Modern Babalar Günü’nün ortaya çıkışı, Sonora Smart Dodd’un babası William Jackson Smart’a duyduğu minnetle başladı. Dodd, Amerikan İç Savaşı gazisi olan ve eşinin vefatından sonra altı çocuğunu tek başına büyüten babasını onurlandırmak için 1909’da bir kampanya başlattı. İlk resmi kutlama, 19 Haziran 1910’da Washington’un Spokane şehrinde gerçekleşti. Ancak ABD’de resmi tatil statüsüne 1972’de Başkan Richard Nixon döneminde kavuştu.
Türkiye’de ise Babalar Günü, Haziran ayının üçüncü Pazar gününde kutlanıyor. Bu tarih, ABD’deki uygulamayla paralel olarak benimsendi. Diyanet İşleri Başkanlığı, aile değerlerini vurgulayan projeleriyle bu özel günün önemini destekliyor.
2025’te Babalar Günü tarihi ve Türkiye’deki kutlama gelenekleri
2025 yılında Babalar Günü, 15 Haziran Pazar gününe denk geliyor. Bu özel günde, babalara hediyeler, el yapımı kartlar veya aile yemekleri gibi jestlerle sevgi gösteriliyor. Son yıllarda teknolojik ürünler (akıllı saatler, kulaklıklar) ve kişiye özel tasarımlar (fotoğraflı bardaklar, isim yazılı aksesuarlar) en popüler hediye seçenekleri arasında yer alıyor.
Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş, “Baba huzurlu olursa aile huzurlu olur” vurgusuyla, babaların toplumsal rolünü öne çıkaran “Baba Okulu Projesi” gibi girişimleri destekliyor. Bu proje kapsamında, babalara çocuk yetiştirme ve aile içi iletişim konularında eğitimler veriliyor.
Dünya genelinde farklı kutlama tarihleri ve gelenekler
Babalar Günü, ülkeden ülkeye farklı tarihlerde ve şekillerde kutlanıyor:
-
Almanya’da Vatertag adıyla Mayıs ayında kutlanır. Babalar, bira bisikleti turları ve açık hava etkinlikleriyle bu günü değerlendirir.
-
İspanya ve Portekiz’de 19 Mart (Aziz Joseph Günü) tarihi tercih edilir.
-
Avustralya’da Eylül ayının ilk Pazar’ı, Tayland’da ise Kral’ın doğum günü olan 5 Aralık kutlama tarihidir.
Katolik geleneğine bağlı ülkelerde ise dini temelli kutlamalar öne çıkıyor. Örneğin, İtalya’da babalar çocuklarıyla kilise ayinlerine katılıyor.
Babalar Günü’nün ekonomik etkisi ve tüketim alışkanlıkları
Babalar Günü, tüketim alışkanlıklarını doğrudan etkileyen önemli bir dönem. 2022 verilerine göre Türkiye’de bu günde yapılan harcamalar 1,5 milyar TL’yi aştı. En çok tercih edilen kategoriler arasında teknoloji ürünleri, giyim ve kişisel bakım ürünleri öne çıkıyor. 2025’te bu rakamın artması bekleniyor.
Online alışveriş platformları, Babalar Günü’ne özel kampanyalarla tüketicilere indirimli ürünler sunarken, akıllı saatler, kahve makineleri ve spor ekipmanları en çok satılan ürünler arasında yer alıyor. Mağazalar, vitrinlerini baba-çocuk temalı ürünlerle süslüyor.
Babalar Günü’nün toplumsal ve kültürel önemi
Babalar Günü, modern toplumlarda baba figürünün aile içindeki rolünü vurgulayan bir araç haline geldi. Özellikle çalışan babaların çocuklarıyla geçirdiği zamanın sınırlı olduğu günümüzde, bu özel gün aile bağlarını güçlendirmek için bir fırsat sunuyor.
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın da altını çizdiği gibi, “Baba, ailenin temel direğidir”. Bu nedenle, babaların çocuklarıyla kurduğu sağlıklı iletişim, toplumsal huzurun da anahtarı olarak görülüyor. Ayrıca, babaların çocuk gelişimindeki rolünü vurgulayan psikolojik araştırmalar, bu günün önemini bilimsel olarak da destekliyor.
Babalar Günü için öne çıkan hediye önerileri
-
Teknolojik ürünler: Akıllı saatler, kablosuz kulaklıklar, dijital kitap okuyucular.
-
Kişiye özel tasarımlar: İsim yazılı cüzdanlar, fotoğraf baskılı ürünler, özel tasarım kol düğmeleri.
-
Deneyim hediye paketleri: Balık tutma turu, spor etkinlikleri, şarap tadımı, uçuş simülasyonu.
-
Klasik seçenekler: Kaliteli kol düğmeleri, deri kemerler, şık güneş gözlükleri, el yapımı aksesuarlar.
-
Kitap ve müzik albümleri: Babaların ilgi alanlarına göre seçilmiş edebiyat eserleri veya nostaljik müzik koleksiyonları.
Babalık rollerindeki dönüşüm ve gelecek perspektifiGünümüzde babalık rolleri, geleneksel kalıplardan uzaklaşarak daha eşitlikçi bir yapıya evriliyor. Modern babalar, çocuk bakımı ve ev işlerinde aktif rol alıyor. Bu değişim, Babalar Günü’nde de kendini gösteriyor. Örneğin, “Stay-at-Home Dad” (Evde kalan baba) kavramı, hediyelerde ve kutlamalarda daha fazla yer buluyor.
