Çevre kirliliği ve hava kalitesi sorunlarıyla sık sık gündeme gelen Aliağa'da, bölge halkının şiddetle karşı çıktığı bir atık geri dönüşüm tesisi projesi için bakanlık onayı verildi. Biotrend İleri Dönüşüm ve Yenilenebilir Enerji Teknolojileri Sanayi A.Ş. tarafından Aliağa'nın Kalabak Mahallesi Kışlaönü Mevkii'nde kurulması planlanan İleri Dönüşüm Tesisi için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) olumlu kararı verildiği İzmir Valiliği Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü'nün web sitesinden duyuruldu.
Köylülerin feryadı: 'Zehri bize solutmasınlar'
Geçtiğimiz nisan ayında, projenin ÇED sürecinde düzenlenen "halkın katılımı toplantısı"nda bölge köylüleri ve muhtarlar, tesisin yapılmasına karşı güçlü bir muhalefet sergilemişti. Kalabak, Çoraklar, Karaköy, Çaltılıdere ve Hacıömerli muhtarlarıyla birlikte çok sayıda köy sakini katıldığı toplantıda, tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin tehlikeye gireceğini vurgulamış, tesisin geçim kaynaklarını tehdit edeceğini dile getirmişti.
Kalabak Köyü Muhtarı Mehmet Kartal, o gün yaptığı konuşmada köylülerin endişelerini şu sözlerle özetlemişti: "Mera hayvancılığı yapıyoruz, 3 bin 200 dönüm arazimiz var. Zeytinliklerimiz, deremiz orada. Atık suyun bu bölgeye girmesi geçim kaynaklarımızı tehdit edecek. Zehri köylerimize solutmasınlar". Ancak bu tepkiler, bakanlığın nihai kararını değiştirmeye yetmedi.
Yılda 120 bin ton atık, 65 bin ton piroliz
ÇED raporunda yer alan teknik bilgilere göre, 149 ada 13 parsel üzerinde kurulacak tesis günlük 350 ton, yıllık 120 bin ton tehlikesiz atık kabul edecek kapasitede olacak. Tesiste, ekonomik ömrünü tamamlamış plastik atıklar öncelikle ön işlem tesisinde yıkama, ayrıştırma ve kurutma gibi süreçlerden geçecek. Ardından, uygun nitelikte olan yaklaşık yıllık 65 bin ton plastik atık piroliz prosesine alınacak.
Piroliz, organik atıkların oksijensiz veya çok düşük oksijenli ortamda yüksek sıcaklık altında kimyasal olarak parçalanmasını sağlayan bir termokimyasal geri dönüşüm yöntemi olarak biliniyor. Tesisin 2027'nin ilk çeyreğinde hizmete girmesi ve işletme aşamasında 200 kişiyi istihdam etmesi hedefleniyor.
Ağaçlandırılacak alan, 9 milyarlık yatırım
ÇED raporunda dikkat çeken bir diğer husus, proje alanının İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı'na göre "Ağaçlandırılacak Alan" gösterimi üzerinde yer alması oldu. Proje alanına en yakın yerleşim yeri Çoraklar Mahallesi olup, kuş uçuşu mesafesi yaklaşık 610 metre mesafede bulunuyor.
Doğtaş Mobilya'nın sahibi Doğanlar Holding bünyesindeki Biotrend firması, bu yatırım için toplam 9 milyar 181 milyon 700 bin TL harcama yapacak. Şirkete, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği ve yatırım yeri tahsisi gibi süper teşvik imkanları da sağlandı. Ayrıca 544 bin metrekarelik Hazine taşınmazı, 49 yıllığına firmaya tahsis edildi.
