Araştırma / Sinan KESKİN
2019'u geride bırakmaya sayılı günler kaldı. Yıl boyunca gazetelere bir çok olumsuz haber yansıdı. Öldürülen kadınlar, tacize uğrayan çocuklar, iş cinayetlerine kurban giden emekçiler, tutuklananlar, gözaltına alınanlar, görevden alınanlar, yeni bir yaşam umuduyla çıktıkları yolculukları Akdeniz'in karanlık sularında son bulanlar. Tüm bu olumsuz haberler arasında güzel gelişmelerin, başarıların üzerinde fazla duramadık. Oysa İzmir'de özellikle üniversiteler özelinde oldukça başarılı işler de oldu. Geliştirilen projeler, alınan patent ve ödüller ulusal ve uluslararası düzeyde oldukça ses getirdi. Yaşadığımız her türlü ekonomik, sisyasi ve toplumsal sıkıntılara rağmen üniversitelerimizin bilim, sanat ve teknolojik üretme çabaları geleceğe umutla bakmamızı sağlıyor.
Geçtiğimiz bir yıl boyunca sayfalarımızda üniversitelerimizden gelen sayısız başarı haberine yer vermiştik. Bu başarılar kimi zaman bilim, kimi zaman sanat, kimi zaman da teknoloji alanında oldu. 2019'u geride bırakırken üniveritelerimiz bir yol boyunca elde ettikleri başarıları yeniden hatırlatmak istedik.
YÖK tarafından “Araştırma Üniversitesi” seçilen İYTE günümüzde dünyada en gelişmiş teknik üniversite modellerinden biri olan yüksek teknoloji enstitülerinin ülkemizdeki tek örneğidir. Fen, mimarlık ve mühendislik olmak üzere 3 fakültede eğitime devam eden İYTE, Türkiye Üniversite Memnuniyet Araştırması (TÜMA) sonuçlarına göre “Akademik Destek ve İlgi” kategorisinde, devlet üniversiteleri arasında, Türkiye 1. olarak bir kez daha A+ üniversiteler arasında yer aldı. Türkiye genelinde 172 üniversiteden 26 bin 513 öğrenci ile yapılan görüşmeler sonucunda üniversite öğrencilerinin üniversitelerinden tatmin olma düzeylerini ölçen TÜMA 2019 yılı araştırması Araştırma, üniversiteleri Öğrenim Deneyiminin Tatminkârlığı, Yerleşke ve Yaşamın Doyuruculuğu, Akademik Destek ve İlgi, Kurumun Yönetim ve İşleyişinden Memnuniyet, Öğrenme İmkân ve Kaynaklarının Zenginliği ile Kişisel Gelişim ve Kariyer Desteği kriterlerine göre puanladı. Öğrencilerin verdiği puanların toplanmasıyla oluşan sıralama sonucunda İYTE A+ üniversite olmayı hak etti. Akademik Destek ve İlgi başlığında 90 puan alarak devlet üniversiteleri arasında 1. olan İYTE araştırmanın yapılmaya başlandığı 2016 yılından bu yana öğrencileri tarafından hep A+ üniversite olarak seçildi.
Yükseköğretim Kurulu tarafından açıklanan “Araştırma Üniversiteleri Performans İzleme Endeksi” sonuçlarına göre, 11 araştırma ve 5 aday araştırma üniversitesi arasında üçüncü olan İYTE, Üniversite Araştırmaları Laboratuvarı (ÜNİAR) tarafından oluşturulan Devlet Üniversiteleri Sıralaması’nda (DÜS) da 3. oldu. Fakülteler bazında yapılan sıralamada ise Fen ve mühendislik fakültelerine sahip 108 üniversite arasından Mühendislik Fakültesi 1., Fen Fakültesi de 2. oldu. YÖK-SİS’ten alınan güncel öğretim elemanları verilerinin kullanıldığı rapor; proje, araştırma, yayın, tebliğ, tasarım, sergi, patent, atıf, ödül olmak üzere 9 kritere göre hazırlanıyor. Bu veriler baz alınarak 2019 yılı için yapılan açıklamada devlet üniversiteleri ve fakülteler sıralamasında İYTE yine ilk sıralarda yer alma başarısını yakaladı. ÜNİAR tarafından açıklanan raporda İYTE, fakülte bazında da başarısını devam ettirdi.
Bir ilk yaşandı
Öte yandan yine bu yıl İYTE, 40 üniversitesinin birleşmesiyle oluşan ve Avrupa’daki en prestijli ve etkili üniversite ağlarından biri olarak kabul edilen Avrupa Üniversiteler Birliği'ne (European University Foundation, EUF) ortak üye seçildi. Türkiye üyeliğini genişletme hedefi olan EUF’nin, kapsamlı bir araştırmanın ardından İYTE’yi kendi ağ sistemleri için uygun bir potansiyel olarak değerlendirerek aldığı bu kararla İYTE, bugüne kadar üyelik alan iki Türk üniversitesinden biri olmuş oldu.
İYTE, Dünya Genel Sıralama tablosunda dünyadaki en iyi üniversitelerden biri oldu. Londra merkezli yükseköğretimi derecelendirme kurulu Times Higher Education (THE) tarafından yapılan genel sıralamada 76 ülkeden 450 farklı üniversitenin verileri değerlendirildi ve sıralamaya Türkiye’den 19 üniversite dâhil edildi. Bu yıl ilk kez yapılan sıralamada İYTE devlet üniversiteleri arasında ilk beşte yer aldı. Ayrıca, Times Higher Education'un (THE) 2019 Gelişmekte Olan Ülkeler Üniversite Sıralaması’nda İYTE, en iyi üniversiteler arasına girdi.
