Deprem sonrası ilk adım, okul binalarının güvenliğinin hızla değerlendirilmesi ve riskli yapıların tespit edilmesidir. İstanbul ve Türkiye genelinde, riskli bulunan okulların bir kısmı yıkılıp yeniden yapılırken, bir kısmı ise güçlendirme çalışmalarıyla depreme dayanıklı hale getiriliyor. İstanbul’da 1428 riskli okuldan 481’i yeniden inşa edilirken, 799’u güçlendirilmiştir. Bu süreçte, okulların risk analizleri düzenli olarak yapılıyor ve ihtiyaç duyulan binalar yenileniyor.
Fiziksel ve yapısal güvenlik önlemleri
Sınıf kapılarının dışarı açılacak şekilde tasarlanması, çıkış yollarının daima açık tutulması.
Dolap, raf, pano gibi eşyaların duvara sabitlenmesi, ağır ve devrilebilecek eşyaların güvenli şekilde yerleştirilmesi.
Yangın söndürme cihazlarının güvenli noktalarda bulundurulması ve periyodik bakımlarının yapılması.
Gaz ve elektrik vanalarının kontrolü, kaçak oluşumunun önlenmesi.
Deprem çıkışlarının ve toplanma alanlarının önceden belirlenmesi.
Acil durum yönetimi ve tatbikatlar
Okullarda “Acil Durum Yönetim Ekipleri” kurularak, kriz anında hızlı ve organize müdahale sağlanıyor.
Deprem ve tahliye tatbikatları düzenli aralıklarla yapılıyor. Bu tatbikatlar, öğrencilerin ve personelin panik yapmadan doğru şekilde hareket etmesini sağlıyor.
Çök-Kapan-Tutun gibi temel deprem davranışları öğrencilere ve personele öğretiliyor.
Deprem sonrası tahliye planları uygulanıyor, öğrenciler öğretmenleri eşliğinde toplanma alanına yönlendiriliyor.
Afet ve acil durum planları
Her okulda detaylı afet ve acil durum planları hazırlanıyor, düzenli olarak güncelleniyor.
Okul Afet ve Acil Durum Yönetim Kurulu oluşturuluyor ve yıl boyunca bu planlar test edilerek revize ediliyor.
Öğrencilerin velileriyle iletişim bilgilerinin güncel tutulması sağlanıyor.
Okullarda afet çantası ve temel ilk yardım malzemeleri bulunduruluyor.
Psikososyal destek ve rehberlik
Deprem sonrası öğrencilerin yaşadığı travmanın azaltılması için rehber öğretmenler ve psikososyal destek programları devreye alınıyor.
Özellikle deprem bölgesinde rehber öğretmen sayısı artırılıyor, öğrencilere ve öğretmenlere psikolojik destek sağlanıyor.
Hijyen ve barınma önlemleri
Depremden etkilenen bölgelerde okullarda hijyen koşulları iyileştiriliyor, temizlik personeli sayısı artırılıyor.
Öğrencilere ücretsiz yemek ve temiz içme suyu sağlanıyor, barınma ve ulaşım sorunlarına yönelik önlemler alınıyor.
Velilere ve topluma bilgilendirme
Veliler, okulların afet planları hakkında düzenli olarak bilgilendiriliyor.
Tatbikatlar ve afet sonrası uygulamalar velilere de anlatılarak, çocuklarının okulda güvende olduklarından emin olmaları sağlanıyor.
