Marmara Denizi’nde 2021 yılında yaşanan ve geniş çaplı çevre felaketine neden olan müsilaj, yeniden gündemde. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nur Eda Topçu Eryalçın, yaptığı açıklamada, bu yıl da su kolonlarında büyük parçalar halinde müsilaj oluştuğunu, özellikle deniz tabanında mercanları boğarak öldürmeye başladığını belirtti.
Deniz tabanında tehlike büyüyor
Yüzeyde henüz belirgin olmayan ancak su altında yaygın biçimde bulunan müsilaj, özellikle Prens Adaları, Marmara Adası ve Avşa Adası çevresinde yoğunlaşıyor. Bu bölgelerde yaşayan hassas mercan türlerinin dallarında müsilaj parçalarının biriktiği ve nekrotik bozulmaların başladığı bildirildi.
Mercanlar adeta boğularak ölüyor
Mercanların yaşamlarını sürdürebilmesi için sahip oldukları ağız benzeri yapıların müsilajla kaplanması, onları oksijensiz bırakıyor. Doç. Dr. Eryalçın bu durumu, “Mercanlar boğuluyor. Gövdelerindeki canlı dokular çürümeye başlıyor. Eğer müsilaj vücutlarının yüzde 50’sinden fazlasını etkilerse, tam ölüm gerçekleşiyor” sözleriyle ifade etti.
2021'deki tablo tekrar mı yaşanacak?
2021 yılındaki müsilaj felaketinde mercan kolonilerinin büyük bir kısmı yok olmuştu. Özellikle 40 santimetre üzerindeki, “yaşlı birey” olarak tanımlanan kolonilerin neredeyse tamamının kaybedildiğini belirten Eryalçın, o süreçten sonra küçük mercan bireylerinin sayısında bir artış olduğunu, ancak mevcut müsilaj tehdidinin bu iyileşmeyi sekteye uğrattığını dile getirdi.
Su altındaki parçalar giderek artıyor
Eryalçın’ın verdiği bilgiye göre, müsilajın bu yıl özellikle denizin 5 ile 20 metre arasındaki katmanlarında yoğunlaştığı, son haftalarda ise 30 metre ve altına doğru yayılmaya başladığı tespit edildi. Bu da Marmara’daki büyük mercan topluluklarının tehlike altında olduğu anlamına geliyor.
Müsilajın mercanlara etkisi izleniyor
İzleme çalışmalarını sürdüren Eryalçın ve ekibi, henüz net sayısal verilere ulaşmadıklarını ancak nekrotik bozulmaların başladığını gözlemlediklerini açıkladı. Prens Adaları’ndaki son dalışlarda iki farklı mercan türünde bozulma işaretleri tespit edildi. Bu, mercan ölümlerinin yeniden yayılabileceği yönünde ciddi bir uyarı olarak değerlendiriliyor.
Müsilaj sadece mercanlar üzerinde etkili değil; yuvalama alanlarını tıkayarak balıkların, omurgasızların ve diğer deniz canlılarının da yaşamını tehdit ediyor. Aynı zamanda, deniz suyu kalitesini bozarak oksijen seviyesini düşürüyor ve geniş alanlarda ölü deniz bölgeleri oluşturuyor.
