Gökçe ADAR ÇUBUKÇUOĞLU-ÖZEL HABER Aliağa'da faaliyet gösteren SÖK Denizcilik tarafından 2021 yılında 2 milyon dolara (bugünkü parayla 40 milyon TL) satın alınan fakat içerdiği 9 ton asbest nedeniyle Türkiye'ye girişine izin verilmeyen Brezilya savaş gemisi Nae Sao Paulo denize gömülmeyi bekliyor. İstenmediği için tekrar Brezilya'ya dönen toplam 32 bin tonluk gemi, Brezilya hükümetinin de karşı çıkmasıyla limana yanaşamamıştı. Geminin ne olacağı merak edilirken, Brezilya Donanması gemide delikler açarak kontrollü bir şekilde Atlantik Okyanusu'nda batırmak istediği ortaya çıktı. Donanma gemiyi kıyıdan 350 kilometre (217 mil) uzaklıkta yaklaşık 5 bin metre derinlikte batıracağını söyledi. SÖK firmasının yaklaşık 6 aydır gemiye römorkorlük hizmeti alması; geminin Brezilya-Türkiye arasında 2 kez yol kat etmesi, römorkörde görevli personelin maaşları, gıda ve yakıt masrafları da düşünüldüğünde ortalama 10 milyon TL'nin de bu süreçte harcandığı tahmin ediliyor. Geminin gövdesinde ağır hasar olduğu ve su aldığı belirtilen geminin batmasıyla 2 milyon dolar (40 milyon TL) ve 10 milyon TL'lik de diğer giderler olmak üzere toplam 50 milyon TL de okyanusa gömülecek.
MAHKEME ENGELLEDİ
1 Şubat günü planlanan batırma işlemi, Brezilya Başsavcılığı'nın mahkemeye başvurmasıyla iptal edildi. Başsavcılık, 'geminin açık denizlerde veya Brezilya kıyılarına yakın yerlerde batmasını amaçlayan herhangi bir eylemin, çevresel risk olmadığını kanıtlayan çalışmalar sunulmaksızın derhal askıya alınmasını' talep etti. Federal Kamu Bakanlığı'nın yaptığı açıklamada, gövdesinde bulunan zehirli maddelerin çevreye ve halk sağlığına zarar verebileceği gerekçesiyle geminin batırılmasının yasaklanması için hukuk davası açıldığını bildirdi. Bir federal yargıç, donanmanın çevresel etkiyi diğer faktörlere karşı tarttığını savunarak ihtiyati tedbir talebini reddetti.
6 AYDIR SU ALIYOR
Geçtiğimiz ağustos ayından itibaren ölüm gemisinin 2 bin 787 litre su aldığı, güvenli navigasyon limitinin 3 bin 530 litre olduğuna dikkat çekildi. Yapılan teknik incelemede, 743 metreküpten fazla su sevkiyatı için belirlenen sınıra ulaşılana kadar navigasyon güvenliğinin garanti edilebileceğini, fakat önümüzdeki günler için aynı iyimserliği taşınmadıklarına vurgu yapıldı.
'FELAKET OLUR'
No Shipbreaking Platform, İSİG Meclisi, ABREA, Basel Action Network, Ban Asbestos France ve Henri Pézerat Association temsilcileri Brezilya Çevre Bakanlığı ve Donanması'na bir mektup yazdı. Mektupta, “Hiçbir koşulda gemi, sözde yapay resif olarak batırılmamalı veya batırılmamalıdır. Gemi yalnızca AB onaylı bir tersanede, uygun koşullarda geri dönüştürülmeli, yönetilmeli veya dezenfekte edilmelidir. Geminin batırılması bir çevre felaketine neden olabilir” denildi.
