Türkiye'de milyonlarca öğrenci, oyuncu ve profesyonelin tercihi olan masaüstü bilgisayarlar, daha önce görülmemiş bir vergi yüküyle karşı karşıya kalabilir. TRT tarafından hazırlandığı ve Meclis gündemine taşındığı öğrenilen yeni düzenleme taslağı, halk arasında "toplama bilgisayar" olarak bilinen ve farklı donanım parçalarının bir araya getirilmesiyle oluşturulan hazır sistemleri hedef alıyor. Mevcutta tablet ve bazı bilgisayar türlerinde yüzde 4 olarak uygulanan bandrol bedelinin, bu yeni düzenlemeyle sadece toplama bilgisayarları kapsayacak şekilde yüzde 20'ye çıkarılması planlanıyor. Bu adım, TRT'nin yayın gelirlerini artırma amacı taşısa da, teknolojiye erişimin kritik önem taşıdığı bir dönemde, dijital uçurumu daha da derinleştirme riski barındırıyor.
Fiyatlara en az yüzde 20 zam kapıda
Söz konusu yüzde 20'lik bandrol ücretinin doğrudan tüketici fiyatlarına yansıyacağına kesin gözüyle bakılıyor. Düzenlemenin yasalaşması halinde, bugün 30.000 TL'ye satılan bir hazır sistem bilgisayarın fiyatı, vergilerle birlikte bir anda 36.000 TL'yi aşacak. Konuyla ilgili endişelerini dile getiren teknoloji içerik üreticisi Recep Baltaş, bu düzenlemenin bilgisayar fiyatlarının en az yüzde 20 artması anlamına geleceğini belirtti. Baltaş, "TRT, toplama bilgisayarlardan da bandrol bedeli almak istiyor. Yani içinde radyo alıcısı bile olmayan kasalardan 'TV vergisi' alınacak! Gerçekten inanılır gibi değil" ifadeleriyle duruma tepki gösterdi. Bu artış, özellikle yeni bir bilgisayar almayı planlayan öğrenciler, serbest çalışanlar ve oyun tutkunları için caydırıcı bir etki yaratacak.
'Radyo alıcısı olmayan kasadan tv vergisi' tepkisi
Yeni vergi planına yönelik en büyük eleştiri, mantıksal temelinin zayıflığı üzerine yoğunlaşıyor. TRT bandrol ücreti, tarihsel olarak radyo ve televizyon yayını alabilen cihazlardan (TV, radyo, cep telefonu vb.) tahsil ediliyor. Ancak, standart bir bilgisayar kasasının içinde bu yayınları alabilecek bir donanım (tuner) bulunmuyor. Bu durum, "içinde radyo alıcısı olmayan bir kasadan neden TV vergisi alınıyor?" sorusunu gündeme getiriyor. Eleştirmenler, bu adımın TRT'nin gelir modelindeki açıkları kapatmak için teknolojik gerçeklikten kopuk ve haksız bir yöntem olduğunu savunuyor. Bu durumun, verginin amacını ve kapsamını sorgulatan, keyfi bir uygulama olarak algılanmasına neden olduğu belirtiliyor.
Tüketici ve sektör ağır darbe alacak
Bu vergi düzenlemesinin sadece son kullanıcıyı değil, aynı zamanda yerli bilgisayar montaj sektörünü de derinden etkilemesi bekleniyor. Türkiye'de yüzlerce küçük ve orta ölçekli işletme, "hazır sistem" satışı yaparak faaliyetlerini sürdürüyor. Yüzde 20'lik ek bir vergi yükü, bu firmaların rekabet gücünü ciddi şekilde zedeleyebilir ve birçoğunu kepenk kapatma noktasına getirebilir. Tüketiciler ise artan fiyatlar nedeniyle ya daha düşük performanslı ve pahalı markalı ürünlere yönelecek ya da yurt dışından yasa dışı yollarla parça getirme gibi alternatifleri değerlendirmeye başlayacaktır. Bu durum, hem yerli ekonomiye zarar verecek hem de kayıt dışılığı artıracaktır. Eğitimin ve iş hayatının dijitalleştiği bir çağda, bilgisayara erişimi zorlaştıran bu adımın uzun vadeli sosyal ve ekonomik sonuçları merak konusu.
