Türk dünyasında ekonomik iş birliği ve kalkınma için kurulması planlanan Türk Yatırım Fonu’nun kuruluş anlaşması, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde geçtiğimiz günlerde kabul edildi. 11 Kasım 2023 tarihli Resmi Gazete'de ise, Recep Tayyip Erdoğan'ın onayladığı belirtildi.
Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan’ın ortak girişimi olan fon, bölge içi ticaret hacmini artırmayı ve üye ülkelerdeki KOBİ’lere finansman sağlamayı hedefliyor.
Türk Yatırım Fonu nedir?
Türk Yatırım Fonu, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) üyeleri tarafından hayata geçirilecek bir yatırım aracıdır. Fonun amacı, Türk dünyasında ekonomik bütünleşmeyi güçlendirmek, üye ülkelerin ekonomik kalkınmasına katkı sağlamak ve bölgesel iş birliğini artırmaktır. Fon kaynakları aracılığıyla üye ülkelerde KOBİ’lere finansman sağlanması, ulusal ve uluslararası kuruluşlarla eş finansman yapılması, üretim kapasitesinin genişletilmesi, dijital altyapının güçlendirilmesi ve çeşitli sektörlerde kalkınma projelerinin desteklenmesi planlanmaktadır.
Türk Yatırım Fonu’nun kuruluş süreci nasıl oldu?
Türk Yatırım Fonu’nun kurulması fikri, TDT’nin 8. Devlet Başkanları Zirvesi’nde ortaya atıldı. Zirvede, fonun üye ülkeler tarafından “eşit sermaye katkısı ve eşit oy hakkı” ilkesi çerçevesinde kurulmasına karar verildi. Bu kapsamda, “Türk Yatırım Fonu Kuruluş Anlaşması”, 16 Mart 2023’te Ankara’da gerçekleştirilen TDT Olağanüstü Zirvesi’nde imzalandı. Anlaşma, Türkiye Cumhuriyeti adına Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu tarafından imzalandı.
Türk Yatırım Fonu’nun sermayesi ne kadar?
Türk Yatırım Fonu’nun toplam sermayesi 500 milyon ABD doları olarak belirlendi. Her üye ülke, fonun sermayesine eşit oranda katkıda bulunacak. Türkiye Cumhuriyeti’nin Türk Yatırım Fonu’na olan sermaye iştiraki taahhüdü ve bu taahhüt çerçevesinde yapılacak ödemeler 100 milyon ABD doları karşılığını geçemeyecek. Ancak Cumhurbaşkanı, bu tutarı beş katına kadar artırma yetkisine sahip olacak.
Türk Yatırım Fonu’nun yasal statüsü ne olacak?
Türk Yatırım Fonu, uluslararası bir kuruluş olarak tanınacak ve uluslararası hukukun tüm hak ve ayrıcalıklarından yararlanacak. Fonun merkezi, Türkiye’nin başkenti Ankara olacak. Fonun yönetim organları, Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu ve Genel Müdürlük olarak belirlendi. Yönetim Kurulu, üye ülkelerin temsilcilerinden oluşacak ve fonun politika ve stratejilerini belirleyecek. Denetleme Kurulu, fonun faaliyetlerini denetleyecek ve raporlayacak. Genel Müdür, fonun idari ve mali işlerinden sorumlu olacak ve Yönetim Kurulu’na karşı hesap verecek.
Türk Yatırım Fonu’nun faaliyete geçmesi için ne gerekiyor?
Türk Yatırım Fonu’nun faaliyete geçmesi için, kuruluş anlaşmasının üye ülkelerin parlamentoları tarafından onaylanması ve yürürlüğe girmesi gerekiyor. Türkiye, anlaşmayı 1 Kasım 2023 tarihinde TBMM’de kabul ederek onaylayan ilk ülke oldu. Diğer üye ülkelerin de anlaşmayı en kısa sürede onaylaması bekleniyor.
