Haber/ Didar DEMİRCİ

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, depreme ilişkin düzenli yapılan basın açıklamasının sonuncusunu gerçekleştirdi. Soyer, kentsel dönüşüme dikkat çekerek bir yerel yönetim reformunun yapılması gerektiğini dile getirdi.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, deprem sonrası büyükşehir faaliyetleri hakkında son bilgilendirme toplantısını gerçekleştirdi. Kültürpark İsmet İnönü Sanat Merkezi’nde yapılan toplantıda Soyer, “Halkımızın depremle ilgili yaptığı dayanışma büyüyerek devam ediyor. 48 saat içerisinde 20 milyon üzerine çıktı. Halkın bakkalı çalışmamız 17 milyona ulaştı. Yani toplamda destekler 37 milyonu aştı. Yaklaşık 3 bin konuta yakın, bir kaynağı şuana kadar yaratmış oluyoruz. Ağır hasar 3 bin 920 olduğunu göre, biz neredeyse bu ihtiyacın dörtte üçüne ulaşmış oluyoruz” dedi.

Destek 37 milyonu aştı

Soyer, depremzedelere ilişkin yürütülen büyükşehir kampanyalarına büyük destek olduğunun altını çizerek, “Depremin üzerinde 6 gün geçti. Enkaz kaldırma çalışmaların sonuna gelindi. Evleri hasar görenler için bir çatı bulmak artık birinci önceliğimiz oldu. İzmir Büyükşehir Belediyesi aş evi çalışmasını düzenli olarak sürdürüyor. Halkımızın depremle ilgili yaptığı dayanışma büyüyerek devam ediyor. 48 saat içerisinde 20 milyon üzerine çıktı. 2 bin 107 destek veren hayırsever, evini paylaşan vatandaş sayımız 109 oldu. Bu olağanüstü konularda bu kadar büyük rakamları bağış yapan herkese çok teşekkür ediyorum. Halkın bakkalı çalışmamız 17 milyona ulaştı. Yani toplamda destekler 37 milyonu aştı. Yaklaşık 3 bin konuta yakın, bir kaynağı şuana kadar yaratmış oluyoruz. Ağır hasar 3 bin 920 olduğunu göre, biz neredeyse bu ihtiyacın dörtte üçüne ulaşmış oluyoruz” açıklamasını yaptı.

Öte yandan, depremin ardından büyük bir dayanışma örneği gösterilmesine de atıfta bulunan Soyer, “Bu süreçte kutuplaştırıcı söylemler yerle bir oldu. Bu afet bir kez daha birbirimize ihtiyacımız olduğunu gösteriyor. Diliyorum ki bu durum devam eder. Aynı havayı solduğumuz bu kenti birlikte yürütmek hedefimiz. Son altı gün içerisinde böyle davrandık. Bu krizi en iyi şekilde sürdürmeye devam ettik. Yerel yönetimlerin görevi sadece çöp toplamak ve kaldırım yapmaktan ibaret olmadığını gösterdik” dedi.

Yeni bir yerel yönetim reformu şart oldu

Toplantı sonrasında soruları cevaplayan Başkan Tunç Soyer, son İzmir depreminin kentsel dönüşüm kavramına bakışı kökünden değiştirdiğini belirterek, öncelikle olarak kentsel dönüşüm yapmayı düşündükleri alanlarda değil, tamamen ruhsatlı yapıların olduğu alanlarda yıkımın yaşandığını söyledi. Bu nedenle merkezi hükümetle yerel yönetimlerin daha sıkı bir işbirliği içinde çalışacakları yepyeni bir yerel yönetim reformuna ihtiyacın ortaya çıktığını ifade etti.

Soyer, “Bir yerel yönetim reformuna ihtiyaç var, mesele sadece kentsel dönüşüm yasası değişikliği ile bitmiyor. Bu deprem bize gösterdi ki yerel yönetimle merkezi hükümet arasındaki işbirliğinin başka bir perspektife taşınmalıdır. Mevcut mevzuatlar hareket kabiliyetini sınırlayan bazı düzenlemeler içeriyor. Hızlı hareket etmek için bu yetkinin daha fazla yerel yönetimlere aktarılması gerekiyor.

Hem kentsel dönüşümde hem de binaların yapıya, ruhsata uygunluğunun denetlenmesi açısından kısacası bizim daha geniş bir perspektifte bir reforma ihtiyacımız var. En büyük ihtiyaç bir yerel yönetim reformu ihtiyacı da ortaya çıktı. Bugün imar kanunu Türkiye’de uzunca bir süredir hiç değişmeyen tek yasadır. Bunların bu afetleri de göz önüne alarak yeniden masaya yatırılması gerekiyor. Herkesin katkısı alınarak yeni bir yerel yönetim mevzuatının hazırlanması gerekiyor” diye konuştu.

Büyükşehir neler yaptı?

İzmir Büyükşehir Belediyesinin bugüne kadar kentsel dönüşüm alanında attığı adımlara vurgu yapan Soyer, “Şu ana kadar yapımı tamamlanıp teslim edilen 619 bağımsız birim var. İhalesi yapılan 1190 bağımsız birim var. Bunların bin tanesi Ege Mahallesi ile ilgili ihalesi geçen ay başarılı bir şekilde gerçekleşti. Buradaki 1000 konut ile ilgili süreç işlemeye başladı. Örnekköy 2. Etapta 170 konut ve 20 işyeri ile ilgili ihale tamamlandı yer teslimi yapıldı. İhale aşamasında olan 5 bin 298 bağımsız birim var. Bunlar Örnekköy’de 1812 konut 108 işyeri, Uzundere’de 2 bin 428 konut 313 işyeri, Gaziemir Aktepe-Emrez’de 552 konut 85 işyerinden oluşuyor. Bütün bu kentsel dönüşüm projelerinin alt yapısı içinde 10 milyon liranın üzerinde bir yatırım gerçekleştirdik. Son olarak şunu söyleyeyim 328 bin metrekarelik bir kentsel dönüşüm ile ilgili vatandaşlarla tapuları ile ilgili mutabakat da sağlamış durumdayız. Yıllar içinde elde edilmiş bu mutabakat üzerinden şimdi çok daha hızlı hareket edeceğiz” dedi.

