Bu rahatsızlık, kişinin kendi kimliği dışında birden fazla kişiliği veya "alterleri" olduğunu hissetmesiyle karakterize edilir. Başka bir deyişle, bu kişiler kendi düşüncelerini, duygularını ve algılarını sanki içlerinde farklı bir kişinin sahip olduğu gibi deneyimlerler. Peki, Dissosiyatif Kişilik Bozukluğu Nedir? Çoklu Kişilik Bozukluğu Olan İnsanlar Nasıl Davranır, Belirtileri Neler? Dissosiyatif kişilik bozukluğu ne demek? Dissosiyatif bozukluk kimlerde görülür? Dissosiyatif ne iyi gelir? Dissosiyatif nasıl düzelir? Dissosiyatif kimlik bozukluğu neden olur? Çoklu kişilik bozukluğu olan insanlar nasıl davranır? İşte detaylar...
Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu, 19. yüzyılda Benjamin Rush tarafından tanımlandı, ancak daha önceki dönemlerde "çoklu kişilik bozukluğu" olarak adlandırılırdı ve şeytanın etkisi altında olduğuna inanılırdı. Günümüzde, bu rahatsızlığın altında yatan nedenler ve tedavi yöntemleri hakkında daha fazla bilgi sahibiyiz.
Dissosiyatif Belirtileri ve Alter Kişilikler
Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu olan kişiler genellikle kendilerini birden fazla alter kişiliğin varlığını hissederek tanır. Bu alter kişilikler, genellikle farklı özelliklere, yaşlara ve cinsiyetlere sahiptir. Her biri belirli bir rolü üstlenir ve hastanın yaşamında farklı zamanlarda ortaya çıkabilir.
Örneğin, bir alter kişilik çocukluk döneminden kalma travmatik deneyimlerle ilişkilendirilebilirken, başka bir alter kişilik daha agresif veya düşmanca davranabilir. Bu alter kişilikler, hastanın yaşadığı travmalarla başa çıkmak ve korunmak için ortaya çıkar. Alter kişilikler genellikle hastanın kendisine ve diğer insanlara zarar vermesini önlemeye çalışırlar.
Dissosiyatif Nedenleri ve Görülme Sıklığı
Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu'nun temel nedenlerinden biri, çocukluk döneminde yaşanan ciddi travmatik olaylardır. Bu olaylar genellikle istismar veya ihmal gibi travmatik deneyimleri içerebilir. Çocuk, bu travmatik olaylar karşısında başa çıkma mekanizması olarak dissosiyasyonu kullanabilir ve kendini bu deneyimlerden soyutlayabilir.
Bu rahatsızlık, toplumda nispeten nadir görülen bir durum gibi algılansa da, aslında şizofreni ile aynı sıklıkta görülür ve yaklaşık olarak nüfusun %1'ini etkileyebilir. Ayrıca, bu rahatsızlığın hafif bir versiyonu olan atipik dissosiyasyon vakalarının, dissosiyatif kimlik bozukluğundan daha yaygın olduğuna inanılmaktadır.
Dissosiyatif'in Tedavisi ve İlerleme
Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu'nun tedavisi için özel bir ilaç tedavisi bulunmamaktadır. Ancak bu rahatsızlık, uygun bir psikoterapi yöntemiyle tedavi edilebilir. Terapi süreci, hastanın farklı alter kişiliklerle iletişim kurmasına ve bu kişilikleri birleştirmesine yardımcı olur. Bu şekilde hastanın yaşadığı iç çatışmaların ve travmaların üstesinden gelmesi amaçlanır.
Sonuç olarak, Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu, ruh sağlığı alanında derinlemesine incelenmesi gereken karmaşık bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlıkla yaşayan kişiler, uygun bir terapi süreciyle desteklenerek daha sağlıklı bir yaşam sürdürebilirler. Bu tür rahatsızlıkların daha iyi anlaşılması ve tedavi yöntemlerinin geliştirilmesi, bu hastaların yaşam kalitesini artırabilir.
Dissosiyatif bozukluk kimlerde görülür?
Psikolojik kökenli bu rahatsızlık, bireyin çocukluk veya ergenlik yıllarında fiziksel veya duygusal açıdan travmatik deneyimler yaşamasıyla da ilişkilendirilebilir. Bu tür travmatik olayların etkisiyle ortaya çıkabilen bu bozukluk, her yaşta görülebilirken, istatistiklere göre kadınlarda erkeklere kıyasla daha sık görülmektedir.
Dissosiyatif ne iyi gelir?
Dissosiyatif bozukluklar, şu ana kadar henüz özel bir ilaç tedavisinin olmadığı tek psikiyatrik rahatsızlık grubuna aittir. Serotonerjik antidepresanlar gibi ilaçlar bazı vakalarda kullanılsa da, etkileri genellikle sınırlıdır. Bu nedenle, bu tür rahatsızlıkların tedavisinde en etkili yöntem genellikle psikoterapi olarak kabul edilir ve bu tedavi ile tam iyileşme sağlanabilir.
Psikoterapi, bireyin travmatik deneyimleri ve dissosiyatif belirtileri üzerine çalışmasına yardımcı olur. Bu terapi süreci, hastanın farklı alter kişilikleriyle iletişim kurmasını ve bu kişilikleri birleştirmesini teşvik eder. Böylece, hastanın içsel çatışmaları ve travmatik deneyimlerle başa çıkma yeteneği artar. Psikoterapi, hastanın yaşam kalitesini önemli ölçüde iyileştirebilir ve tamamen iyileşmeyi mümkün kılar.
Çoklu kişilik bozukluğu olan insanlar nasıl davranır?
Bu farklı kişilikler, genellikle birbirlerini tanımazlar ve birbirlerinden habersizdirler. İçlerindeki farklı kişiliklerin yaptığı eylemleri hatırlamamak da yaygın bir özelliktir. Bu alter kişilikler arasında çeşitli özellikler bulunabilir. Örneğin, bir alter kişilik koruyucu ve destekleyici bir rol üstlenirken, diğer bir alter kişilik hastanın üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir ve kişiyi zorlayabilir. Ayrıca, bazı alter kişilikler intihara eğilimli olabilirken, diğerleri çocuksu veya karşı cinsiyette bir kimlik taşıyabilirler.
Bu durumlar, dissosiyatif kimlik bozukluğu olan bireylerin iç dünyalarının karmaşıklığını ve çeşitliliğini yansıtır. Her bir alter kişilik, farklı bir rol ve işlev üstlenir ve bu kişilikler arasındaki iletişim ve işbirliği sıklıkla kısıtlıdır. Bu da hastaların yaşamlarını ve günlük etkileşimlerini karmaşık hale getirebilir. Bu nedenle, dissosiyatif kimlik bozukluğu tedavisinde kişinin farklı alter kişiliklerinin birleştirilmesi ve işbirliği sağlanması önemli bir hedef olarak kabul edilir.
