Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından yayımlanan son pazar verileri, Türkiye'nin dijital dönüşümünün ve iletişim alışkanlıklarının geldiği noktayı çarpıcı bir şekilde ortaya koydu. Ülke nüfusunu aşan mobil abone sayısı, konuşma ve internet trafiğinde mobilin ezici üstünlüğü ve fiber altyapıdaki hızlı genişleme, Türkiye'nin iletişim haritasının tamamen yeniden çizildiğini gösteriyor. Rapor, bir zamanların vazgeçilmezi olan sabit hatların artık nostaljik bir anıya dönüştüğünü, hayatın ritminin tamamen mobil cihazlar üzerinden aktığını bir kez daha teyit etti.
Konuşmalarımızın neredeyse tamamı cepte
BTK verilerine göre, Türkiye'deki mobil abone sayısı 96,5 milyona ulaşarak, ülke nüfusunun üzerine çıkmış durumda. Bu devasa rakamın karşısında, sabit hat abone sayısı ise sadece 8,8 milyonda kalıyor. Bu tablo, iletişimdeki en temel eylem olan konuşma alışkanlıklarına da doğrudan yansıyor. Rapora göre, Türkiye'de yapılan toplam ses trafiğinin, yani telefon görüşmelerinin yüzde 95,8'i mobil şebekeler üzerinden gerçekleştiriliyor. Bu oran, evlerde veya iş yerlerinde kullanılan masaüstü telefonların artık iletişimdeki ana aktör olmaktan çıktığını, insanların neredeyse tüm sesli iletişimini cep telefonları üzerinden kurduğunu belgeliyor. Trafik artış oranları da bu trendi destekler nitelikte. Mobil şebekelerdeki ses trafiği bir önceki döneme göre yüzde 8,8 artarken, sabit hatlardaki artış sadece yüzde 5,8'de kaldı.
İnternetimiz de mobile emanet
Türkiye'nin dijital bağımlılığı sadece konuşmayla sınırlı değil. İnternet erişiminde de mobilin ezici hakimiyeti devam ediyor. Ülke genelindeki toplam genişbant internet abonesi sayısı 97,4 milyona ulaşırken, bu abonelerin ezici bir çoğunluğu internete mobil cihazlarından bağlanıyor. 97,4 milyonluk genişbant pazarının 76,6 milyonunu mobil aboneler oluştururken, sabit internet abone sayısı ise 20,7 milyonda kaldı. Bu rakamlar, Türkiye'deki her 5 internet kullanıcısından yaklaşık 4'ünün internete erişim için birincil olarak cep telefonlarını veya mobil ağları kullandığını gösteriyor. Sabit internet aboneliği, özellikle hanelerin dijital dünyaya ana kapısı olma özelliğini korusa da, günlük hayatta, anlık bilgiye erişimde ve sosyal medya kullanımında mobil internetin alternatifsiz bir konuma yükseldiği anlaşılıyor.
Fiber altyapı büyüyor ama mobilin gölgesinde kalıyor
Raporun en dikkat çekici ve olumlu verilerinden biri ise Türkiye'nin geleceği olarak görülen fiber altyapı alanında yaşanıyor. Hızlı ve kesintisiz internetin anahtarı olan fiber ağ uzunluğu, son bir yılda yüzde 10,6 gibi önemli bir artış göstererek 577 bin kilometreden 637 bin kilometreye ulaştı. Altyapıdaki bu güçlü büyüme, Türkiye'nin dijitalleşme hedefleri doğrultusunda atılan önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Ancak, altyapıdaki bu büyümeye rağmen sabit genişbant abone sayısının (20,7 milyon) mobil abone sayısının (76,6 milyon) oldukça gerisinde kalması, bir paradoksu da beraberinde getiriyor. Bu durum, kullanıcıların ya fiber altyapıya erişimi olmasına rağmen mobil interneti tercih ettiğini ya da artan altyapı yatırımlarının henüz yeterli sayıda haneye ulaşamadığını düşündürüyor.
Dijital dönüşümün fotoğrafı: Ne anlama geliyor?
BTK'nın paylaştığı bu veriler, bir bütün olarak değerlendirildiğinde, Türkiye'nin "mobil-öncelikli" bir dijital toplum haline geldiğini net bir şekilde ortaya koyuyor. Bankacılık işlemlerinden alışverişe, eğitimden sosyal hayata kadar neredeyse her alanda cep telefonları ana etkileşim aracı haline gelmiş durumda. Bu durum, bir yandan bilgiye erişimi kolaylaştırıp dijital katılımı artırırken, diğer yandan da sabit ve daha stabil olan genişbant internetin sunduğu imkanlardan yeterince faydalanılamaması gibi bir sonucu da doğuruyor. Mobilin hakimiyeti, uygulama geliştiricilerinden hizmet sağlayıcılara kadar tüm dijital ekosistemin stratejilerini de doğrudan etkiliyor. Önümüzdeki yıllarda, fiber altyapıdaki büyümenin sabit abone sayılarına ne ölçüde yansıyacağı ve mobilin bu ezici saltanatının devam edip etmeyeceği, Türkiye'nin dijital geleceğini şekillendirecek en önemli faktörlerden biri olacak.
