Gökçe ADAR ÇUBUKÇUOĞLU- İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, kentteki üretici kooperatiflerinin temsilcileriyle birlikte basın toplantısı düzenledi. Tarihi Havagazı Fabrikası’nda gerçekleşen toplantıda açıklamalarda bulunan Başkan Soyer, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin (İzBB) kooperatiflerden yaptığı doğrudan ve işlenmiş ürün alımının Sayıştay kararıyla durdurulduğunu duyurdu.
Toplantıda konuşan Başkan Soyer, ¨Biz hep güzel haberlerle müjdelerle sizlerle buluşmak istedik ama bugün üzücü bir haberi sizinle paylaşmaktayız. Sayıştay Kanunu, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve diğer yasal düzenlemeler çerçevesinde, 2022 yılında Belediyemizde Sayıştay Denetçileri tarafından yapılan dış denetim sonucunda düzenlenen Denetim Raporu, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığımıza gönderilmiştir. Denetim raporunda Bulgu Maddesi ile ilgili belirtilen tespit ve öneriler dikkate alındığında; İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan kooperatif mal alımlarının, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İstisnalar” başlıklı 3-a maddesi kapsamında olmadığı, Kanun’un 5’inci maddesinde belirtilen rekabet, eşit muamele, güvenilirlik ve kamuoyu denetimi gibi temel ilkelere uygun olarak açık ihale usulü ile yapılması” gerektiği kesin rapor ile bildirilmiştir. Bu kapsamda 16 Kasım 2023 tarihi itibariyle kooperatiflerden 4734 sayılı Kanun’un 3-a maddesi kapsamında alım gerçekleştirilemeyeceği ve 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesi gereğince açık ihale usülü ile mal alımının gerçekleştirileceği görülmektedir¨ dedi.
‘BIRAKIN TOPRAKLARINIZI ÇEKİP GİDİN DİYORLAR’
Üreticileri yalnız bırakmayan Soyer, ¨Bu kooperatiflerin ikisi deprem bölgesi olan Hatay ve Osmaniye olmak üzere toplamda 26 tanesi İzmir dışındadır. 2019 – 2023 yılları arasında gerçekleşen kooperatif alımları şu an itibariyle 1 milyar lirayı geçti. Biz bu ürünleri alarak hem elinizde kalıp dökülmesini engelliyoruz hem de ihtiyaç sahibi vatandaşımızla buluşturuyoruz. ‘Sen bu ürünü dökme olarak satabilirsin’ diyor yani sütü bidonla, mandalinayı kazanla… Ama biz bu ürünü işlemek istiyoruz. Ürünü işlemedikten sonra pazarlama kabiliyeti yok, üreticiye para kazandırmaz. Üreticiye para kazandırmak için işlemek lazım. Bize ‘Ürünü işleme kardeşim’ diyor. ‘Piyasadaki büyük şirketlerle rekabete gir’ diyor. Sen neyinle o rekabete gireceksin kardeşim. Sen ihaleye gireceksin, büyük şirket o ihalede senin üzerinden geçip gidecek. ‘Büyük şirketlerle açık ihale koşullarında git rekabet et’ diyor. Biz neden bu noktaya geldik? Hikayenin arkasında şöyle bir iz var: 2016 yılında yerel tohumun satışını yasaklayan bir kanun çıkardılar. Sonra Büyükşehir Yasası ile 16 bin köyü kapattılar. Çünkü tarım küçük çiftçinin değil büyük ölçekli sanayi firmalarının işidir. ‘Siz bırakın topraklarınızı çekin gidin’ diyorlar. Bırakmayacağız kardeşim, sizi yalnız bırakmayacağız¨ diye konuştu.
‘SONUNA KADAR MÜCADELE EDECEĞİZ’
¨Üzülerek belirtiyorum ki, beş yıldır İzmir’de ilmek ilmek ördüğümüz Başka Bir Tarım politikasına hükümet eliyle darbe yapılmıştır¨ sözleriyle devam eden Soyer, ¨Belediyemizin kooperatiflerden alarak yoksul mahallelere dağıttığı Süt Kuzusu Sayıştay eliyle durdurulmuştur. Fakat göreceksiniz. Elbette buna teslim olmayacağım. Hiç kimseni kamu vicdanını zedelemesine izin vermeyeceğiz. Kamu vicdanı yaralanmıştır, buna izin vermeyeceğiz. Ne çocuklarımızı sütsüz ne kooperatiflerimizi öksüz bırakmayacağım. Süt kuzusu projesi ve diğer tarımsal destekleri sonuna kadar ettireceğim. Ben gücümü halktan ve haktan alıyorum. Dolayısıyla yok öyle yağma, sizden asla vazgeçmem. Siz bu memleketin geleceğisiniz. Siz bu ülkede tam bağımsız bir ekonomi yaratmak için var olmalısınız. Asla vazgeçmeyeceğiz. Yeni bir yol bulmaksa açacağız. Bir bedel ödemek gerekiyorsa da ödeyeceğiz, umrumda değil. Sizin ürününüzün dökülmesine izin vermeyeceğiz, enflasyona ezdirmeyeceğiz. Sonunda kadar mücadele edeceğiz ve başaracağız. Sizler bizim başımızın tacısınız¨ diye konuştu.
