Türkiye ekonomisinin genel gidişatına ve hane halkının moraline dair önemli bir gösterge olan Tüketici Güven Endeksi, Mayıs ayında Nisan ayına kıyasla küçük bir toparlanma emaresi gösterdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından her ay düzenli olarak gerçekleştirilen Tüketici Eğilim Anketi’nin sonuçlarına göre hesaplanan endeks, Nisan ayındaki 83,9 puanlık seviyesinden Mayıs ayında yüzde 1,1’lik bir artış kaydederek 84,8 puana ulaştı. Bu hafif yükseliş, tüketicilerin özellikle kısa vadeli bazı beklentilerinde ufak bir iyileşme olduğuna işaret etse de, endeksin genel itibarıyla 100 puanlık psikolojik ve kritik iyimserlik sınırının oldukça altında kalması, tüketici güvenindeki mevcut kötümser tablonun henüz dağılmadığını ve temkinli bekleyişin sürdüğünü bir kez daha teyit etti. Tüketici Güven Endeksi, bireylerin mevcut ve gelecekteki kişisel mali durumlarına, ülkenin genel ekonomik gidişatına ilişkin algı ve beklentileri ile büyük çaplı harcama ve tasarruf yapma eğilimlerini ölçen öncü bir gösterge niteliği taşıyor.
Alt göstergelerde inişler ve çıkışlar: Hanenin maddi durumu aynı, dayanıklı tüketim isteği artıda
Tüketici Güven Endeksi’nin detaylarına inildiğinde, Mayıs ayında alt endeksler bazında farklı yönlerde hareketlenmeler olduğu gözlemleniyor. Tüketicilerin kendi cüzdanlarını ve yaşam standartlarını doğrudan ilgilendiren “Mevcut dönemde hanenin maddi durumu” endeksi, Nisan ayındaki 69,1 puanlık değerini Mayıs ayında da koruyarak herhangi bir değişim sergilemedi. Bu durum, hanelerin mevcut finansal koşullarına dair algılarında bir önceki aya göre bir farklılaşma olmadığını, bir nevi durağanlık yaşandığını ortaya koyuyor.
Geleceğe dönük beklentilerde ise biraz daha umut verici bir tablo dikkat çekiyor. “Gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisi” alt endeksi, Nisan ayına göre yüzde 1,2 oranında bir artış göstererek 84,3 puandan 85,3 puana yükseldi. Bu artış, tüketicilerin önümüzdeki bir yıllık süreçte kişisel mali durumlarında bir nebze de olsa iyileşme olabileceğine dair bir beklenti içinde olduklarını veya en azından mevcut durumun daha da kötüye gitmeyeceğine dair bir umut kırıntısı taşıdıklarını gösteriyor olabilir.
Mayıs ayındaki en dikkat çekici ve pozitif gelişme ise “Gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi” endeksinde yaşandı. Bu endeks, Nisan ayındaki 99,3 puanlık seviyesinden Mayıs ayında yüzde 3,3’lük kayda değer bir artışla 102,5 puana tırmanarak kritik 100 puanlık iyimserlik eşiğini aşmayı başardı. Bu gelişme, tüketicilerin önümüzdeki dönemde buzdolabı, çamaşır makinesi, mobilya veya otomobil gibi daha büyük bütçe gerektiren harcama kalemlerine yönelik taleplerinde bir hareketlenme olabileceğine, ertelenmiş bazı alımların gündeme gelebileceğine işaret ediyor. Ancak, bu artışın ne kadar kalıcı olacağı ve genel ekonomik konjonktürdeki gelişmelerle ne ölçüde destekleneceği konusu henüz belirsizliğini koruyor.
