Türkiye konut piyasasında, belirsizliklerle dolu geçen ayların ardından, Mayıs 2025'te adeta bir bahar havası esti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan Konut Satış İstatistikleri, sektörde yaşanan bu canlılığı net bir şekilde ortaya koydu. Ülke genelinde toplam konut satışları, Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 17,6 oranında rekor bir artış göstererek 130 bin 25 adede ulaştı. Bu rakam, piyasadaki durgunluk beklentilerine rağmen, konuta olan talebin hala güçlü olduğunu ve belirli koşullar altında hızla canlanabildiğini kanıtladı. Bu yüksek satış performansı, aynı zamanda yılın ilk beş aylık dönemindeki toplam satışları da yukarı taşıdı ve 584 bin 170 adede ulaştırdı. Konut piyasasında yaşanan bu hareketliliğin ardında yatan dinamikler, hem ekonomik koşullardaki değişimleri hem de tüketici davranışlarındaki eğilimleri gözler önüne seriyor.
Mayıs ayında konut satışları zirve yaptı: iİzmir üçüncü sırada
Mayıs ayı, konut satışlarında Türkiye genelinde oldukça hareketli geçti. Toplam 130 bin 25 adet konutun el değiştirmesi, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 17,6'lık önemli bir artışa işaret ediyor. Bu artış, sektör temsilcileri tarafından olumlu karşılanırken, piyasada biriken talebin harekete geçtiğinin de göstergesi olarak yorumlandı.
Konut satış sayısının en fazla olduğu iller sıralamasında ise, Türkiye'nin mega kentleri geleneği bozmadı. Listenin zirvesinde, 22 bin 103 adet satışla İstanbul yer aldı. İstanbul'u, 11 bin 975 adet satışla başkent Ankara takip etti. Ege'nin incisi İzmir ise, 7 bin 817 adet konut satışıyla üçüncü sırada yer alarak, bölgedeki konut piyasasının ne denli canlı olduğunu bir kez daha kanıtladı. Bu üç büyük şehir, Türkiye genelindeki toplam konut satışlarının önemli bir bölümünü sırtladı.
Listenin diğer ucunda ise, konut satış sayısının en az olduğu iller sırasıyla 48 adetle Ardahan, 67 adetle Bayburt ve 91 adetle Gümüşhane oldu. Bu durum, Türkiye'nin konut piyasasının bölgesel farklılıklarını ve demografik yapının satış rakamları üzerindeki etkisini bir kez daha gözler önüne serdi.
Yılın ilk beş aylık bilançosu: Çeyrek asırlık artış
2025 yılının ilk beş aylık dönemine bakıldığında da konut piyasasındaki olumlu tablo devam ediyor. Ocak-Mayıs döneminde, Türkiye genelinde toplam konut satışları, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 25,4 oranında artarak 584 bin 170 adede ulaştı. Bu rakam, çeyrek milyonu aşan bir artış anlamına geliyor ve yılın genelinde de konut piyasasında bir toparlanma eğiliminin sürdüğünü gösteriyor. Bu artış, yüksek enflasyon ve maliyetlere rağmen, konutun hala Türk toplumu için önemli bir yatırım aracı ve barınma ihtiyacının temel bir parçası olduğunun altını çiziyor. Özellikle, paranın değerini koruma ve enflasyona karşı korunma aracı olarak konuta olan talep, bu artışın ana nedenlerinden biri olarak kabul ediliyor.
Faizlerin etkisi: İpotekli satışlarda devasa yükseliş
Mayıs ayı konut satış verilerinin en dikkat çekici başlıklarından biri, ipotekli satışlarda yaşanan fahiş artış oldu. Türkiye genelinde ipotekli konut satışları, Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre tam yüzde 95,9 oranında artarak 19 bin 412 adede ulaştı. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı ise yüzde 14,9 olarak gerçekleşti. Bu oran, her ne kadar hala düşük bir seviyede olsa da, geçen yıla göre yaklaşık iki katına çıkan bir artışı temsil ediyor.
Ocak-Mayıs döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışları da benzer bir tablo çizdi. Bu dönemde ipotekli satışlar, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 98,7 gibi devasa bir oranla artarak 88 bin 606 adede ulaştı. Bu rakamlar, konut kredisi faiz oranlarındaki olası düşüş beklentilerinin veya bankaların kredi koşullarındaki gevşemelerin, piyasayı hareketlendirdiğini gösteriyor. Uzun süre yüksek faizler nedeniyle durgunluk yaşayan konut kredisi piyasasında, talebin birikmesi ve faizlerdeki her bir baz puanlık düşüş beklentisi, alıcıları harekete geçirmiş olabilir. Ayrıca, bankaların konut kredisi kampanyaları da bu artışta etkili bir faktör olabilir. İlk el konut satışları içinde ipotekli satışların payının da 4 bin 674 adetle belirgin bir yer tutması, sıfır konut pazarında da kredi kullanımının arttığını gösteriyor.
