İstanbul’un fethinden sonra Fatih Sultan Mehmet’in sur hattına eklettiği Yedikule Hisarı, halk arasında Yedikule Zindanları olarak tanınıyor. M.S. 5. yüzyılda II. Theodosius tarafından inşa edilen bu yapı, Boğaz’ın kuzey girişini kontrol ederek denizden gelen tehditleri savuşturmayı amaçladı. Günümüzde Beykoz ve Zeytinburnu sınırları arasında yükselen zindan, tarih boyunca şehrin ticaret yollarını koruyan sessiz bir bekçiydi.
Yedi kuleden yükselen gözetleme
Yedikule’yi dünya mirasına dönüştüren en belirgin unsur, kalenin her biri ayrı bir göreve sahip yedi kulesi.
-
Zindan Kulesi, mahkûmların tutulduğu iç bölüm. Ahşap döşemelerinden günümüze kalıntılar ulaştı.
-
Genç Osman Kulesi, II. Osman’ın idam edildiği “Kanlı Kuyu”yu barındırır.
-
Hazine Kulesi, Osmanlı hazinelerinin korunduğu alan olarak Altın Kapı’ya komşudur.
-
Cephanelik Kulesi, Bizans’tan Osmanlı’ya mühimmat deposu işlevi gördü.
-
III. Ahmet Kulesi, 18. yüzyıldaki depremde yıkılan tek kule olarak ayakta kalamadı.
-
Top Kulesi, dönem dönem zindan yerine top deposu olarak kullanıldı.
-
Bayrak Kulesi, şehrin simgesi haline gelen bayrak direğinin yer aldığı kuleydi.
Genç Osman’ın trajik kıyımı
Yedikule’nin belki de en karanlık anı, 1622 yılında burada gerçekleşen Genç Osman’ın idamıdır. Tahtan indirilen padişah, sadrazam ve yeniçeri emriyle hemen bu kulenin hücresinde boğularak öldürüldü. Gardiyanların ifadelerinde, kulenin soğuk taşlarına kazınmış tırnak izleri ve boğuk çığlıkların yankısı anlatılır. Bu trajik olay, Osmanlı tarihinin en dramatik dönemeçlerinden biri olarak hafızalara kazındı.
Elçilerin zincirleri
Zindanlar, yalnızca Osmanlı saray mahkûmlarına değil, Avrupa ve Ortadoğu’dan gelen elçilere de ev sahipliği yaptı. Venedikli Stephanus Alberti, Trabzon Rum İmparatoru David Komnenos ve son Abbasi Halifesi IV. Mütevekkil gibi üst düzey isimler, burada kısa süreli hapsedildi. Efsaneler, dönemin yüksek profilli tutuklularının Kanlı Kuyu’ya atılması ve cesetlerinin Boğaz sularına akıtılması hikâyelerini anlatır.
Kuyu efsanelerinin uğultusu
Yedikule’de en korkulan ve en çok konuşulan efsane, kuyuya atılan pagan bir mahkûmun dile getirdiği lanettir. Rivâyete göre, antik Latinceye benzer bir dilde okunan o sözler, zamanla zindanın karanlık köşelerinden gelen boğuk uğultulara dönüştü. Bugün kulelerin gölgeli bölümlerinde yankılanan fısıltı sesleri, ziyaretçilerin kulaklarında tarih öncesi bir dehşeti canlandırır.
Zindana adım adım ulaşım
Yedikule Zindanları, Yedikule Mevkii’nde, Yedikule Hisarı’nın içinde konumlanır.
-
Toplu taşıma: Kabataş’tan Şehir Hatları vapuruyla Zeytinburnu iskelesine varıp, tramvayla Tekstilkent durağına geçtikten sonra minibüsle zindana ulaşılıyor. İstanbulkart geçerli.
-
Arabayla: E-5 üzerinden Gültepe çıkışını takiben sahil yoluna girip, Yedikule tabelalarını takip etmek gerekiyor. Otopark kapasitesi sınırlı; yoğun günlerde erken gelmek avantaj sağlıyor.
Cüzdanınızı hazırlayın: giriş ücreti ve randevu
Yedikule Zindanları’na giriş ücretli mi diyenler için fiyat tablosu:
-
Yetişkin ziyaretçi: 50 TL
-
Öğrenci: 20 TL
-
Yabancı turist: 250 TL
Hafta sonları düzenlenen rehberli turlar, online randevu sistemiyle ücretsiz katılım imkânı tanırken, randevu iptal işlemleri iki iş günü öncesine kadar mümkündür. Randevulu turlar, tarihi anlatan uzman rehber eşliğinde yürüyüş ve fotoğraf molaları sunar.
Fotoğrafseverlerin gözdesi özel noktalar
Zindanların surları arasında saklı patikalar, fotoğraf kareleri için altın değerinde. En iyi ışığı sabah erken saatlerde Boğaz kıyısındaki merdivenlerde, gün batımını ise Hazine Kulesi’nin önünde yakalayabilirsiniz. Birbirinden farklı açılardan Boğaz hattını aynı karede sunan panorama platformları, amatör ve profesyonel fotoğrafçıları cezbediyor.
Kaleye giderken akılda tutulması gerekenler
Zindanın kayalık zemini ve taş döşemeleri, rahat bir gezi için yürüyüş ayakkabısı gerektirir. Yazın güneş kremi ve şapka, kışın ise rüzgâr geçirmez mont yanınıza almanız tavsiye edilir. Zindanın gece ziyareti güvenlik nedeniyle yasak; giriş ücreti ve ziyaret saatleri müze kapanışına göre ayarlanmalı. Çocuklu aileler, kimlik ve velayet belgesi ile gezi planlamada sıkıntı yaşamaz.
Geleceğe uzanan restorasyon hedefleri
Belediye ve Kültür Bakanlığı, restorasyon projelerini sürdürüyor. Sur onarımları ve çevre düzenlemeleri tamamlandığında, zindanlar kültür etkinlikleri için de kullanılacak. Açık hava konserler, sanatsal atölyeler ve tarih festivalleri, Yedikule Zindanları’nı İstanbul’un yeni kültür cazibe merkezlerinden biri haline getirecek.
Her taşta bir öykü
Yedikule Zindanları’nda adım attığınız her taş, İstanbul’un farklı bir dönemini anlatır. Bizans savunma hattından Osmanlı saray mahkûmlarına, elçilerin zincirlerinden efsanevi lanetlere kadar uzanan bu tarih yolculuğu, Fatih’in kalbinde dinmeyen bir hikâye sunuyor. Zindan kapıları, siz keşfetmeden sırlarını koruyor.
