Turizm şehirlerinde hızla yayılan günlük kiralık evler, bu yıl otelcileri olumsuz etkiledi ve turizm gelirini azalttı. Yetersiz doluluk oranlarına dayanamayan otelciler, sorunu Kültür ve Turizm Bakanlığı'na taşıdı. Yeni düzenlemelerle birlikte günlük kiralık evlere çeki düzen getiriliyor.
Devletin vergi kaybına yol açan, kiralık konut sorununu artıran, güvenlik açıklarına neden olan günlük kiralık evlerle ilgili yasa teklifi netleşti.
Sabah gazetesinden Betül Alakent'in haberine göre, yakında TBMM'ye sunulması planlanan teklif yasalaştığında günlük kiralık evler hem kiracılar hem de ev sahipleri için sorumluluk getirecek. Evlerini günlük kiralamak isteyenler artık Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan 'turizm konutu' ruhsatı almak zorunda kalacaklar ve bu ruhsatı kapılarına asacaklar. Ruhsatı olmayanlar evlerini günlük kiraya veremeyecekler.
Günlük Kiralayanlar Komşularından İzin Alacak
Yasa tasarısına göre, evini günlük kiraya vermek isteyenlerin belirli şartları yerine getirmesi gerekecek. Yasal düzenleme hayata geçerse, ev sahipleri yangın merdiveni, yangın raporu belgesi, atıkların kontrolü belgesi gibi izinleri almak zorunda kalacaklar.
Evlerde ayrıca otellerde bulunması gereken temel eşyaların (saç kurutma makinesi, havlu, nevresim takımı vb.) bulundurulması gerekecek. Eğer kiralanacak ev bir apartmanın içindeyse, komşuların yazılı onayı gerekecek. Bir komşu bile onay vermezse ev sahipleri günlük kiralama yapamayacaklar.
Kurallara Uyulmazsa Cezalar Devreye Girecek
Yasa yürürlüğe girdiğinde günlük kiralama yapanlar, kurallara uymadıkları takdirde cezalara çarptırılacaklar. Herhangi bir ihlal durumunda daire başına 1 milyon TL'ye yakın bir ceza öngörülüyor. Ayrıca gerekli belgelerin tamamlanmaması veya kiralamaların devam etmesi durumunda evler mühürlenebilecek.
Kimlik Bilgileri İbrazı Artık Zorunlu
Günlük kiralamalarda kişilerin kimlik bilgilerinin eksikliği, bazen bu evlerin yasadışı faaliyetler için kullanılmasına yol açıyor. Yeni düzenleme ile, günlük kiralama yapanların, otellerde olduğu gibi kimlik bilgilerini ve konaklama sürelerini Emniyet'e ibraz etmeleri gerekecek. Bu bilgilerin sunulmaması durumunda ev sahipleri sorumlu tutulacak ve cezai yaptırımla karşı karşıya kalabilecekler. Denetim mekanizmaları da bu konuda daha etkin bir şekilde işleyecek.
Gelir Vergisi ve Konaklama Vergisi
Günlük kiralama konusundaki düzenlemeler sadece ev sahiplerini değil, aynı zamanda devleti de etkiliyor. Bu tür konutları kiraya verenler, elde ettikleri gelir üzerinden gelir vergisi ödemek zorunda kalacaklar. Ayrıca bu konutlar turizm tesisleri olarak kayıt altına alınacağı için, konaklama vergisi de ödemek zorunda olacaklar. Türkiye'nin yeni konaklama vergisi uygulamasıyla, turizmciler yıllık cirolarının yüzde 2'sini devlete ödüyorlar.
Uluslararası Örnekler
Dünyanın birçok ülkesinde günlük kiralama konusunda benzer düzenlemeler getiriliyor. İtalya'da yüzde 21 Airbnb vergisi uygulanıyor ve bazı şehirlerde Airbnb kayıtları donduruluyor. Hollanda'da evler yılda en fazla 30 gece için kiralanabiliyor. Portekiz'de yeni Airbnb lisansına yasak getirildi. Malezya'da Penang bölgesi Airbnb'ye yasak getirdi. Avusturya'nın Viyana şehrinde günlük kiralamalar sadece belli bölgelerde mümkün. İngiltere'nin Londra şehrinde yılda 90 gece veya daha az kiralamaya izin veriliyor. Japonya'nın Tokyo şehri, kısa süreli kiralamaları yılda 180 gün ile sınırladı ve yerleşik bir kişi gereksinimini getirdi. ABD'de birçok eyalet ek vergi ve kayıt gereksinimleri getiriyor ve bazı eyaletler belirli sürelerin altında kiralamalara izin vermiyor. Fransa'da günlük kiralama için belirli kurallara uyulması gerekiyor ve yıllık en fazla 120 gün kiralamaya izin veriliyor. Almanya'nın Berlin şehrinde izin belgesi gerekiyor ve uymayanlara ciddi cezalar uygulanıyor. İspanya'nın Barselona şehri ise 2021'de günlük kiralamayı yasakladı ve ruhsat şartı getirdi. Avustralya'nın Sydney şehrinde ise yılda 180 gün kiralamaya sınırlama getiriliyor. Singapur'da ise 3 günden kısa süreli ev veya oda kiralanamıyor.
