İzmir Tabip Odası Başkanı Uzm. Dr. Yüce Ayhan, sıcak geçen kış aylarının Ege Bölgesi’nde sivrisinek ve sinek sorununu belirgin ölçüde artırdığını açıkladı. Küresel iklim değişikliğinin etkilerine dikkat çeken Ayhan, daha önce yalnızca tropikal coğrafyalarda rastlanan Aedes aegypti (sarı humma sivrisineği) ve Culex türlerinin artık Türkiye’de yerleşik hale geldiğini belirtti.
Ayhan, vektör olarak bilinen sivrisinek ve kenelerin ciddi enfeksiyon hastalıklarına yol açtığını vurguladı.
“Bu canlılar normalde tropikal ve subtropikal iklimlerde yaşar. Ancak iklim değişikliği nedeniyle bu türlerin ülkemizin farklı bölgelerinde kalıcı hale geldiğini biliyoruz. Bu da daha önce alışık olmadığımız enfeksiyonların görülme ihtimalini artırıyor” dedi.
Dünya Sağlık Örgütü’nün vektör kaynaklı hastalıkları en önemli küresel sağlık sorunları arasında saydığını belirten Ayhan, dünya genelindeki bulaş oranının yaklaşık yüzde 17 olduğuna dikkat çekti:
“Hem kamu yönetiminin hem de yurttaşların farkındalığı yüksek olmalı. Bu konu yakın geleceğin önemli halk sağlığı sorunlarından biri.”
Batı Nil Ateşi riski artıyor
Aedes aegypti ve Culex türlerinin Batı Nil Ateşi virüsünü taşıdığını hatırlatan Ayhan, bu hastalığın artık Türkiye’de de görüldüğünü söyledi.
“Avrupa Hastalık Kontrol Merkezi’nin haritalarında Türkiye riskli bölgeler arasında yer alıyor. Marmara ve Trakya’da doğrulanmış vakalar var. Ege’de de geçtiğimiz yıl tespitler yapıldı; örneğin Manisa’da 6 vakayı Sağlık Bakanlığı açıkladı.”
Ayhan’a göre bu veriler, “tehlikenin yavaş yavaş yaklaştığını” ve vektörlerin uygun ortam bulduklarında hızla çoğaldığını gösteriyor.
Ayhan, sivrisineklerin özellikle akım olmayan su birikintilerinde ve süs havuzlarında çoğaldığını belirterek ilaçlama çalışmalarının ve bu alanların kurutulmasının önemine dikkat çekti.
Sivrisinek sorunu yaşayan bölgelerde yurttaşların kollarını ve bacaklarını kapatan giysiler tercih etmeleri, gerekirse haşere kovucu losyon kullanmaları önerildi.
Ayrıca küreselleşme ve artan uluslararası seyahatlerin vektör kaynaklı hastalıkların yayılımını hızlandırdığını belirten Ayhan, riskli bölgelere gidecek yurttaşların Sağlık Bakanlığı’nın Seyahat Sağlığı birimlerine başvurarak gerekli aşıları yaptırmalarını tavsiye etti.
Ayhan, yalnızca sivrisineklerin değil karasinekler ve kenelerin de artan sıcaklıklarla çoğaldığını söyledi. Türkiye’de geçmişte çok az bilinen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) vakalarının bugün bazı bölgelerde yaygın hale geldiğini aktardı.
Ayrıca uzun yıllardır kontrol altında olan sıtmanın da yeniden artış gösterdiğini belirterek şu uyarıda bulundu: “Yaban hayatla temas arttıkça vektör kaynaklı hastalık riski de artıyor. Yaban hayatının kendi doğal alanlarında varlığını sürdürebilmesi gerekiyor.”
