vefatı
İran İslam Devrimi‘nin Ruhani Lideri Ayetullah Humeyni ölünce, Türkiye Hükümeti 3 Haziran 1989’da ulusal yas ilan etti ve bayrakları yarıya indirtti.
1993 Turgut Özal’ın Vefatı
Türkiye Cumhuriyeti'nin 8. Cumhurbaşkanı olan Tugut Özal, 17 Nisan 1993’te hayatını kaybetmiştir. Özal'ın vefatından sonra ülkede 3 günlük ulusal yas ilan edilmiştir.
2001 İkiz Kuleler (11 Eylül) Saldırısı
11 Eylül 2001’de Amerika’daki ticaret merkezleri olan İkiz Kuleler‘e yapılan terör saldırısı sonrasında, 13 Eylül 2001 tarihinde Türkiye’de ulusal yas ilan edilmiştir.
2005 Papa II. Jean Paul’un Vefatı
2 Nisan 2005’te Papa II. Jean Paul hayatını kaybettikten sonra ülkemizde bayraklar yarıya indirilerek ulusal yas ilan edilmiştir.
2011 Japonya Tohoku Depremi Ve Tsunamisi
11 Mart 2011’de, Japonya’nın Tohoku bölgesinde 9.0 büyüklüğünde deprem gerçekleşti. Deprem ve tsunamide çok sayıda insanın hayatını kaybetmesi nedeniyle Türkiye’de de milli yas ilan edilmiştir.
2012 Rauf Denktaş’ın Vefatı
Geçmişten bugüne Türkiye'deki milli yaslar listesine devam ediyoruz; Bu ulusal yaslardan biri de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, 13 Ocak 2012 tarihinde vefat ettikten sonra ilan edilmiştir. Cumhurbaşkanı Denktaş’ın vefatından sonra Türkiye’de 4 günlük milli yas ilan edilmiştir.
2014 Soma Maden Faciası
2014 yılında 3 kere milli yas ilan edildi. İlki Türkiye’yi derinden üzen Soma maden faciası oldu. Soma faciası olarak anılan bu olay; Türkiye’nin Manisa ilinin Soma ilçesindeki kömür madeninde çıkan yangın nedeniyle oluşan bir maden kazasıdır. 301 kişinin hayatını kaybettiği bu facia sonrasında 13 Mayıs 2014 yılında 3 günlük milli yas ilan edilmiştir.
2014 Filistin’deki Koruyucu Hat Operasyonu
8 Temmuz 2014 tarihinde İsrail tarafından Gazze’ye saldırı düzenlendi. Bu saldırıda 1800’ü aşkın Filistinli hayatını kaybetti. Bu olayın ardından Türkiye’de 3 günlük milli yas ilan edildi.
2014 Pakistan’ın Peşaver Kentindeki Saldırı
2014 yılının Aralık ayında Pakistan’ın Peşaver kentine saldırı düzenlendi. Saldırıda birçok kişi yaşamını yitirdi. Olayın ardından Türkiye’de 1 günlük milli yas ilan edildi.
2015 Kralı Abdullah bin Abdülaziz el Suud’un Vefatı
Suudi Arabistan Kralı Abdullah bin Abdülaziz el Suud 24 Ocak 2015 yılında hayatını kaybetti. Kralın vefatı sonrasında Türkiye’de milli yas ilan edildi.
2015 Süleyman Demirel’in Vefatı
Geçmişten bugüne Türkiye'deki milli yaslar listesine devam ediyoruz; Bu ulusal yaslardan biri de Türkiye Cumhuriyeti'nin 9. Cumhurbaşkanı olan Süleyman Demirel, 17 Haziran 2015’te vefat ettikten sonra ilan edilmiştir. Cumhurbaşkanı Demirel’in vefatının ardının Türkiye’de 3 günlük milli yas ilan edilmiştir.
2015 Ankara Garı Saldırısı
10 Ekim 2015 yılında Ankara Garı’nda terör saldırısı gerçekleşti. Bu bombalı saldırının ardından tam 109 kişi vefat etmiştir. Bunun üzerine Türkiye’de 2 gün milli yas ilan edilmiştir.
2016 İstanbul Atatürk Havalimanı Saldırısı
28 Haziran 2016 yılında İstanbul Atatürk Havalimanı’nda bir saldırı gerçekleşti. Türkiye’yı derinden yaralayan bu hain saldırıda 45 kişi hayatını kaybetti. Bunun üzerine ülkede 1 günlük milli yas ilan edildi. Sadece Türkiye’de değil aynı zamanda Kuzey Kıbrıs Türk Cumhhuriyeti’nde de 1 günlük milli yas ilan edilerek bayraklar yarıya indirilmiştir.
2016 Dolmabahçe Polis Noktası Saldırısı
10 Aralık 2016 yılında gerçekleşen bu hain saldırı, İstanbul’un Beşiktaş ilçesindeki Vodafone Park yakınında ve Maçka Demokrasi Parkı içinde gerçekleştirilen iki ayrı bombalı intihar saldırısı şeklinde olmuştur. Dolmabahçe saldırıları sonucunda 39 emniyet personeli ve 7 sivil vefat etmiştir. Bunun neticesinde 11 Aralık’ta 1 günlük milli yas ilan edilmiştir.
2017 Mısır’daki Sina Camii Saldırısı
24 Kasım 2017’de, Mısır’da Bir-al-Abed kasabasındaki El-Ravda Camisi’ne, Cuma namazı sırasında yaklaşık 40 silahlı kişi tarafından gerçekleştirilen bir saldırı düzenlenmiştir. Bu saldırı neticesinde 309 kişi vefat etmiş ve yaşanan bu olay sebebiyle de Türkiye’de 1 gün milli yas ilan edilmiştir.
2018 Gazze Sınır Protestoları
2018 yılındaki Gazze’de sınır protestolarında hayatını kaybedenler için 15-17 Mayıs tarihlerinde toplamda 3 gün milli yas ilan edilmiştir.
2023 Kahramanmaraş Depremi
6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesinde 7.7, Elbistan ilçesinde ise 7.6 büyüklüğünde iki deprem meydana geldi. 10 kentte yıkıcı hasara neden olan depremler sonrasında binalar çöktü. Çok sayıda kişi yaşamını yitirdi. Yaralı sayısı ise on binlerle ifade ediliyor. Depremler sonrası 4. Seviye Alarm verildi. Böylece dünyanın çeşitli ülkelerinden yardımlar da kabul edildi. Depremler neticesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıklamasıyla birlikte Türkiye’de 6 – 12 Şubat tarihleri arasında 7 günlük Milli Yas ilan edildi.
2023 İsrail Hamas Savaşı
Bu son milli yas sürecinde açıklama Erdoğan, ''İsrail tarafından sivillere yönelik olarak gerçekleştirilen ve son olarak 17 Ekim 2023 tarihinde bir hastaneye yapılan saldırılar sonucunda hayatını kaybeden ve yaralananlardan dolayı Filistin halkının acılarını paylaşmak maksadıyla üç gün süreyle milli yas ilan edilmesi ile bütün yurtta ve dış temsilciliklerimizde 21 Ekim 2023 Cumartesi günü güneşin batışına kadar bayrakların yarıya çekilmesi uygun görülmüştür. Bilgilerini ve gereğini rica ederim.'' ifadelerine yer verildi.