Büyük reform için ilk adımı İzmir atıyor

İzmir depreminin kentsel dönüşüme bakış açısını da değiştirdiğini belirten Soyer, “Biz bugüne kadar kentsel dönüşüm ile ilgili öncelliği ruhsatsız yapıların olduğu yerlere, gecekondulara veriyorduk. Ruhsatsızsa kaçaktır, depreme dayanıklı değildir diye düşünüyorduk. Oysa şimdi ruhsatlı binaların olduğu yerlerde büyük yıkımlar oluştu. Bizim kentsel dönüşüme bakış açımızı değiştirmemiz lazım. Kat yüksekliklerinden tutun da zemin etütlerine kadar vatandaşın kendi iradesi ile yapabileceklerine dair düzenlemelere ihtiyaç var. Bugünkü mevzuatla yapılabilecek bir şey değil. O nedenle diyoruz ki yetki Türkiye Büyük Millet Meclisindedir. Ama ona rağmen biz bunu kendimize görev alıyoruz. Bu felaketi yaşamış yerel yönetim olarak hazırlık yapmaya başladık. Ayın 12-13’ünde bu konuda söyleyecek sözü olan ne kadar bilim insanı, akademisyen varsa İzmir’e davet ettik, çalıştay yapıyoruz. Tekrar İzmir’in depremselliğini masaya yatıracağız, yapı stoku ile ilgili durumu masaya yatıracağız. Büyük bir İzmir depreminden en az hasarla çıkacak çareler nelerdir, bunları konuşmaya başlayacağız. Bu işin lokomotifi olmaya talibiz. Bu çalıştayı sadece İzmir için yapmış olmayacağız Tüm Türkiye için büyük bir değişimin önünü açmış olacağız. İzmir’e de bu yakışır. İzmir ilklerin kenti diyorsak, buradan bu perspektifi Türkiye’ye taşıyacak olan İzmir olmalıdır. Çünkü sadece İzmir değil tüm memleketimiz deprem kuşağı içindedir” ifadelerini kullandı.

“Bayraklı’da hasar tespit çalışmaları neredeyse tamamlandı”

Depremin ardından ilçelerde hasar tespit çalışmasının devam ettiğini vurgulayan Soyer, “Buca, Karşıyaka, Bornova’da hasar tespit çalışmaları devam ediyor. Bayraklı’da Adalet, Bayraklı, Manavkuyu ve Mansuroğlu mahallelerinde çalışma yüzde 100’e yakın hasar tespiti yapıldı. Burada 3 bin 923 birim tespit edildi. Buradakiler ya yıkılmış ya da yıkılmak üzerinde olan yapılar. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının başkanlığında 930 kişinin oluşturduğu teknik ekiplerin çalışmalarını sürdürüyor. Bornova’da yüzde 20, Karşıyaka yüzde 15’i tamamlandı. İlçelerde çalışmalarımız devam ediyor” dedi.

Pandemi önlemleri arttırıldı

Çadır alanlarında hızlı bir şekilde tedbir almaya başladıklarını belirten Soyer, “Hem Sağlık Bakanlığımız bir poliklinik kurdu ve kovid tespitleri konusunda çalışmayı başlattı. Bizim de Eşrefpaşa hastanemiz ve Toplum Sağlığı Daire Başkanlığımız dünden beri çadır alanlarındalar. Hem tek tek çadır alanlarını ziyaret ediyorlar hem de başka türlü sağlık problemleri olanlara da çare aramaya çalışıyorlar. Ne yazık ki pandemi deprem dinlemiyor. Hatta belki bu nedenle daha hızlı yayılıyor. Biz uyarmaya ve tedbir almaya devam edeceğiz. Allah korusun bu şekilde çok daha yayılacak. Biz bu nedenle küçük adalarda da çadırlar kurmuştuk. Bunları daha derli toplu yerlere taşıma kararındayız. Yani mücadele etmeye devam edeceğiz” dedi.

“Alt yapıda desteği vereceğiz”

İzmir’deki tüm Odaların bir araya gelerek başlattığı depremzedelere konut edindirme kampanyası hakkında sorulan soruları yanıtlayan Soyer, kampanyaya dahil olmasalar bile hazırlıklardan haberdar olduklarının altını çizerek, yapılacak olan konutların altyapı sistemleri konusunda destek vereceklerini söyledi. Odaların toplantısına davet edilip edilmediği konusundaki soruya da Soyer, “Bununla ilgili bir fikir jimnastiği yaptık. Fakat odalar böyle bir inisiyatif geliştirmek istediklerini ifade ettiler. Biz de destek olacağımızı söyledik. Gücümüz yettiğince. Görüşmeden haberim var. Hazırlık görüşmelerinde ben de bulundum. Ama o onların bir projesi olarak ortaya çıksın istediler. Ama biz destek oluruz” dedi.
Soyer’e yöneltilen bir diğer soru da Büyükşehri kampanyalarına odaların destek verip vermediği oldu. Bu konuda Soyer, “Bizim düzenlediğimiz kampanyalara odalardan mutlaka destek gelmiştir. Ben destek kayıtlarını daha almadım. 20 milyonun üzerinde destek var. Mutlaka gelmiştir. Bakmak lazım” diye konuştu.