Efes Selçuk Belediyesi’nin ağustos ayı meclis toplantısının ilk oturumu tamamlandı. Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel, kent merkezinde uygulanacak trafik sakinleştirme ve yayalaştırma projesi ile işgaliye bedelleri konularında meclis üyelerine kapsamlı bir bilgilendirme yaptı. Başkan Sengel, projenin sadece belediyeye ait bir karar olmadığını vurgulayarak, bilimsel veriler ve kurumsal iş birlikleri doğrultusunda hazırlandığını ifade etti.
“Sokaklar artık yayalara ait olacak”
18 Ağustos’ta hayata geçirilmesi planlanan trafik sakinleştirme projesi, Selçuk’un çehresini değiştirecek nitelikte. Sengel’in sözleriyle bu proje, sadece trafiği yavaşlatmakla kalmayacak, aynı zamanda yaya hareketliliğini artırarak kent ekonomisini de canlandıracak. Başkan, “İZBAN’dan inen bir ziyaretçi artık Selçuk’u yürüyerek keşfedecek, alışveriş yapacak, tarihi dokularla temas kuracak” ifadeleriyle yeni vizyonu özetledi.
Yeni düzenlemeyle birlikte motorlu taşıtların erişimi sınırlanırken, bisiklet yolları ve özel motor park alanları gibi alternatif çözümler de projeye entegre edilecek. Kentin tarihi kimliğine zarar vermeden, çağdaş bir yaşam alanı oluşturmayı hedefleyen proje, uzun soluklu bir planlamanın ürünü.
“Bu belediyenin değil, bilimin projesi”
Projenin teknik boyutuna da değinen Sengel, Selçuk Belediyesi’nin tek başına bu yetkiye sahip olmadığını, İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin eski Ulaştırma Daire Başkanlığı’ndan emekli bir trafik mühendisiyle anlaşma sağladıklarını belirtti. Yayalaştırma projesinin sadece bir yerel yönetim kararı değil, “bilimin ve kurumların ortak kararı” olduğunun altını çizdi.
Sengel’in açıklamasında dikkat çeken bir diğer vurgu ise uzun vadeli etkiler oldu: “Değişim zor ama bir yıl sonra hepimiz alışacağız. Yayalaşan her alan, bulunduğu yerin kıymetini artırır, değerini katlar. Hem çevreye saygılı bir düzen, hem de turizmi destekleyen bir yapı kuruyoruz.”
Selçuk’un yeni yürüyüş rotası belli oldu
Yayalaştırma projesiyle birlikte ilçede kültürel yürüyüş rotaları da şekilleniyor. Ziyaretçilerin İZBAN’dan indikten sonra su kemerleri boyunca yürümeleri ya da Mehmet Aksoy’un Kurtuluş Yolu Anıtı’na yönlendirilmeleri planlanıyor. Sengel, bu sayede hem yerel esnafın kalkınacağını hem de kentle kurulan bağın derinleşeceğini ifade etti: “Yürüyüş demek keşif demektir, alışveriş demektir. Selçuk’un kalbinde bu dönüşümü hep birlikte yaşayacağız.”
Sanayi sitesinde işgal sorunu: 12 yıldır aynı ücret uygulanıyor
Toplantının ikinci gündem maddesi ise Efes Sanayi Sitesi’ndeki işgaliye durumu oldu. Başkan Sengel, dükkân önlerine yapılan tente ve uzantılar nedeniyle iki seçeneğin gündeme geldiğini belirtti: ya mühürleme yapılacak ya da işgaliye bedeli uygulanacak. Bu noktada belediye, daha makul bir çözüm olarak ikinci seçeneği tercih etti.
Sengel’in verdiği bilgiye göre, 2013 yılında Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen işgaliye ücret tarifesi hâlâ geçerliliğini koruyor. Metrekare başına 0,70 kuruş olan alt sınır üzerinden hesaplanan bedel, bugünün şartlarında dahi aynı şekilde uygulanıyor. Başkan, “Fiyatı hiç güncellemedik, hâlâ taban fiyattan ilerliyoruz” dedi.
Aylık 2.250 TL’ye kullanım hakkı
100 metrekarelik bir işgal alanı için hesaplanan işgaliye bedeli, aylık 2.250 TL olarak belirlendi. Bu uygulama ile hem işletmelerin yükünün artmaması hem de kamu alanlarının denetimli biçimde kullanılması hedefleniyor. Öte yandan ecrimisil uygulamasının bedelleri daha yüksek olduğu için bu yol tercih edilmedi. Sengel bu noktada, “Ecrimisil demek fahiş rakamlar demek. Biz vicdanlı bir uygulama yapıyoruz” şeklinde konuştu.
Kayıt dışılığa karşı denetim geliyor
İşgaliye bedelinin belirlenmesinin ardından, denetim mekanizmalarının da devreye gireceği ifade edildi. Başkan Sengel, “Alanı işgal eden ama kayıt altına alınmayan hiçbir kullanım şekline göz yummayacağız” diyerek kamuya ait alanların haksız biçimde kullanımının önüne geçeceklerini vurguladı. Bu adım, hem eşitlik ilkesine dayalı bir düzeni hem de şeffaflık esasını ortaya koyuyor.
Bisikletli ulaşım Selçuk’un yeni yüzü olacak
Yayalaştırma projesiyle birlikte, bisiklet kullanımı teşvik edilecek ve motorlu araçların oluşturduğu gürültü ve çevre kirliliği minimuma indirilecek. Başkan Sengel, motorlu taşıt kullanıcılarına özel park alanları hazırlandığını, yayaların ve bisikletlilerin güvenle hareket edebileceği bir sistem kurduklarını ifade etti. “Biraz yürüyeceğiz ama bu, daha sağlıklı, daha huzurlu bir kent düzeni kurmak için atılmış değerli bir adım olacak” sözleriyle sürecin ruhunu özetledi.
Selçuk esnafı yeni düzene nasıl uyum sağlayacak?
Yayalaştırma uygulamasının en çok etkilediği kesimlerden biri olan esnaf, bu dönüşümle birlikte fiziksel hareketliliğe bağlı kazanç artışı bekliyor. Trafiğin araçlardan yayalara geçmesiyle birlikte, dükkanların vitrinleri artık daha çok görünür olacak ve ziyaretçiler kentin dokusunu keşfederken alışveriş yapma olasılıkları artacak.
Başkan Sengel bu konuda esnafa da seslendi: “Bu değişimi birlikte yaşamalıyız. Geçiş sürecinde zorlanmalar olacaktır ama sonrasında herkesin kazandığı bir düzen kurulacak.”
Yerel yönetimde katılımcı model vurgusu
Meclis toplantısında dikkat çeken bir diğer unsur da Başkan Sengel’in sıkça vurguladığı katılımcı yönetim anlayışı oldu. Proje sürecine akademisyenlerden trafik mühendislerine, kurum temsilcilerinden sivil toplum örgütlerine kadar geniş bir paydaş kitlesinin dahil edildiğini belirten Sengel, “Kent bizim, kararları da birlikte almalıyız” diyerek şeffaflığa ve ortak akla dayalı bir yönetim biçimini işaret etti.