Haber-Utku ÇELİK

Kahramanmaraş merkezli deprem felaketi sonrasında, bölgede yaraların sarılması için çalışmalar hızla devam ediyor. Deprem bölgesindeki 11 ilde istihdamın artırılması ve çalışanların göçünün önlenmesi amacıyla, brüt asgari ücretin net ücret olarak ödenmesi talebi gündeme geldi. Bu konunun gündeme gelmesiyle birlikte, asgari ücrete ara zam yapılıp yapılmayacağı konusu da merak konusu haline geldi.

Deprem bölgesindeki yeni asgari ücret tarifesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na yoğun bir talep geldiği ifade ediliyor. Ayrıca, asgari ücretin brüt tutarıyla aynı oranda prim muafiyeti sağlanması da değerlendiriliyor.

Bölgedeki işletmelerin önerisinin kabul edilmesi durumunda, 11 ildeki asgari ücret 11 bin 760 liraya yükselecek.

PRİM DESTEĞİ DE VERİLECEK

Hazal Ateş'in Sabah Gazetesi'ndeki haberi göre, depremde zarar gören fabrikaların yeniden inşa edilmesi ve sanayi bölgelerinin tekrar faaliyete geçirilmesi için acil eylem planı hayata geçiriliyor. Bu süreçte çalışma hayatında da yeni tedbirler alınacak.

Bölgedeki istihdam kayıplarının önlenmesi için en yüksek teşvikler uygulanacak ve işletmelere 10 yıl boyunca prim desteği sağlanacak. Ayrıca, Kurumlar Vergisi yüzde 90 indirimli uygulanacak.

Sanayi ve ticaret odaları başta olmak üzere iş çevreleri, deprem bölgesinde bulunan çalışanların il veya ilçelerini terk etmemeleri için önerilerini Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na iletti.

İstihdamın korunması amacıyla, mücbir sebep oluşan illerde çalışanların sosyal güvenlik primlerinin belirli bir süre Sosyal Güvenlik Kurumu yerine doğrudan ödenmesi ve brüt asgari ücretin net olarak ödenmesi de iş çevrelerinin önerileri arasında yer alıyor

1.9 MİLYON ÇALIŞAN VAR

Türkiye'de 49 yıldır ulusal düzeyde tek asgari ücret uygulaması bulunuyor. Bölgesel asgari ücret uygulaması sadece 1967 ile 1974 yılları arasında kullanılmıştı. Ancak, uzmanlar 11 ilde brüt asgari ücret uygulamasının bölgesel olarak nitelendirilmemesi gerektiğini ifade ediyor. Çünkü depremzedelerin bulunduğu bu 11 ilde yaklaşık 3 milyon 250 bin sigortalı çalışan bulunuyor. Bu çalışanların yaklaşık 500 bini memurlar, 440 bini esnaf ve tarımda kendi hesabına çalışanlar oluşturuyor.

Depremzede 11 ilde, toplam 3 milyon 250 bin sigortalı çalışanın bulunduğu belirtiliyor. Bu çalışanların yaklaşık 500 bini memur, 440 bini esnaf ve kendi hesabına çalışanlar oluşturuyor. Ayrıca, bir ya da daha fazla işverene bağlı hizmet akdiyle çalışanların sayısı da 2 milyon 300 bini geçiyor. Binlerce kişinin hayatını kaybettiği bu bölgelerden göçü önlemek için belirli bir süre brüt asgari ücret ödenmesi önerisi ortaya atılmıştır. Ancak uzmanlar, bunu bölgesel asgari ücret olarak nitelendirmemenin doğru olduğunu, OHAL döneminde devreye alınan bir tedbir olarak görülmesi gerektiğini ifade etmektedirler.

İŞVERENE MALİYETİ DİKKATE ALINMALI

Bu yıl itibarıyla uygulanan asgari ücret 8.506 lira olarak belirlenirken, brüt asgari ücret de 10.008 liraya yükseldi. Bu tutarın 1.401 lirası 12 kuruşu SGK primi, 100 lira 8 kuruşu ise işsizlik sigortası primi olarak ödeniyor

İşveren maliyeti, bölgesel asgari ücretin 11 bin 760 lira olarak belirlenmesi durumunda artacak ve işverenler, SGK ve işsizlik sigortası prim paylarının doğrudan çalışana ödenmesi talebini dile getiriyorlar. Bu talebin kabul edilmesi durumunda, çalışanların eline geçecek net ücret de 11 bin 760 lira olacak.

Uzmanlar, işverenlerin taleplerinin yerine getirilmesi için özel bir yasal düzenlemeye gerek olmadığını ve bu düzenlemenin OHAL sürecinde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kolayca hayata geçirilebileceğini ifade ediyor.

Editör: Utku Çelik