Haber/ Sinan KESKİN
Sağlıklı insan için sağlıklı hayvan yaklaşımı ile; hayvan sağlığı, hayvan refahı, hayvan hakları, gıda güvenliği ve tüm bunlarla bağlantılı olarak da halk sağlığı konularında Veteriner Hekimlik hizmetlerinin doğru planlanması ve uygulanması gerektiğine dikkat çeken İzmir Veteriner Hekimleri Odası Genel Sekreteri Veteriner Hekim Dr. Ebru Tong, hayvan hastalıkları ile mücadele ve veteriner hizmetlerine dair alınması gereken önlemleri açıkladı. Zoonozların (hayvanlardan insanlara geçen hastalıklar); halk sağlığını olumsuz yönde etkilemenin yanı sıra; hayvanlarda verim düşüklüğü, yavru kayıpları ve ölümlere yol açtığını ve ülke ekonomisi açısından da ciddi kayıplara neden olduğunun altını çizen Tong, “Ülkemizde hayvansal üretim sık sık müdahalelere maruz kalmaktadır. Bu müdahaleler ne yazık ki geçici ve günü kurtarmaya yönelik müdahaleler olmaktadır. Bunlar teşvik, sübvansiyon ya da ithalat şeklinde gerçekleştirilmektedir. Bu müdahalelerde amaç genellikle gıda sanayinin hammadde ihtiyacının karşılanması ya da tüketiciyi korumak olmuştur. Ancak üretim yetersizliğinde ülkelerin devlet politikalarının olması kalıcı çözümler için şarttır. Amaç üretimde sürekliliği sağlamak, üreticiyi korumak, üretimi arttırmak ve maliyetleri düşürmek olmalıdır” dedi.
Çözüm önerileri
Hayvancılık faaliyetlerinde sürdürülebilir başarıyı yakalamak için öncelikle Tarım ve Orman Bakanlığında; hayvan sağlığı, hayvan refahı, hayvansal ürünlerde gıda güvenliği, hayvancılık işletmelerinin yönetimi, halk sağlığına yönelik uygulamaların tam anlamıyla yürütülebilmesi için Veteriner İşleri Genel Müdürlüğü'nün yapılandırılması gerektiğini söyleyen Tong, çözüm önerilerini şöyle sıraladı;
Hayvancılık işletmeleri ile gıda işletmelerinde hayvansal ürünler konularında bilgilendirme ve bilinçlendirme için düzenli olarak eğitim çalışmaları planlanmalı. Eğitim çalışmalarına katılarak kazanımlarını uygulamaya koyan işletmelere öncelikle teşvik verilmeli. Teşvikler tüm sektörel bileşenleri kapsayacak şekilde yapılandırılmalı. Tüm faaliyetlerin gerçekçi ve uygulanabilir planlanabilmesi için hayvan varlığına dair sayı vb. bilgilerin tam olarak belirlenmesi amacı ile kayıt çalışmaları ve denetim mekanizması doğru bir sistemle uygulanarak veriler ilgili kurumlarla paylaşılmalı. Veteriner hekimlerin kamu ve özel sektörde hayvan sağlığına yönelik faaliyetleri kamu eliyle desteklenmeli. Kamuda ve işletmelerde görev alması gereken Veteriner Hekim sayısı hayvan varlığının değerlendirilmesine uygun olarak yapılmalı, yeterli sayıda Veteriner Hekim istihdamı sağlanmalı. Zoonozlarla mücadele kapsamında ayrılması gereken bütçe koruyucu hekimlik faaliyetleri kapsamında gereken her aşamada artırılmalı. İthalatın, özellikle canlı hayvan ve hayvansal ürün ithalatının yapılmasının önüne geçilmeli, teşvikler bu yöndeki uygulamaları destekleyecek biçimde düzenlenmeli. Yerli ırklarımızın genetik ıslah çalışmalarına ilişkin araştırmalara gereken bütçe ayrılmalı. Yerli ırklarla yetiştiriciliğin teşvik edilmesi için uygulamalar yapılmalı. Kırsalda kalkınmayı sağlayabilmek için genç nüfusun bilinçli yetiştiriciler olarak iş sahibi olmalarını destekleyecek projeler devlet eliyle yürütülmeli. Denetim faaliyetleri; gerek hayvancılık işletmelerindeki hayvan varlığının doğru tespiti, gerek hayvan sağlığına ilişkin alınması gereken önlemlerin alınması, gerekse gıda güvenliği açısından işletmelerdeki eksikliklerin tespitine yönelik etkin bir yapılanma ile gerçekleştirilmeli. Halk sağlığını tehdit eden tüm uygulamalar için ciddi caydırıcı idari yaptırımlar olmalı. Hayvancılık işletmelerinin giderlerinin azaltılmasına dair düzenlemelerin yapılması için projeler hayata geçirilmeli.
