Türkiye'de doğrudan 7 milyondan fazla çalışanı, dolaylı olarak ise tüm ücretlileri ilgilendiren asgari ücret pazarlıkları için geri sayım resmen başladı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda bakanlığının bütçe sunumunu yaparken, milyonların merakla beklediği haberi verdi. Bakan Işıkhan, 2026 yılı boyunca uygulanacak yeni asgari ücreti belirlemekle görevli olan Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun Aralık ayında çalışmalarına başlayacağını duyurdu. Hükümetin temel önceliğinin çalışanları enflasyonist baskıya karşı korumak ve kalıcı refah artışı sağlamak olduğunu belirten Işıkhan, bu prensibi kararlılıkla sürdüreceklerinin altını çizdi. Bu açıklama, önümüzdeki ay başlayacak ve Türkiye'nin nabzının atacağı zorlu pazarlık sürecinin ilk resmi adımı oldu.
Pazarlık masasında kimler olacak?
Asgari ücretin belirlenme süreci, yasalarla net bir şekilde tanımlanmış üçlü bir yapıya dayanıyor. Rakam, Asgari Ücret Tespit Komisyonu adı verilen 15 kişilik bir heyet tarafından belirleniyor. Bu komisyon; işçi, işveren ve hükümet taraflarından beşer temsilcinin katılımıyla oluşuyor. İşçi tarafını en çok üyeye sahip konfederasyon (TÜRK-İŞ), işveren tarafını ise Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) temsil ediyor. Hükümet kanadını ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı öncülüğündeki bürokratlar oluşturuyor. Teamüller gereği Aralık ayı boyunca dört kez toplanan komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla karar alabiliyor. Kararlar oy çokluğuyla belirlenirken, oyların eşitliği durumunda komisyon başkanının (Bakanlık temsilcisi) bulunduğu tarafın görüşü kabul ediliyor.
Bakan’dan ‘mutabakat’ ve ‘enflasyon’ vurgusu
Bakan Vedat Işıkhan'ın komisyon toplantılarına ilişkin açıklamalarındaki iki nokta özellikle dikkat çekti. Işıkhan, "Herkesin mutabık kaldığı bir tutarda uzlaşılacağını ümit ediyoruz" diyerek, geçen yıllarda olduğu gibi kararın yine işçi, işveren ve hükümetin ortak imzasıyla çıkması yönündeki temennisini dile getirdi. Bu mesaj, hükümetin taraflar arasında arabulucu rolü üstlenerek süreci bir uzlaşı zemininde tamamlama niyetini ortaya koydu. Bakan'ın bir diğer önemli vurgusu ise enflasyon ile mücadele oldu. Işıkhan, "Çalışanlarımızı enflasyona karşı koruma ve onlar için kalıcı refah sağlama prensibimizi, kararlılıkla sürdürmeye devam edeceğiz" ifadesiyle, belirlenecek yeni rakamın hayat pahalılığı karşısında çalışanın alım gücünü koruyacak bir seviyede olacağına dair bir taahhütte bulundu. Bu sözler, pazarlık masasına gelecek zam oranlarının en az beklenen yıllık enflasyon kadar olacağı yönündeki beklentileri güçlendirdi.
Yeni ücret sadece maaşı değil her şeyi etkileyecek
Asgari ücrette yapılacak artış, sadece asgari ücretle çalışanların maaşını değil, sosyal ve ekonomik hayattaki birçok parametreyi doğrudan etkiliyor. Yeni rakamla birlikte Genel Sağlık Sigortası (GSS) primlerinden isteğe bağlı sigorta primlerine, BAĞ-KUR primlerinden işsizlik maaşına kadar birçok ödeme kalemi yeniden belirlenecek. Ayrıca, stajyer maaşları, doğum ve askerlik borçlanmaları, geçici iş göremezlik ödenekleri ve kıdem tazminatının tavanı gibi milyonlarca vatandaşı ilgilendiren tutarlar da yeni asgari ücrete göre güncellenecek. Bu nedenle, komisyonun vereceği karar, Türkiye'deki tüm ücret dengelerini ve sosyal güvenlik sistemindeki ödemeleri yeniden şekillendirecek kritik bir ekonomik adım niteliği taşıyor.
