Gayrimenkul sahipleri için kira gelirlerini beyan etme dönemi bugün itibarıyla başladı. 21 bin liranın üzerinde kira geliri olan mülk sahipleri, vergi ödemek zorunda. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), bu yıl “kira bildirim formu” ile kiracıları da sürece dahil ederek, vergi kayıp ve kaçağını önlemeyi hedefliyor.
Kira Geliri Beyanı Kimleri İlgilendiriyor?
2023 yılında konut kiralarından yıllık 21 bin lira, iş yeri kiralarından ise 150 bin liranın üzerinde gelir elde eden gayrimenkul sahipleri, gelir vergisi beyannamesi vermek zorunda. 2024 yılı için ise konut kira gelirlerinde vergi istisnası 33 bin lira olarak belirlendi.
Kira Geliri Beyanı Nasıl ve Ne Zaman Yapılacak?
Kira geliri beyanı, 1 Mart-1 Nisan (31 Mart’ın hafta sonuna rastlaması nedeniyle) tarihleri arasında yapılacak. Mülk sahipleri, GİB’in “gib.gov.tr” internet adresinden veya Dijital Vergi Dairesi’nden “hazır beyanname sistemini” kullanarak, önceden hazırlanmış beyannamelerini kontrol edip, onaylayabilecekler veya değişiklik yapabilecekler.
Kira Bildirim Formu Nedir?
Kira bildirim formu, GİB’in bu yıl ilk kez uygulamaya koyduğu bir sistemdir. Bu sistemle, kiracılar da kira gelirlerini bildirebilecekler. Kiracılar, eğer Dijital Vergi Dairesi’ne abone olmuşlarsa veya e-Devlet şifreleri varsa, sisteme giriş yaparak kira bildirim formunu doldurabilecekler. Bu sayede, mülk sahiplerinin ve kiracıların beyan ettikleri kira gelirleri karşılaştırılabilecek.
Kira Bildirim Formu Neden Önemli?
Kira bildirim formu, vergi kayıp ve kaçağını önlemek için önemli bir araçtır. Bu form sayesinde, düşük kira bedeli gösterenler, yanlış veya eksik beyanda bulunanlar veya hiç beyanda bulunmayanlar tespit edilebilecek. Bu durumdaki mülk sahipleri, vergi cezası ve faiziyle karşı karşıya kalacaklar.
Kira Geliri Beyanında Nelere Dikkat Edilmeli?
Kira geliri beyanında, aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:
- Kira geliri, tahsil edildiği yılda elde edilmiş sayılır. Geçmiş veya gelecek yıllara ait kira gelirleri, tahsil edildikleri yılda beyan edilir.
- Konut kira gelirleri için 21 bin liralık istisna uygulanır. Bu istisnadan sadece bir defa yararlanılabilir. Birden fazla konut kira geliri olanlar, toplam kira gelirlerine istisnayı uygularlar.
- Ticari, zirai veya mesleki kazanç sahibi olanlar, konut kira geliri istisnasından yararlanamazlar.
- Konut kira gelirinin yanında, diğer gelir türlerinden 550 bin liranın üzerinde gelir elde edenler, konut kira geliri istisnasından yararlanamazlar.
- İş yeri kira gelirleri için vergi kesintisi uygulanır. Vergi kesintisine tabi kira gelirleri, 150 bin liralık beyanname verme sınırına dahildir. Bu sınırı aşanlar, beyanname vermek zorundadır.
- Kira geliri beyannamesi, elektronik ortamda veya kağıt ortamda verilebilir. Elektronik ortamda verilmesi halinde, GİB’in internet sitesi veya Dijital Vergi Dairesi kullanılabilir. Kağıt ortamda verilmesi halinde, ikametgahın bulunduğu vergi dairesine veya elektronik beyanname gönderme yetkisi olan meslek mensuplarına başvurulabilir.