Mükemmeliyet merkezi
İYTE, “TWAS-UNESCO Mükemmeliyet Merkezi” seçilen ilk devlet üniversitesi oldu. İYTE bünyesinde bu yıl kurulan ve araştırma merkezlerinin tek çatı altında toplandığı Tümleşik Araştırma Merkezleri (TAM), Dünya Bilimler Akademisi’nin (The World Academy of Sciences, TWAS) Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Organizasyonu (UNESCO) ile işbirliği içerisinde yürüttüğü bir program kapsamında; “TWAS-UNESCO Mükemmeliyet Merkezi” olarak seçildi.
Patentler (2019)
Makine Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gökhan Kiper “Katlanabilir Kafes Yapısı” buluşu ile Türk Patent Enstitüsü'nden patent aldı. Bu buluş ile Türk Silahlı Kuvvetleri'nin İngiltere'den satın aldığı portatif ve katlanabilir karargâh çadırına alternatif, yerli ve milli bir çözüm geliştirilmiş oldu.
Yüksek Lisans Öğrencisi Mehmet Kıvanç, “Tasarruflu Musluk Çıkış Öncesi Isıtma Sistemi”'ne patent aldı.
Ödülleri (2019)
Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Volkan Seyrantepe ve Doç. Dr. Bünyamin Akgül, TÜBİTAK tarafından desteklenen projeleri ile COST (European Cooperation in Science and Technology) aksiyonlarına kabul edildi.
Biyomühendislik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Engin Özçivici, TÜSEB Teşvik Ödülü aldı.
Doç. Dr. Serkan Ateş Fizik alanında yaptığı çalışmalarla Bilim Akademisi tarafından yürütülen Bilim Akademisi Genç Bilim İnsanları Ödül Programı (BAGEP) ödülüne layık görüldü.
Kimya Mühendisliği Öğretim Üyesi Doktor Öğretim Üyesi Erdal Uzunlar
Kömür, Biyokütle ve Atık Teknolojileri projesi ile, Makine Mühendisliği Prof. Dr. Metin Tanoğlu, Havacılık ve Uzay Sektörüne Yönelik Yenilikçi İmalat Teknolojilerinin Geliştirilmesi projesi ile, Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Özgür Çakır, İleri Araştırmalar projesi ile, Fotonik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Sinan Balcı, Grafen ve Grafen Benzeri İki Boyutlu Malzemeler projesi ile TÜBİTAK Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı 1003 çağrısı kapsamında desteklenmeye değer bulundu.
Gıda Mühendisliği Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Şükrü Güleç, Pınar Enstitüsü tarafından gıda teknolojisi, beslenme-sağlık ilişkisi (hipertansiyon, diyabet, osteoporoz, kardiovasküler hastalıklar, obezite vb.) alanlarında düzenlenen bilimsel makale yarışmasında birincilik ödülü aldı.
Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Volkan Seyrantepe “GM2 Gangliosidoz Fare Modellerinde Yeni Antisens RNA Temelli Birleşik Tedavi Uygulamalarının Değerlendirilmesi” projesiyle Avrupa Bilim ve Teknoloji Birliği (European Cooperation in Science and Technology-COST) kapsamında araştırmacılar arasında yer aldı.
Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Devrim Pesen Okvur, Teknopark İzmir’de kurduğu ve uluslararası pek çok başarı kazandığı İnitio Biyomedikal şirketiyle Hello Tomorrow Challenge’da “Deep Tech Pioneer” unvanını kazandı.
Öğrencilerin başarı ve ödülleri (2019)
TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı tarafından düzenlenen Üniversite Öğrencileri Araştırma Proje Yarışmalarında Makine Mühendisliği Bölümü öğrencileri Yunus Cebeci, Yükselcan Gülenler ve Mirvahid Mohammadp our Chehrghani Enerji ve Çevre kategorisinde birincilik ödülü, İnşaat Mühendisliği Bölümü öğrencileri Kerem Güner ve Enes Bursa Enerji ve Çevre kategorisinde birincilik ödülü, İnşaat Mühendisliği Bölümü öğrencileri Buket Şentürk, Mehmet Ozan Güven ve Sefa Güner Akıllı Şehirler ve Ulaşım kategorisinde ikincilik ödülü, Makine Mühendisliği Bölümü öğrencileri Burak Emre İşgüder ve Ferhat Özmen Savunma, Uzay ve Havacılık kategorisinde üçüncülük ödülü, Makine Mühendisliği Bölümü öğrencileri Fevzi Mert Coşkun ve Hakan Üremiş ise Makine İmalatı ve Otomotiv kategorisinde üçüncülük ödülü kazandı
Gıda Mühendisliği öğrencisi Gökçen Baykuş, TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şubesi tarafından düzenlenen yarışmada “Fonksiyonel İçecek Pastörizasyonunda Ilımlı Isıl İşlem ile Kombin Edilmiş UV Işın Yayan Diyotların (UV-LEDs) Kullanımı” başlıklı çalışmasıyla 3.lük ödülüne değer bulundu.
Makine Mühendisleri Odası (MMO) İzmir Şubesi tarafından düzenlenen 8. Üniversitelerarası Bitirme Projeleri Sergisi ve Yarışmasında Makine Mühendislik Bölümü öğrencilerinin bitirme projeleri ikincilik ve üçüncülük ödüllerini almaya hak kazandı.
Türkiye Ticaret Bakanlığı desteği ve Türkiye İhracatçılar Meclisi koordinatörlüğünde düzenlenen “Otomotivin Geleceği Tasarım Yarışması”nda Makine Mühendisliği bölümü öğrencilerinden oluşan ekip ilk beşe girme hakkı kazandı.