NEPTÜN SOYER: BEN SENİ ALKIŞLAMIYORUM
Konuyla ilgili kooperatif temsilcileri de tek tek söz alıp alınan karar hakkında açıklamalarda bulundu. Köy-Koop Başkanı Neptün Soyer, "Biz ürünü işlemeyelim diye, dökme yapalım diye böyle bir Sayıştay kararı... Hükümet buğday üretiminde ithalat yapıp, makarna üreterek dünya piyasasından en büyük payı aldığını iddia ediyor. Sen bana buğday ürettirmeyeceksin, buğdayı ithal edip o buğdayla büyük firmalara makarna ürettireceksin sonra da o makarnayı satıp benden alkış bekleyeceksin. Ben seni alkışlamıyorum" dedi.
‘AYAĞA KALKACAĞIZ, KAVGA BAŞLADI’
Gödence Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Çağatay Özcan Kokulu, ¨Tarıma dayalı sanayi çiftçinin elinde olmadığı sürece ne tüketici geçinir ne üretici kalkınır. Bu yol mücadele etme yolu. Ayağa kalkacağız arkadaşlar, kavga başladı¨ mesajı verdi.
'SAYIŞTAY’A İTİRAZ EDİN VE YARGILANIN'
Menemen Seyrek eski Belediye Başkanı ve Foça Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Nurgül Uçar da ¨İnsanlar hayatlarında bedel öderler; siz bedel ödeyin, biz de ödüyoruz. Sonuna kadar yanındayız. Bu hikaye büyükşehir yasası ile başladı, ben de onlardan birinin kurbanıydım. 12 milyon insan bugüne kadar demokrasiden el çektirildi. Köyümüzü kapatarak bizi yönetimden yok ettiler. Köyümüzde 2 bin 900 baş hayvan vardı, şimdi yok. Biz sütümüzü artık marketten alıyoruz. Biz zeytin sıkamayız ama bir araya gelip bir fabrika ile zeytinyağı üretiriz. Bu güven demek, güven… Artık namusluların da namussuzlar kadar çözüm hakkı geldi. Biz ayaktayız. Sayıştay’a itiraz edin ve lütfen yargılanın. Biz alışkınız yargılanmaya. Ama yarın var ya yarından çok umutluyuz¨ dedi.
‘TUNÇ BAŞKAN'IN ARKASINDA DEVAM EDECEĞİZ'
Tire Süt Kooperatifi Başkanı Osman Öztürk, şu ifadeleri kullandı: ¨İnşallah bu yolda hep beraber yolun sonunu getireceğiz. Süt Kuzusu projesinin mimarlarından birisiyiz. Biz 2009 yılından beri İzmir’in sütünü kimse zarar görmeden dağıtan kooperatifiz. Bizden daha iyi dağıtacaklarını düşünüyorlarsa gelsinler ama onlar küçük üreticinin değil, büyük üreticinin malını dağıtacaklar biliyoruz. Biz küçük üreticinin malı değerlensin diye kurulan kooperatifleriz. Bu iş nereye giderse gitsin Tunç Başkan’ın arkasında devam edeceğiz.¨
‘HER ZAMAN DESTEK'
Bayındır Çiçekçiler Kooperatifi (BAYÇİKOOP) Yönetim Kurulu Başkanı Ersoy Sümerkan da ¨Üreticiye destek veriyor, üreticiden alıyoruz bundan daha güzel ne olsun. Biz üreticiden bitki aldığımız için piyasayı belirliyoruz. Arkasından kooperatif olarak İzmir’in çiçeklerini biz dikiyoruz. İstanbul, Ankara aldı ama uygulayamadı. Başkanım çıktığın yolda arkandayız, her zaman destekçiniziz¨ mesajı verdi.
‘SONUNA KADAR SİZİNLE OLMAYA VARIM'
Başkan Soyer, ¨Konuşurken başkanların gözlerinin dolduğunu, boğazlarının düğümlendiğini gördüm. Ne kadar vahim bir tabloyla karşı karşıya olduğumuzu biliyorlar. Trilyoner olmadılar ama birçok kişinin karnını doyuran ürünleri onlar üretti. Sayıştay’ın denetlemesinde bir kamu zararı tespit edilmemiş. Kanunlar meşruiyetlerini kamu vicdanından alır. Kamu vicdanı yaralanmıştır, kanun böyle yorumlanamaz. Başka bir bakış açısına ihtiyaç var, eğer o kanun kamu vicdanını zedeliyorsa bir bozukluk var demektir. Bunu herkes görmeyebilir. Hazır mısınız kardeşim. Ben önünüze düşmeye, sonuna kadar bu yolu takip etmeye varım. Siz var mısınız? Yolumuz çetrefilli olabilir, hazır mısınız? Ben de sonuna kadar sizinle olmaya varım!¨ diye konuştu.
'AKIL ALACAK GİBİ DEĞİL'
Programın ardından basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Soyer, "Çok kızgınız, çok üzücü. Üretici nasıl başa çıkacak büyük şirketlerle mümkün değil. Bir de üstelik o ürünü işleme diyor. Biz tam tersine aman o ürünü işlesin, katma değerini yükseltsin, zeytini sıksın zeytinyağı olsun, salça yapsın istiyoruz. Bu da işleme diyor! Akıl alacak gibi değil. Asla vazgeçmem, asla yılmam, asla korkmam benim o yanımı bilmiyorlar" diye konuştu.
