9 Eylül Gazetesi / TÜİK verilerine göre 2024 yılında Türkiye’nin zeytin üretiminde Manisa, İzmir ve Aydın zirvede yer aldı. Ancak İzmir, yalnızca üretim miktarıyla değil, zeytin çeşitliliği ve kalite standardıyla da öne çıkıyor. İşte illere göre zeytin üretimi ve her bölgenin kendine özgü lezzet profili…

Zeytin Egitim

2024’te Türkiye’nin zeytin haritası değişti

TÜİK’in 2024 yılına ait “İllere Göre Zeytin Üretimi” raporuna göre Türkiye’de zeytin üretimi özellikle Ege ve Akdeniz’de yoğunlaştı.
Verilere göre:

Manisa üretimde ilk sırada yer alsa da, İzmir ve Aydın’ın zeytin kalitesi sofralık ve yağlık çeşitlerde fark yaratıyor.

İzmir: Kalitenin ve çeşitliliğin başkenti

İzmir, 519 bin tonluk üretimiyle Türkiye’nin en büyük ikinci zeytin üreticisi. Ancak kentin asıl farkı, yağlık ve sofralık zeytin türlerini dengeyle üretmesinde.

Kemalpaşa, Seferihisar, Urla ve Tire gibi bölgelerde yetişen Gemlik, Domat, Memecik ve Uslu türleri, aroması ve asit oranı bakımından Türkiye’nin en kaliteli zeytinleri arasında gösteriliyor.

İzmir aynı zamanda soğuk sıkım zeytinyağı üretiminde öncü kentlerden biri. Düşük asit oranı, güçlü polifenol yapısı ve meyvemsi aromasıyla İzmir zeytinyağları hem iç pazarda hem de ihracatta büyük talep görüyor.

Manisa: Üretim lideri ama yağ oranı düşük

690 bin tonla listenin zirvesinde yer alan Manisa, daha çok yağlık zeytin üretimiyle öne çıkıyor.
Akhisar başta olmak üzere üretim alanları genişleyen kentte, yağ randımanı düşük ama hacimsel üretim oldukça yüksek. Bu nedenle Manisa, Türkiye’nin ham zeytinyağı üretim merkezlerinden biri haline gelmiş durumda.

Aydın: Memecik zeytiniyle efsane aroma

Üçüncü sırada yer alan Aydın, özellikle Memecik türüyle Türkiye’nin zeytin genetiğinde özel bir yere sahip.
Memecik zeytininden elde edilen yağlar, yoğun meyvemsi aroması ve hafif acı tadıyla gourmet (gurme) pazarlarda yüksek değer buluyor.
Köşk, Nazilli ve Söke hattında üretilen Aydın zeytinleri, “sert kabuk, yüksek yağ oranı ve uzun raf ömrü” ile tanınıyor.

Balıkesir ve Mersin: Zeytinin kuzey-güney dengesi

Balıkesir, Edremit tipi zeytiniyle Ege’nin kuzeyinde öne çıkarken; Mersin ise Akdeniz ikliminin avantajıyla erken olgunlaşan zeytin çeşitlerini barındırıyor.
Balıkesir’in zeytinleri daha yüksek asit oranına sahipken, Mersin’in zeytinlerinden elde edilen yağlar daha hafif ve narin aromalı.

Bursa, Hatay ve Muğla: Sofralık zeytinin ustaları

Bursa, Türkiye’nin en bilinen sofralık zeytin türü Gemlik’in anavatanı. Etli yapısı ve düşük çekirdeğiyle Gemlik zeytini, hem yerli hem ihracat pazarında değerli.
Hatay, “Sarı Ulak” türüyle özellikle doğal salamura zeytin üretiminde güçlü bir oyuncu.
Muğla ise düşük verimine rağmen yüksek aromalı yağlık zeytinleriyle butik üreticilerin gözdesi olmaya devam ediyor.

Gaziantep ve Çanakkale: İklime direnen üretim

Gaziantep, kurak iklim koşullarına rağmen 100 bin tonun üzerindeki üretimiyle Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da lider konumda.
Çanakkale ise deniz rüzgârlarının etkisiyle yetişen ince kabuklu ve tuz oranı düşük zeytinleriyle sofralık üretimde dikkat çekiyor.

Türkiye zeytininin geleceği: İklim ve markalaşma

Uzmanlara göre Türkiye’nin zeytin potansiyeli, iklim kriziyle mücadele ve markalaşma yatırımlarına bağlı olarak yükselecek.
İzmir, Aydın ve Balıkesir gibi illerde kurulan zeytin kooperatifleri ve butik yağ markaları, Türkiye’nin dünya pazarında daha güçlü bir yer edinmesini sağlıyor.

Kaynak: Haber Merkezi