İsviçre'de bulunan CERN, dünyanın en büyük parçacık hızlandırıcısına ev sahipliği yapıyor. Şimdi, bilim insanları yeni ve çok daha büyük bir süper çarpıştırıcının yapımı için başvuruda bulundular. Peki, bu dev proje nedir ve hangi amaçlar doğrultusunda gerçekleştiriliyor?
CERN'in Yeni Hedefi: Geleceğin Dairesel Çarpıştırıcısı
CERN Genel Direktörü, BBC'ye yaptığı açıklamada, yeni devasa çarpıştırıcının adının Geleceğin Dairesel Çarpıştırıcısı (FCC) olacağını belirtti. Bu çarpıştırıcı, bugün kullanılan Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'ndan üç kat daha büyük olacak. Peki, FCC'nin amacı nedir ve neden bu kadar büyük bir çarpıştırıcıya ihtiyaç duyuluyor?
FCC'nin Amaçları ve Özellikleri
FCC'nin temel amacı, fizikte devrim yaratacak ve evrenin nasıl işlediğini daha iyi anlamamızı sağlayacak yeni parçacıkları keşfetmektir. Makinenin kurulum maliyetinin 12 milyar sterlini bulması bekleniyor ve bu mali kaynak, CERN'in üye ülkeleri tarafından sağlanacak. Ancak, bazı uzmanlar bu yatırımın ekonomik açıdan mantıklı olup olmadığını sorguluyor. Peki, FCC'nin teknik özellikleri nelerdir ve nasıl çalışacaktır?
FCC'nin Teknik Özellikleri ve İşleyişi
FCC'nin teknik özelliklerine baktığımızda, önemli detaylar karşımıza çıkıyor. Örneğin, çarpıştırıcının 91 km'lik bir çevresi olacak ve bu, Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'nın neredeyse üç katı büyüklüğünde. İlk aşama 2040'ların ortalarında çalışmaya başlayacak ve elektronları birbirine çarpıştıracak. İkinci aşama ise 2070'lerde başlayacak ve daha güçlü, henüz icat edilemeyecek kadar gelişmiş mıknatıslar gerektirecek. Yeni parçacık arayışında elektronlar yerine daha ağır protonlar kullanılacak.
Bilim Dünyasında Tartışma: FCC'nin Mantıklı Olup Olmadığı
FCC'nin inşası ve fonlanması konusunda bilim dünyasında farklı görüşler bulunuyor. Bazıları, devasa bir çarpıştırıcının yapımının bilimsel ilerlemeye önemli katkılar sağlayacağını savunurken, diğerleri daha düşük maliyetli ve etkili alternatiflerin olduğunu düşünüyor. Ancak, CERN'in tercihi FCC'den yana oldu ve şimdi üye ülkelerin bu dev projeye nasıl tepki vereceği merakla bekleniyor.
