Gediz Nehri’nde uzun süredir devam eden kirlilik, kuraklığın etkisiyle yeniden gündemin en önemli başlıklarından biri oldu. Foça Tarih ve Doğa Talanına Hayır Platformu, “Gediz Ölüyor, Dur Diyelim!” sloganıyla kampanya başlattı.
Kampanya çerçevesinde 3 Eylül 2025’te Foça’nın Yeniköy Mahallesi Yörük Evi’nde düzenlenen buluşmada, İzmir Büyükşehir Belediyesi adına körfez kirliliği üzerine çalışma yürüten İZDENİZ Yönetim Kurulu, mahalle muhtarları ve kooperatif temsilcileri bir araya geldi.
Kampanyaya ilişkin bilgi veren Platform Sözcüsü Ramis Sağlam, “Gediz Nehri kirliliği 17 bin 600 kilometre karelik bir alanın içindeki habitatı etkiliyor. Gediz’in kirliliğinin sona erdirilmesi bölgedeki başta tarım alanları olmak üzere tüm ekosisteme tekrar hayat verecektir” dedi.
Bugüne kadar yapılan çalıştay ve bilimsel raporların sahada yeterince karşılık bulmadığını söyleyen Sağlam, kampanyanın farklı bir yöntemle yürütüldüğünü vurguladı: “Biz yapılan teknik çalışmaların dışında asıl mağdur olan üretim yapan köylüleri, onların kooperatiflerini, mahalle muhtarlarını, yerel yönetimlerini merkezine alan; bölgedeki çevre örgütlerinin deneyimleriyle birlikte bir çalışma yürütmeyi hedefliyoruz.”
“Üreticiler kampanyaya sahip çıkıyor”
Foça ve Menemen merkezli olarak başlatılan çalışmada ilk olarak bölgedeki ziraat odaları ziyaret edildi. Sağlam, “Her iki kurumdan da aynı serzenişleri duyduk, birlikte neler yapabileceğimizi değerlendirdik. Gediz’in kirliliğinden en çok etkilenen üretici tarım kooperatifleri kampanyaya ilgi gösterdiler” diye konuştu.
Buluşmaya katılan İZDENİZ Yönetim Kurulu Başkanı ve Kıyı-Deniz Mühendisi Işıkhan Güler, “İzmir Körfezi’nde yaşanan kirlilik bugünün değil yılların birikimi olarak karşımıza çıktı. Geçen yıl ağustos ayı başında yaşanan toplu balık ölümleri ve körfezde yayılan ağır koku çalışmalarımızı hızlandırdı. Kirlilik sadece körfez ile de sınırlı değil, Gediz’de yaşanan kirlilik yaşamsal önem taşıyor. Bu konuda başlatılan kampanyaya destek vermek için elimizden geleni yapacağız” ifadelerini kullandı.
Yeni Bağarası Muhtarı Cihat Gerihan, Gediz’in son bulduğu noktada kirliliğin en ağır şekilde hissedildiğini söyledi: “Gediz Nehri’nin Kütahya’dan başlayan akışı Yeni Bağarası Mahallesi’nde son buluyor. Kirleticisi değiliz fakat bütün kirliliği yaşıyoruz. Mahallemizde tarım yapan köylülerimiz, kimyasal sulamayla karşı karşıya kalıyorlar. Bir taraftan kuraklık bir taraftan sanayi tesislerinin kirliliği çiftçiliği bitirme noktasına getirdi. Bu kampanya ile ilgili kurumları harekete geçirmemiz gerekiyor. Bu bizim son şansımız olabilir.”
“Çevre Bakanlığı harekete geçmeli”
Gerenköy Mareşal Fevzi Çakmak Mahallesi Muhtarı İbrahim Dereli ise “Bundan önce Gediz kirliliği ile ilgili yapılanlar sonuçsuz kaldı. Söylenen sözler tutulmadı. İyi niyetli çabalar çok önemli. Bu işin muhatabı Çevre Bakanlığı’dır. O harekete geçmeli, yaptırım uygulamalıdır” dedi.
Fevzi Paşa Mahalle Muhtarı Yalçın Girgin, Gediz’deki kirliliğin sadece üreticileri değil tüketicileri de etkilediğini belirtti: “Yerleşim itibariyle mahalle sakinlerimiz daha çok tüketici konumunda. Fakat Gediz Havzası’nda üretilen tarım ürünlerini tüketiyoruz. Bu kirlilik, bize uzun vadede hastalık olarak geri dönüyor. Biz mahalle muhtarları olarak ne yapmamız gerekiyorsa yapmaya hazırız. Valiliğe, Bakanlığa 16 mahalle muhtarı olarak başvurular yapabiliriz. Bu kampanyayı çok önemsiyoruz.”
Yeniköy Mahallesi Muhtarı Hasan Ercan ise mücadele kararlılıklarını şu sözlerle dile getirdi: “Sorunlara karşı mücadele ediyoruz. Gediz’in kirliliği sadece bizim değil Gediz’in geçtiği tüm yerlerin sorunu. Platformumuzun başlattığı bu çalışma için elimizden geleni yapacağız. Platform bundan önce de hobi bahçelerine, kaçak hafriyat sahalarına, taş ocaklarına karşı mücadele başlatmıştı. Bu kampanyada da hep birlikte mücadele edeceğiz.”
