İnci ONGUN / Cumhuriyetin ilk Adalet Bakanı, Atatürk’ün yakın dava arkadaşı Mahmut Esat Bozkurt’un, bir bankta otururken tasvir edildiği heykeli İzmir’in Alsancak semtinde bir yeşil alana konuldu. Bozkurt, ölüm yıldönümlerinde burada anıldı. Heykelin bazı yerleri defalarca kırıldı, zamanla ortadan kayboldu. İzmirliler, o tarihlerde heykelin çalındığını düşünerek yetkilileri göreve çağırdı. Kısa bir süre sonra heykel Konak Belediyesi deposunda bulundu. Dönemin belediye başkanı Muzaffer Tunçağ tarafından onarılan heykel, bu kez Konak Belediyesi Basmane Nebahat Tabak Sem tevi bahçesine yerleştirilerek güvence altına alındı. Bir süre burada sergilenen heykel, semt evine gelen ziyaretçilerin de ilgi odağı olmuştu. Ancak ne yazık ki Bozkurt’un anısına yapılan heykel yine ortadan yok oldu ve akıbeti merak konusu haline geldi.
Agora Ören Yerinde Ortaya Çıktı
Uzun süre sonra heykel, bu kez İzmir’in en önemli tarihi mekânlarından biri olan Agora Ören Yeri'nde ortaya çıktı. Ören yerinin bir köşesine bırakılan heykel, ne bir bilgilendirme tabelasına sahipti ne de koruma altındaydı. Yalnız başına terk edilmiş görüntüsü, gören İzmirlilerin tepkisine neden oldu. Vatandaşlar, bu duruma sitem ederek şöyle dedi:
"Ülkemize büyük hizmetlerde bulunmuş böyle değerli bir insanın heykeli bu muameleyi hak etmiyor. Bir an önce, hak ettiği yer olan Kıbrıs Şehitleri Caddesi’ne geri konulmalı,” diyerek yetkililere çağrıda bulundular.
EĞİTİMİNİ BIRAKIP CEPHEYE KOŞMUŞTU
Mahmut Esat Bozkurt’un yaşam öyküsü de heykeli kadar çarpıcı. İsviçre’de hukuk doktorası eğitimi sürerken Yunanlıların İzmir’i işgal ettiğini öğrenince eğitimini yarıda bırakıp İzmir’e döndü. Ödemiş, Selçuk ve Bayındır’daki Kuvayı Milliye hareketlerini örgütleyip efe kıyafetleriyle işgal güçlerine karşı direnişe geçti. 1923 yılında Birinci İzmir İktisat Kongresi’nin toplanmasını organize eden ilk kişi oldu. Cumhuriyet tarihine “Medeni Kanun’un mimarı” olarak geçti. 1. Dönem’den vefatına kadar İzmir milletvekilliği görevini yürüttü. Cumhuriyetin ilk Adalet Bakanı Mahmut Esat Bozkurt’un heykeli, yıllar içinde defalarca yer değiştirdi; zaman zaman kayboldu, bugün ise hâlâ belirsizlik içinde.
