Türkiye’nin genel devlet açığı, 2024 yılında 1 trilyon 438 milyar 854 milyon TL olarak hesaplandı. Bir önceki yıl yüzde 4,5 seviyesinde olan açığın Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’ya (GSYH) oranı bu yıl yüzde 3,2’ye düştü. Böylece kamu maliyesinde önemli bir daralma yaşandı. Merkezi yönetim ve mahalli idareler açık verirken, sosyal güvenlik kurumlarının fazla vermesi dengeyi kısmen destekledi.
Borç stokunda düşüş dikkat çekti
Devletin konsolide brüt borç stoku, 2024 yılında GSYH’nin yüzde 23,6’sına geriledi. Bu oran, önceki yıllara kıyasla borç yükünde kayda değer bir düşüş anlamına geliyor. Uzmanlara göre borç stokundaki bu gerileme, mali disiplinin yanı sıra gelirlerin güçlü artışıyla da yakından ilişkili.
Harcamalar artarken gelirler de yükseldi
2024’te devletin toplam gelirleri 14 trilyon 882 milyar 218 milyon TL’ye ulaştı. Gelirlerin milli gelir içindeki payı yüzde 33,4 olarak belirlendi. Toplam harcamalar ise 16 trilyon 321 milyar 72 milyon TL’ye çıkarak GSYH’nin yüzde 36,6’sına denk geldi. Böylece, harcamaların gelirleri aşması açığın devam ettiğini ancak oran olarak gerilediğini gösterdi.
Vergi gelirlerinde kompozisyon değişti
2024 yılında toplam vergi ve sosyal katkı gelirleri 11 trilyon 240 milyar 452 milyon TL’ye yükseldi. Ancak kalemler arasında dikkat çekici farklılıklar yaşandı.
-
Üretim ve ithalat vergilerinin toplam gelirler içindeki payı yüzde 48,2’den yüzde 46,7’ye düştü.
-
Gelir ve servet vergilerinin payı yüzde 24’e geriledi.
-
Net sosyal katkılar ise yükselişe geçerek yüzde 29,3’e çıktı.
-
Sermaye vergilerinin payı yüzde 0,1 gibi oldukça düşük bir seviyede kaldı.
Kamu maliyesinde 2026’ya kadar yol haritası
Devlet hesaplarına ilişkin bir sonraki resmi bültenin 1 Ekim 2026’da yayımlanacağı duyuruldu. Ekonomi çevrelerinde, özellikle vergi gelirlerinin dağılımındaki değişim ile borç stokundaki düşüşün, önümüzdeki dönemde kamu politikaları açısından belirleyici olacağı ifade ediliyor.