- Kira geliri beyanıyla tahakkuk eden gelir vergisi, iki eşit taksitte ödenebilir. Birinci taksit 1 Nisan’a, ikinci taksit 31 Temmuz’a kadar ödenebilir. Ödemeler, Dijital Vergi Dairesi, mobil uygulama, banka kartı, kredi kartı, banka hesabı, yabancı banka kartı, vergi dairesi veznesi veya PTT şubeleri aracılığıyla yapılabilir.
Kira beyannamesine ilişkin merak edilen 10 soruya 10 cevap şöyle:
Soru 1: Kimlerin beyanname doldurma zorunluluğu bulunuyor?
2023'te konuttan yıllık 21 bin lira, iş yerinden 150 bin liranın üzerinde kira geliri elde eden gayrimenkul sahipleri gelir vergisi ödeyecek.
Soru 2: Kira geliri elde eden mülk sahipleri ne zaman beyanname verebilecekler?
Beyannameler, 1 Mart-1 Nisan (31 Mart'ın hafta sonuna rastlaması nedeniyle) tarihleri arasında verilebilecek.
Soru 3: Kira beyannamesi nasıl doldurulacak?
Mülk sahipleri, Gelir İdaresi Başkanlığının "gib.gov.tr" internet adresi üzerinden "hazır beyanname sistemini" doldurabilecekler, Dijital Vergi Dairesi'nden hazır beyana ulaşılabilecekler.
Soru 4: Konut kira gelirlerinde istisna bedeli ne kadar oldu?
2023 yılı içerisinde yıllık 21 bin lira ve altında mesken kira geliri elde edenler gelir vergisi ödemeyecek. 2024 yılı için ise gelir vergisi istisnası 33 bin lira olarak açıkladı.
Soru 5: İstisnadan kimler yararlanamayacak?
Ticari, zirai veya mesleki kazancını beyan etmek zorunda olanlar, yıllık 21 bin liranın üzerinde konut kira geliri elde edenler, ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, menkul sermaye, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarının gayri safi tutarları toplamı 2023 için belirlenen 550 bin lirayı aşanlar, kira gelirini süresinde beyan etmeyen veya eksik beyan edenler istisnadan yararlanamayacaklar.
Soru 6: Gurbetçilerin, Türkiye'de kiraya verdiği mülkler için beyanname vermeleri zorunlu mu?
Yurt dışında yaşayan vatandaşlar Türkiye'de elde ettikleri kazanç ve iratları bakımından dar mükellef kapsamında vergilendiriliyor.
Soru 7: Birden fazla kişinin meskene ortak olması durumunda beyanname nasıl verilecek?
Şahıslardan her birinin kendi hissesine karşılık gelen kira gelirini beyan etmesi gerekiyor.
Soru 8: Beyanname verilmez ya da eksik beyan edilirse cezai işlem uygulanacak mı?
Elektronik ortamda verilmesi zorunlu olan beyannamelerin süresinde verilmemesi halinde özel usulsüzlük cezası kesilecek. Ayrıca verginin süresinde tahakkuk edilmemesi durumunda verginin bir katı vergi ziyaı cezası uygulanacak.
Soru 9: Kira beyanıyla tahakkuk edilecek gelir vergisi nasıl ödenecek?
Dijital Vergi Dairesi'nden (dijital.gib.gov.tr) veya mobil uygulamadan 02.00-23.45 saatlerinde anlaşmalı bankaların banka kartı/kredi kartı, banka hesabından havale yoluyla, yabancı ülkede faaliyet gösteren bankalara ait kartlar ile vergi tahsiline yetkili bankalar ile vergi dairesi vezneleri aracılığıyla ve PTT şubelerinden ödenebiliyor.
Soru 10: Ödemeler taksitlendirilebilecek mi?
Tahakkuk eden vergilerin birinci taksiti damga vergisiyle 1 Nisan'a, ikinci taksiti ise 31 Temmuz'a kadar ödenebilecek.
