“Herkes dünyanın kötüye doğru gittiğinden şikâyet eder ama hiç kimse kendi yaptığı kötülüklerden bahsetmez.“
Seyircinin, felsefe bölümünde öğrenci olarak derse girdiği, Gökhan Eraslan tarafından yazılan, Zeynep Nutku’nun yönettiği “Etik Nedir?” 2021 yılında prömiyerini yaptı. Bu oyun bir akademisyenin belki de son dersi… Fuayeden başlayarak oyun alanına kadar farklı bir deneyim yaşatan etkinlikte, seyirciler önce öğrenci işlerine uğrayıp öğrenci kartı şeklindeki biletlerini alarak “İyi dersler!” cümlesiyle oyun alanına alınıyor. İnsana ve hayata dair, özelden genele giden sorgulamalarla etik kavramını tartışan oyunun sonuna seyirciler yani öğrenciler karar veriyor! Akademisyen istifa mı etmeli yoksa ders vermeye devam mı etmeli?
Herhangi bir zamanda herhangi üniversitede bir felsefe dersi, konumuz etik. Felsefe bölümünde öğretim görevlisi olan bir adam içeri giriyor ve oyun böylece başlamış oluyor. Adam, sıra dışı bir ders olacağını en başından belirttiği bu derse cebindeki istifa mektubu ile giriyor. Geçmişten günümüze varlığı, gerçekliği, evrenselliği tartışılan, felsefenin en temel problemlerinden biri olan etik, bu derste bir öğretim görevlisinin hayatının ekseninde bir kere daha tartışılıyor. Bu eksenin değişkenlerinden olan toplum, aile, eğitim, siyaset gibi olgular da elbette bu tartışmanın içine farklı özneler üzerinden dahil oluyor. Olması gereken ile olan arasındaki farklar, Evrensel ve toplumsal olarak farklı işleyen normlar, pratikte ve teorikte inanılmayacak derecede farklılık gösteren tutumlar…
Tüm bu çatışmalar en dayanılmaz hale geldiğinde sınıfla karşılıklı bir durum değerlendirmesi yapan öğretim görevlisi, sesini tüm okul, tüm ülke ve hatta tüm dünya duysun ister. Kısa bir süre önce aynı amfilerde ders veren ve aralarında eşinin de bulunduğu bir grup öğretim görevlisinin okul ile ‘ilişiğinin kesilmesi’ üzerine doğan doğru olan nedir? Sorusunun iki cevabı vardır; istifa edip bu haksızlığa kayıtsız kalmamalı mıdır yoksa akademide kalıp öğrencilerinin eğitim hakkını ellerinden almamalı mıdır? Bu durumda etiğin nerede durduğunu tartışırken özelden genele büyük bir sorgulamaya birlikte şahit oluyoruz. Dersin sonunda istifa edip etmeme seçimini izleyicilere bırakan oyun, son bir kez ‘Etik nedir?’ sorusunu izleyiciye soruyor.
