Türkiye’nin en stratejik tarım ürünlerinden biri olan pamuk, hem tekstil hem de hazır giyim sektörünün bel kemiği olarak önemini koruyor. Ancak son yıllarda kuraklık, artan enerji ve su maliyetleri nedeniyle üretimde ciddi düşüş yaşanıyor.
Bu durum, sektör temsilcilerini harekete geçirdi. Dünya Pamuk Günü kapsamında Söke’de düzenlenen etkinlikte, Better Cotton Initiative (BCI) ve İyi Pamuk Uygulamaları Derneği (IPUD) yetkilileri sahada incelemelerde bulundu.
“Pamuk verimi suya bağlı”
Etkinlikte konuşan IPUD Yönetim Kurulu Üyesi Fuat Tanman, Türkiye’nin pamukta rekabet gücünü kaybetmemesi için üretim modelinin hızla değişmesi gerektiğini vurguladı.
Tanman şu ifadeleri kullandı:
“Pamuk, hazır giyimin ana hammaddesi; ancak verim suya bağlı. Modern sulama tekniklerine geçmeden üretimde sürdürülebilirliği sağlayamayız. Türkiye’nin pamukta rekabet gücünü kaybetmemesi için İyi Pamuk tarımına geçişi hızlandırması şart.”
Tanman’a göre, mevcut iklim koşullarında damla sulama, sensörlü tarım ve su tasarruflu sistemlere geçilmemesi durumunda pamuk üretimi hem maliyet hem verim açısından sürdürülemez hale gelecek.
Türkiye’nin payı düşük kaldı
Dünya genelinde İyi Pamuk (Better Cotton) üretiminin ortalama oranı %25 seviyesindeyken, Türkiye’de bu oran yalnızca %12 civarında.
Tanman, bu farkın kapanması için devlet desteğinin zorunlu olduğunu belirtti:
“Bu yıl ülke genelinde yaklaşık 650 bin ton lif pamuk üretimi bekleniyor. Bunun yalnızca 100 bin tonu İyi Pamuk olarak sertifikalandırılabiliyor. Pamuk ve tekstil ihracatı için artık İyi Pamuk sertifikası şart hale geldi. Bu oranın artırılması için çiftçiye maddi destek verilmesi gerekiyor.”
“İyi Pamuk üreticisi de desteklenmeli”
Tanman, Tarım Bakanlığı’nın İyi Tarım Uygulamaları yapan çiftçilere sunduğu desteklerin İyi Pamuk üreticilerini de kapsayacak şekilde genişletilmesi gerektiğini söyledi.
“Bakanlığımızın bu standartları eşdeğer hale getirip İyi Pamuk üreticisini de destek kapsamına alması yönünde çalışmalar yürütüyoruz. Bu uygulama hayata geçerse, çiftçi hem sertifikalı üretim yapacak hem de devlet desteğinden yararlanacak.”
Tanman, bu adımın pamuk üretiminde kaliteyi artıracağı gibi ihracatta da Türkiye’nin elini güçlendireceğini ifade etti.
“Sertifikasyon sistemi Avrupa standartlarına uyarlandı”
Better Cotton Initiative (BCI) Türkiye Kıdemli Koordinatörü Şeyma Karaçay da sertifikasyon sürecine ilişkin yeni düzenlemeler hakkında bilgi verdi.
Karaçay, Avrupa Birliği’nin yeşil yönetmelikleriyle uyumlu hale getirilen yeni sistemin izlenebilirliği artıracağını belirterek şunları söyledi:
“BCI olarak dünyanın en büyük sürdürülebilir pamuk standardına sahibiz. Sertifikasyon sistemimiz, AB’nin yeşil mutabakatına uyumlu olacak şekilde yeniden düzenlendi. Artık tekstil markaları, ürünlerine BCI etiketi basarak ‘Bu ürün yüzde 100 İyi Pamuktan üretilmiştir’ ibaresini kullanabilecek.”
Hazır giyimde sürdürülebilir dönüşüm
Uzmanlara göre, Türkiye’nin tekstil ve hazır giyim sektöründe küresel pazardaki yerini koruyabilmesi, İyi Pamuk sertifikalı üretimin yaygınlaşmasına bağlı.
Sürdürülebilir üretim modelleri sadece çevre dostu değil; aynı zamanda enerji, su ve kimyasal tasarrufu sayesinde uzun vadede çiftçiye de kazanç sağlıyor.
