İsrail Devleti, Yahudi halkının binlerce yıllık özleminden doğan, Ortadoğu coğrafyasında köklü bir geçmişe sahip topraklarda kurulan nispeten genç bir devlettir. Bu yazıda, İsrail'in kuruluş sürecini, tarihi ve modern devlet olarak tanınmasına giden yolu inceleyeceğiz.
Yahudilerin Ortadoğu ile Bağları ve İsrail Topraklarına Göç
Yahudi halkının Ortadoğu ile bağları MÖ binlere kadar uzanır. İnançlarına göre, Kenan toprakları olarak bilinen bölge, Tanrı tarafından ataları İbrahim'e vaat edilen yerdir. MÖ 10. yüzyılda ise Kenan topraklarında birleşik bir krallık kurulur. Bu dönemde kurulan İsrail Krallığı ve Yehuda Krallığı, bölgede önemli bir güç haline gelir. Ancak MÖ 7. yüzyılda Asur İmparatorluğu'nun saldırılarıyla krallıklar yıkılır ve Yahudi halkı sürgün edilmeye başlar.
Babil Sürgünü ve Yahudi Diasporası
MÖ 586 yılında Babil Kralı Nebukadnezar tarafından Kudüs ele geçirilince, Yahudi halkının önemli bir kısmı Babil'e sürgün edilir. Bu dönem "Babil Sürgünü" olarak bilinir. Sürgün yıllarında Yahudi kimliği ve dini inançları güçlenir. Ancak Babil İmparatorluğu'nun yıkılışıyla birlikte Yahudiler yeniden Ortadoğu'nun çeşitli bölgelerine dağılır. Bu dönem "Yahudi Diasporası" olarak adlandırılır.
Siyonizm Akımı ve İsrail'in Kuruluş Fikri
- yüzyılda Avrupa'da yükselen milliyetçilik akımları, Yahudileri de etkiler. Siyonizm adı verilen akım, Yahudilerin kendi devletlerini kurma düşüncesini canlandırır. Bu dönemde Avrupa'daki artan antisemitizm de Yahudilerin bir araya gelme ve güvenli bir yurt arayışını güçlendirir.
H2: Filistin'de Yahudi Yerleşmelerinin Artması ve 1947 Planı
- yüzyılın sonlarında Filistin topraklarında ilk modern Yahudi yerleşmeleri kurulur. Bu yerleşmeler, Siyonist hareket tarafından teşvik edilir. 20. yüzyılın başlarında ise Filistin'e göç eden Yahudi nüfusu artar. Ancak bölgede yaşayan Araplar ile gerginlikler de baş gösterir.
Birleşmiş Milletler ve Bölünme Planı
İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Birleşmiş Milletler, Filistin sorunu ile ilgili bir karar alır. 1947 yılında hazırlanan plan, Filistin topraklarının bir kısmında Yahudi devleti, diğer kısmında ise Arap devleti kurulmasını öngörür. Plan, Yahudiler tarafından kabul edilirken Araplar tarafından reddedilir.
İsrail Devleti'nin Kuruluşu ve 1948 Savaşı
14 Mayıs 1948 tarihinde David Ben-Gurion liderliğindeki Siyonist hareket, Birleşmiş Milletler kararına dayanarak İsrail Devleti'nin kuruluşunu ilan eder. Bu ilanın hemen ardından Arap devletleri, İsrail'e savaş açar. 1948 Arap-İsrail Savaşı olarak bilinen çatışmada İsrail, Arap ordularına karşı zafer kazanır. Savaşın ardından İsrail, Birleşmiş Milletler planında kendisine ayrılan toprakların bir kısmını daha kontrol altına alır.
İsrail'in Tanınması ve Devam Eden Sorunlar
İsrail Devleti'nin kuruluşu, Ortadoğu'da yeni bir dönemin başlangıcı olur. Ancak bölgede Arap-İsrail çatışması devam eder. İsrail'in Filistin topraklarını işgali ve Filistinlilerin devlet kurma mücadelesi, Ortadoğu'nun en önemli sorunlarından biri olarak günümüze kadar taşınır.