İkinci el piyasası hareketli: Vatandaşın tercihi ne yönde?
Konut piyasasının dinamiklerini anlamak için, ilk el ve ikinci el satışlar arasındaki dengeye bakmak önemlidir. Mayıs ayında gerçekleşen toplam konut satışlarının yüzde 69,6'sını, yani büyük çoğunluğunu ikinci el konut satışları oluşturdu. İkinci el konut satışları, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 20,6 oranında artarak 90 bin 479 adede ulaştı. Ocak-Mayıs döneminde de ikinci el satışlar, yüzde 29'luk bir artışla 410 bin 115 adede yükseldi.
Bu rakamlar, sıfır konut fiyatlarının yüksek seyretmesi, artan inşaat maliyetleri ve kentsel dönüşüm sürecindeki belirsizlikler nedeniyle, tüketicinin hala daha ulaşılabilir fiyatlı ve hemen oturulabilecek ikinci el konutlara yöneldiğini gösteriyor. İkinci el piyasası, mevcut ekonomik koşullarda hem alıcılar hem de satıcılar için daha esnek çözümler sunabiliyor.
Öte yandan, ilk el konut satışları da Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11,2 oranında artarak 39 bin 546 adede ulaştı. Toplam satışlar içindeki payı yüzde 30,4 oldu. Ocak-Mayıs döneminde ise ilk el satışlar yüzde 17,7'lik artışla 174 bin 55 adede yükseldi. Bu durum, sıfır konut üretiminin ve markalı konut projelerinin de belirli bir alıcı kitlesi tarafından tercih edilmeye devam ettiğini gösteriyor. Ancak, pazarın ana lokomotifi hala ikinci el konutlar.
Yabancı ilgisi düşüşte: Yatırımcı rotasını mı değiştiriyor?
Türkiye'nin konut piyasasında son yılların önemli dinamiklerinden biri olan yabancılara yapılan konut satışlarında ise Mayıs ayında bir gerileme yaşandı. Yabancılara yapılan konut satışları, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,2 oranında azalarak bin 771 adede geriledi. Mayıs ayında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan satışın payı ise sadece yüzde 1,4 olarak gerçekleşti. Bu durum, yabancı yatırımcının Türk konut piyasasına olan ilgisinin bir miktar azaldığını gösteriyor.
Yabancılara yapılan konut satış sayısının en fazla olduğu iller sırasıyla 648 adetle İstanbul, 594 adetle Antalya ve 145 adetle Mersin oldu. Bu iller, yabancılar için geleneksel olarak popüler olan, hem yatırım hem de yaşam amacıyla tercih edilen şehirler olmaya devam ediyor.
Yılın Ocak-Mayıs dönemine bakıldığında da yabancıya satışlarda bir düşüş eğilimi gözleniyor. Bu dönemde, yabancılara yapılan konut satışları, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 13,7 oranında azalarak 7 bin 789 adede geriledi.
Ülke uyruklarına göre en çok konut satışı, Mayıs ayında 274 adetle Rusya Federasyonu vatandaşlarına yapıldı. Rusya'yı, 133 adetle İran ve 127 adetle Almanya vatandaşları takip etti. Yabancı ilgisindeki bu düşüşün ardında, Türkiye'deki kur ve enflasyon dalgalanmaları, oturum izni ve vatandaşlık koşullarındaki değişiklikler veya yabancı yatırımcıların kendi ülkelerindeki ekonomik koşullar gibi çeşitli faktörler olabilir. Bu durum, Türkiye'nin konut piyasasında yabancı yatırımcının payının düşme eğilimine girdiğini gösteriyor.
Genel değerlendirme ve gelecek beklentisi
Mayıs 2025 konut satış istatistikleri, Türkiye ekonomisi ve konut sektörü için hem pozitif hem de dikkat çekici sinyaller içeriyor. Toplam satışlardaki artış ve ipotekli satışlardaki devasa yükseliş, piyasada bir toparlanma eğiliminin başladığını gösterirken, artan konut kredisi talebi, vatandaşın konut edinme arzusunun hala güçlü olduğunu ortaya koyuyor. İkinci el konutların pazarın ana dinamiği olmaya devam etmesi, ulaşılabilir fiyatlı konut arayışının sürdüğünü belgeliyor.
Ancak, yabancıya konut satışlarındaki düşüş, bu segmentteki talepte bir zayıflamaya işaret ediyor. Önümüzdeki aylarda, Merkez Bankası'nın faiz politikaları, enflasyonun seyri ve genel ekonomik istikrar, konut piyasasının gidişatını belirleyen temel faktörler olmaya devam edecek. Özellikle konut kredisi faiz oranlarında yaşanacak olası indirimler, piyasada daha büyük bir canlanma yaratma potansiyeli taşıyor. Yılın geri kalanında, konut sektörünün, ekonomik koşullara adaptasyon yeteneği ve tüketicinin alım gücü, satış performansını doğrudan etkileyecek.