Türk tarihinin en önemli dönüm noktalarından biri olan 30 Ağustos Zafer Bayramı, bu yıl 103. kez kutlanıyor. Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde Türk ordusunun 26 Ağustos 1922’de Kocatepe’den başlattığı Büyük Taarruz, 30 Ağustos’ta Başkomutanlık Meydan Muharebesi ile zafere ulaştı.
Bu zafer yalnızca Anadolu’nun işgalden kurtuluşunun simgesi değil, aynı zamanda Türk milletinin bağımsızlık iradesini tüm dünyaya ilan eden tarihi bir dönemeç olarak kabul ediliyor.
İzmir’in işgali direnişi ateşledi
Birinci Dünya Savaşı sonrasında imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması ile Anadolu’nun birçok noktası işgal edilmeye başlanmıştı. 15 Mayıs 1919’da Yunan ordusunun İzmir’e çıkması, ulusal mücadelenin fitilini ateşledi.
Türk halkı işgale boyun eğmeyerek Kuvayımilliye hareketini başlattı. Bu süreçte halk, işgal güçlerine teslim olmayı reddetti ve bağımsızlık için canını ortaya koydu.
Sakarya’dan Dumlupınar’a uzanan yol
1921 yılında Sakarya Meydan Muharebesi ile düşman ordusunun ilerleyişi durduruldu. Ardından bir yıllık hazırlık dönemi başladı. 26 Ağustos 1922’de Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın emriyle ordular büyük saldırıya geçti.
Topçu ateşiyle başlayan harekât, Tınaztepe, Belentepe ve Kalecik Sivrisi gibi stratejik noktaların ele geçirilmesiyle kısa sürede başarıya ulaştı. 27 Ağustos’ta Afyonkarahisar, 28 ve 29 Ağustos’ta ise düşman ordusunun kritik birlikleri etkisiz hale getirildi.
Zaferin şafağı Kocatepe’de doğdu
Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa (Çakmak) ve Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa (İnönü) ile birlikte harekâtı Kocatepe’den yönetti.
30 Ağustos sabahı Dumlupınar’da başlayan meydan muharebesinde, Türk ordusu Yunan birliklerini tamamen kuşatarak imha etti. Yunan ordusunun başkomutanı General Trikopis ve birçok üst düzey komutan esir alındı.
Kırık kağnı üzerinde yapılan tarihî plan
Büyük Zafer’in ertesi günü, 31 Ağustos’ta Mustafa Kemal Paşa, Zafertepe Çalköy’de bir evin bahçesinde bulunan kırık bir kağnının üzerinde haritayı açarak Fevzi Paşa ve İsmet Paşa ile durum değerlendirmesi yaptı.
Bu toplantıda, düşmanın toparlanmasına fırsat verilmemesi gerektiği görüşü benimsendi ve İzmir’e doğru ilerleme kararı alındı. Bu karar, 9 Eylül’de Türk ordusunun İzmir’e girişiyle sonuçlandı.
“Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri!”
1 Eylül 1922’de Mustafa Kemal Paşa, ordulara yayımladığı ünlü bildiride şu sözleri kayda geçti:
“Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!”
Bu emir, yalnızca askeri bir hedef değil, aynı zamanda bir ulusun özgürlüğe yürüyüşünün simgesi oldu. Türk ordusu birkaç gün içinde Gediz, Emet ve Tavşanlı’yı da kurtararak İzmir’e ulaştı. 9 Eylül 1922’de İzmir’in işgalden kurtarılması, bağımsızlık mücadelesinin en parlak zaferlerinden biri olarak tarihe geçti.
103 yıllık gurur
30 Ağustos, sadece bir askeri zafer değil, aynı zamanda Türk milletinin bağımsızlık ve özgürlük inancının en güçlü ifadesi olarak kutlanıyor. Zafer Bayramı, bugün yurdun dört bir yanında coşkuyla anılırken, Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının mirası bir kez daha hatırlanıyor.
