Hazırlayan/ Saadet Erciyas

Kitap Dostu sayfamızda tanıtmak istediğim, Vakfın yayınları arasında çıkan Bergama Görsel Tarihi kitabı, Bergamalılar için gelecek kuşaklara aktarılacak kültürel bir miras niteliği de taşıyor.

Bergama’ya ilişkin fotoğraf, belge, gazete koleksiyonu gibi çok sayıda materyali arşivinde barındıran BERKSAV’ın kuruluşu aslında çok daha eskiye dayanıyor. Atatürk’ün 1934 tarihinde ziyaret ettiği Bergama’da önerdiği Kermes fikri üzerine, 1937 yılında Osman Bayatlı’ın öncülüğünde oluşan komisyon kermesi düzenlemeye başlıyor.Daha sonraki yıllarda topluluk Bergamayı Sevenler Cemiyeti olarak dernekleşiyor. 1946 yılında da Bakanlar Kurulu kararıyla kamu yararına çalışan ilk yerel dernek oluyor.

Dernek, 1968 yılına kadar Bergama Kermesi’ni düzenlemeyi sürdürüyor. 1989 yılına gelindiğinde dernek Bergama Atatürk Bulvarı üzerindeki gayrimenkulünü vakfederek Bergama Kültür ve Sanat Vakfı’nın (BERKSAV) kurulmasına öncülük ediyor. Vakıf, Bergama Ticaret Odası ve 17 kurucu üye ile Bergama’nın kurtuluş yıldönümü olan 14 Eylül 1989 yılında çalışmalarına başlıyor. Dernek ise Atatürk’ün talimatıyla kurulduğu için hala etkinliklerini sürdürürken Vakıfla ortak çalışmalar da yapıyor.

Bergama’nın belletenleri

Vakfın, dernek kurulduğundan bu yana hazırlanan “Belleten” adını verdiği yayınlarsa hala yayımlanmaya devam ediyor. Ağustos ayında Bergama’da düzenlenen Şakir Süter Gazetecilik Yarışması’nda görüştüğümüz Vakfın eski başkanlarından, meslek büyüğümüz rahmetli Şakir Süter’in de ağabeyi olan Ali İhsan Süter’in bize ilettiği “Bergama Görsel Tarihi” çalışması da Belleten kapsamında basılmış bir kitap.

Bergama’nın tarihini fotoğraflardan okumak isteyenler için son derece keyifli, detaylı bir içeriği bulunan kitap, kaliteli bir baskıya sahip. 1880’lerden 1970’lere Bergama’yı fotoğraflarla anlatan kitapta bir hazinenin üzerinde sessiz sedasız oturan ancak o yıllarda bile oldukça modern bir Bergama’yla karşılaşıyorsunuz.

Projesini Ali İhsan Süter’in üstlendiği kitabın editörlüğünü BERKSAV’ın Müdürü Berna Avdan ile Sezgin Sarıcaoğlu yapmış. Kitapta yer alan Bergama kazılarının en eski fotoğrafları, Bergama kazılarını yürüten Alman Arkeoloji Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Felix Pirson’ın katkılarıyla derlenmiş. İzmir’in UNESCO Dünya Miras Listesi’ndeki ilk kenti olan Bergama’nın tarihini fotoğraflarla anlatan kitap “tarihi alanlar ve yapılar”, “insan ve yaşam”, “şehir manzaraları”, “Bergama kaymakamları” ve “fotoğraf listesi” bölümlerini içeriyor.

Bergama’yı tarihe kaydeden en eski fotoğrafçılarının da katkılı olduğu kitapta Akropol, Asklepion, Viran Kapı, Kızıl Avlu, Maltepe Tümülüsü, Yığmatepe tümülüsü, amfitiyatro, camiler, Selçuk Minaresi, köprüler, Atatürk ve devlet büyüKlerinin ziyaretleri, efeler, kermes ve törenler, bayramlar, ilçedeki okullar, meslekler,kentin ileri gelenleri, azınlıklar, sosyal yaşam ve belediye başkanları ile kaymakamların fotoğrafları yer alıyor. Kitapta henüz kazı çalışmalarının başlamadığı 1880’li yıllar, tapınakta 1925-1930 yılları arasında yapılan çalışmalar, kazı ekibi, ziyaretçilerin fotoğrafları, Akropol’deki çalışmalar, 1963 yılında çekilmiş hava fotoğraflarını görünce bugün gelinen noktaya siz de eminim şaşıracaksınız.

BERKSAV’ın belletenleri internette paylaşımda

BERKSAV’ın bugüne kadar yayımladığı neredeyse tüm belleten yayınları vakfın sitesinde e- kitap olarak paylaşılıyor. Bergama’ya ilişkin çok sayıda bilgiye bu e-kitaplardan da ulaşma olanağınız var. Özellikle Bergama için son derece önemli bir kişi olan Bergama Müzesi’nin ilk müdürü, öğretmen, araştırmacı, yazar ve toplum önderi Osman Bayatlı’ya ait kitaplar da sitede paylaşıma açık.

Antik Çağın en ünlü sağlıkçılarından Bergamalı Galenos’un yaşamını anlatan “Bergamalı Lokman Hekim Galenos”, “Bergama Söylenceleri”, “Bergama’da Köyler”, “Şifalı Otlar ve Lokman Hekim” kitapları serbest erişimde bulunan diğer kitaplar arasında bulunuyor.