Orta Doğu’da İsrail ile İran arasında tırmanan çatışmalar, deniz güvenliğini tehdit edebilecek boyuta ulaştı. Amerikan New York Times (NYT) gazetesinde yayımlanan bir haberde, ABD'li istihbarat kaynaklarının, İran’ın Hürmüz Boğazı’nı mayınlama hazırlığında olduğunu değerlendirdiği belirtildi.
Habere göre, ABD’nin İran’ın nükleer tesislerine yönelik olası bir saldırısı durumunda, Tahran yönetimi bölgedeki stratejik geçiş noktalarını hedef alabilir. Hürmüz Boğazı’nın bu senaryoda ilk hamle noktası olacağı düşünülüyor.
Boğaz dünya enerji trafiği için hayati önemde
Hürmüz Boğazı, dünya petrol taşımacılığının yaklaşık üçte birinin geçtiği kritik bir enerji koridoru. İran’ın bu bölgeye mayın yerleştirmesi, küresel enerji piyasasında şok etkisi yaratabilir. Böyle bir hamle, sadece bölgesel güvenliği değil, dünya çapında ekonomik dengeleri de sarsacak nitelikte.
ABD’li yetkililer, İran’ın geçmişte de benzer yöntemlere başvurduğunu hatırlatıyor. 1980’li yıllarda yaşanan İran-Irak Savaşı döneminde, boğazda benzer tehditler gündeme gelmişti.
ABD üsleri ve Kızıldeniz de risk altında
NYT’nin haberinde dikkat çeken bir başka unsur ise Yemen’deki İran destekli Husiler. ABD’li kaynaklara göre, İran’la İsrail arasında süregelen gerilimin etkisiyle Husilerin Kızıldeniz’deki gemilere ve ABD üslerine saldırı düzenlemesibekleniyor.
Bu gelişme, çatışmanın sadece İran-İsrail hattında kalmayıp, bölgesel bir güvenlik krizine dönüşebileceği ihtimalini güçlendiriyor. ABD Savunma Bakanlığı'nın (Pentagon) bu ihtimalleri dikkate alarak bölgedeki askeri varlığını artırabileceği konuşuluyor.
Tahran’dan resmi açıklama gelmedi
İran cephesinden henüz iddialarla ilgili resmi bir açıklama yapılmadı. Ancak son haftalarda İran’ın askeri hazırlıklarını artırdığı, deniz kuvvetlerinde olağanüstü hareketlilik gözlemlendiği belirtiliyor. ABD'li yetkililer, İran'ın bu hamlelerinin “caydırıcılık amaçlı” olduğunu da değerlendiriyor.
Öte yandan Tahran yönetimi, nükleer tesislerin hedef alınması durumunda “orantılı ve sert karşılık” verileceğinidaha önce birçok kez dile getirmişti.
Enerji piyasalarında tedirginlik artıyor
İran’ın Hürmüz Boğazı’nda mayınlama ihtimali, enerji piyasalarında da yankı buldu. Petrol fiyatlarında yukarı yönlü dalgalanmalar gözlenirken, uluslararası enerji şirketleri risk analizlerini güncellemeye başladı.
Londra merkezli bazı analiz kuruluşları, bu senaryonun gerçekleşmesi durumunda ham petrol fiyatlarının kısa sürede 100 doların üzerine çıkabileceğini öngörüyor.
Diplomatik temaslar hızlandı
Yaşanan gerilimin ardından ABD, İsrail ve Körfez ülkeleri arasında diplomatik trafiğin hızlandığı da bildiriliyor. Washington, Tahran'a dolaylı kanallardan mesaj göndererek, boğazdaki herhangi bir askeri müdahalenin bölgesel barışı yok edeceği uyarısında bulunuyor.
