Temmuz ayının gelmesiyle birlikte, milyonlarca vatandaşın bütçesini doğrudan etkileyecek olan maaş artışları netlik kazandı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı haziran ayı enflasyon verileri, yılın ilk yarısını kapsayan 6 aylık enflasyonun yüzde 16,67 olarak gerçekleştiğini ortaya koydu. Bu oran, farklı statülerdeki emekliler ve çalışanlar için farklı zam oranlarının hesaplanmasında kilit bir rol oynadı.
Peki, neden SSK ve Bağ-Kur emeklileri ile memur emeklileri farklı oranlarda zam alıyor? Bu sorunun cevabı, maaş artışlarının hesaplanma yöntemindeki farklılıkta yatıyor:
-
SSK ve Bağ-Kur Emeklileri (%16,67 Zam): Bu grupta yer alan emeklilerin maaşları, doğrudan 6 aylık Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) artış oranına göre belirleniyor. Herhangi bir ek hesaplama yapılmaksızın, TÜİK'in açıkladığı yüzde 16,67'lik 6 aylık enflasyon oranı, doğrudan bu emeklilerin maaşlarına zam olarak yansıtılıyor. Bu, en basit ve en doğrudan zam hesaplama yöntemidir.
-
Memurlar ve Memur Emeklileri (%15,57 Zam): Memurlar ve Emekli Sandığı'na tabi olan memur emeklileri için ise durum biraz daha karmaşık. Bu grubun maaş artışı, toplu sözleşme hükümleri ve enflasyon farkının birleşiminden oluşuyor. 2025 yılı için yapılan toplu sözleşmeye göre, memurlara yılın ikinci yarısı için yüzde 5'lik bir zam öngörülmüştü. Ancak, ilk 6 aylık enflasyonun (yüzde 16,67), memurların yılın ilk yarısında aldığı yüzde 6'lık zammı aşan kısmı (yüzde 10,57) "enflasyon farkı" olarak maaşlara ekleniyor. Bu enflasyon farkı ile yüzde 5'lik toplu sözleşme zammı birleştirildiğinde, memurlar ve memur emeklileri için toplam zam oranı yüzde 15,57 olarak hesaplanıyor.
Bu farklı hesaplama yöntemleri, her zam döneminde kamuoyunda tartışmalara neden olsa da, yasal mevzuat gereği bu şekilde uygulanmaya devam ediyor.
Milyonlarca kişi için kritik takvim: zamlı maaşlar ne zaman hesaplarda?
Zam oranlarının netleşmesinin ardından, milyonlarca hak sahibinin aklındaki en önemli soru, bu artışların ne zaman cüzdanlarına yansıyacağı oldu. Hem zamlı maaşların hem de oluşan maaş farkı ödemelerinin takvimi, çalışanların ve emeklilerin statüsüne göre farklılık gösteriyor. İşte detaylı ödeme takvimi:
-
Çalışan Memurlar: Yaklaşık 4 milyon kamu görevlisi, zamlı maaşlarını her zaman olduğu gibi 15 Temmuz'da hesaplarında görecek. Ayrıca, 1 Temmuz ile 14 Temmuz arasındaki dönemi kapsayan 14 günlük maaş farkı da, yine 15 Temmuz'da maaşlarıyla birlikte ek olarak ödenecek.
-
SSK ve Bağ-Kur Emeklileri: Bu gruptaki emeklilerin ödeme günleri, tahsis numaralarının son hanesine göre belirleniyor. Zamlı maaşlar, bu takvime göre hesaplara yatırılacak:
-
SSK Emeklileri: Ödemeler, 17 Temmuz ile 26 Temmuz tarihleri arasında yapılacak.
-
Bağ-Kur Emeklileri: Ödemeler ise 25 Temmuz ile 28 Temmuz tarihleri arasında gerçekleştirilecek.
-
-
Memur Emeklileri (Emekli Sandığı): Memur emeklileri, her ayın 1'i ile 5'i arasında maaşlarını alıyor. Ancak, maaşlarını ayın başında aldıkları için, temmuz ayındaki zamdan kaynaklanan maaş farkı ayrıca hesaplanarak ödenecek. Bu fark ödemesinin, geçtiğimiz zam dönemlerinde olduğu gibi, temmuz ayının son haftasında veya en geç ağustos ayının ilk günlerinde hesaplara yatırılması bekleniyor. Konuyla ilgili net tarih, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yapılacak resmi bir açıklama ile duyurulacak.
Rakamlarla yeni maaşlar: en düşük aylıklar nereye geldi?
Yapılan zamlarla birlikte, en düşük memur ve emekli aylıkları da güncellendi. Aile yardımı ödeneği de dahil edildiğinde, en düşük memur maaşı 43.726 liradan 50.503 liraya yükseldi. En düşük memur emekli aylığı ise 19.617 liradan 22.671 liraya çıktı.
Bu hesaplamalar, çalışmayan eş ve 0-6 yaş grubunda iki çocuk varsayımına göre yapılmıştır. Bölgesel ödemeler, ek ders ücretleri, döner sermaye ödemeleri ve yabancı dil tazminatı gibi değişken ödemeler bu hesaplamalara dahil edilmemiştir. Bu nedenle, her memurun eline geçecek net tutar, kişisel durumuna göre farklılık gösterebilir.
Sadece maaşlar değil: sosyal yardımlar da artıyor
Temmuz ayında memur maaşlarına yapılan yüzde 15,57'lik zam, sadece kamu çalışanlarını ve emeklilerini etkilemiyor. Memur maaş katsayısına endeksli olan çok sayıda sosyal yardım ödemesi de bu oranda artırılıyor. Bu durum, toplumun en kırılgan kesimlerini de kapsayan geniş bir etki alanı yaratıyor. İşte artıştan etkilenecek bazı önemli sosyal ödemeler:
-
65 Yaş Aylığı (Yaşlılık Maaşı): Sosyal güvencesi olmayan 65 yaş üstü vatandaşlara ödenen bu aylık, yeni katsayıyla birlikte artacak.
-
Evde Bakım Maaşı: Ağır engelli yakınına bakan kişilere ödenen destek tutarı da yükselecek.
-
Engelli Aylığı: Engel oranına göre farklılaşan bu ödemeler de zamlanacak.
-
Kıdem Tazminatı Tavanı: Memur maaş katsayısındaki artış, özel sektör çalışanları için de önemli olan kıdem tazminatı tavanını yukarı çekecek. Bu da, işten ayrılan veya emekli olan özel sektör çalışanlarının daha yüksek tazminat alabilmesi anlamına geliyor.
Bu artışlar, sosyal yardım alan milyonlarca vatandaşın alım gücünü bir nebze olsun destekleyecek ve hayat pahalılığı karşısında onlara bir nefes aldıracak. Ödemelerin yeni tutarları, ilgili bakanlıklar tarafından önümüzdeki günlerde resmi olarak duyurulacak.