İran’ın kültürel başkenti İsfahan’da Pazartesi akşamı meydana gelen olay, bir kuaför salonundaki jeneratör çalıştırılmasıyla başladı. Salonun elektrik kesintilerine karşı önlem olarak kullanılan jeneratör, bakımsız bağlantılar nedeniyle karbondioksit gazını iç mekâna saldı. Mevcut havalandırma sisteminin yetersiz kalmasıyla birlikte içerideki karbondioksit yoğunluğu hızla yükseldi.
Salon sahibi, jeneratör devreye alındığında hiçbir anormal durumda inanmadığını, ancak kısa süre sonra müşterilerin ve çalışanların baş dönmesi, mide bulantısı ve nefes darlığı şikâyetleriyle panik yaşadığını aktardı.
İlk ihbar ve hızlı müdahale
Olay yerine gelen İsfahan Acil Durumlar Merkezi ekipleri, salonu bir anda tahliye etti. Aralarında kuaför çalışanlarıyla birlikte 13 kadının bulunduğu grup, semptomlar gösterenler öncelikli olmak üzere çevredeki sağlık merkezlerine sevk edildi. Acil servis kaynaklarına göre, hepsi şu anda stabil durumda olup, tedavileri devam ediyor.
Yetkililerden Abbas Abdi, “Mirza Tahir Caddesi üzerindeki iş yerinde jeneratörden kaynaklanan karbondioksit zehirlenmesi yaşandı. Salondakilerin tümü hızlıca hastanelere yönlendirildi” diyerek süreci özetledi.
Karbondioksit tehlikesi ve belirtiler
Karbondioksit gazı, renksiz ve kokusuz yapısıyla içeride biriktiğinde fark edilemiyor. Yüksek yoğunlukta solunduğunda ise bayılma, bilinç kaybı ve hatta ölüm riski doğuruyor. Uzmanlar, özellikle bakımsız veya kapalı alanlarda çalışan jeneratörlere karşı düzenli bakım ve etkili havalandırma önlemi alınması gerektiğini vurguluyor.
Tıbbi literatürde CO₂ zehirlenmesi, oksijen yer değiştirmesiyle dokularda hipoksiye yol açıyor, beyin ve kalp gibi hayati organlarda geri dönüşü zor hasarlara neden olabiliyor. Hafif vakalarda baş ağrısı ve yorgunluk görülürken, ağır vakalarda hayati tehlike ortaya çıkıyor.
Olay yerinde inceleme başlatıldı
İsfahan Cumhuriyet Savcılığı, zehirlenmeye yol açan jeneratörün bakım kayıtlarını, salonun havalandırma standartlarını ve işletme ruhsatını mercek altına aldı. İlk belirlemelere göre, jeneratör yakıt deposunda sızıntı ya da filtre sistemlerinde tıkanıklık tespit edilmesi olası görülüyor.
Savcılık yetkilileri, “Mağdur sayısının netleşmesinin ardından sorumlular hakkında cezai soruşturma açılacak. Ayrıca iş yerinin elektrik altyapısı ve jeneratörün bağlantı sistemi tamamen gözden geçirilecek” açıklamasında bulundu.
Kuaför sektörü ve jeneratör kullanımı
İran’da sık yaşanan elektrik kesintileri, özellikle yoğun mesai saatlerinde kuaförler, küçük imalathaneler ve ofisler tarafından jeneratöre başvurulmasına neden oluyor. Uzmanlar, bu tür geçici enerji çözümlerinin güvenlik önlemleri göz ardı edildiğinde felakete dönüştüğünü ifade ediyor.
Elektrik mühendisi Dr. Sara Mahdavi, “Jeneratör bakımı kesinlikle ihmal edilmemeli. Yakıt deponun sızdırmazlığı, egzoz çıkışları ve havalandırma ızgaraları düzenli olarak kontrol edilmezse ortam gaz düzeyi kritik seviyelere ulaşabilir” diyerek uyarıda bulundu.
Benzer olayların izleri
Dünya genelinde jeneratör kaynaklı gaz sızıntıları, zaman zaman can kayıplarına yol açabiliyor. Geçen yıl Hindistan’da bir hastanede jeneratör odasındaki karbonmonoksit kaçağı nedeniyle 20 hasta ve çalışan hayatını kaybetmişti. Türkiye’de ise 2022’de bir iş merkezinde tüp gazı sızıntısı sonucu 5 kişi zehirlenmişti.
Bu örnekler, jeneratör ve tahrikli ekipmanların elektrik ihtiyacının ötesinde ciddi bir güvenlik riski oluşturduğunu gösteriyor. Olay sonrası uzmanlar, işletmelere acil eylem planı hazırlamaları çağrısı yapıyor.
Mağdurlardan ailelere mesaj
Tedavi altındaki 13 kadın, yakınlarıyla rahat konuşamasa da, yetkililer aracılığıyla “Durumumuz iyi, bilgilendirme ve destek için teşekkür ederiz” mesajını iletti. Hastane yetkilileri, hastaların solunum testlerinin normal seyrettiğini, bol oksijenli tedaviyle kısa sürede taburcu edilebileceklerini bildirdi.
Aileler ise sosyal medyada dayanışma mesajları paylaşarak, sağlık ekiplerine ve hemen müdahale eden güvenlik güçlerine şükranlarını sundu.
