Türkiye'de aynı gün, birbirinden yüzlerce kilometre uzakta iki farklı sahnede, "kooperatifçilik" kavramı üzerine kurulu, ancak taban tabana zıt iki farklı anlatı sergilendi. Manzaralardan ilki, İzmir'in Aliağa ilçesindeki yüksek güvenlikli cezaevi kampüsünde, ağır ceza mahkemesi salonundaydı. Burada, eski İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, depremzedeler için uyguladığı kooperatif modeli nedeniyle "nitelikli dolandırıcılık" suçlamasıyla 45 yıla varan hapis istemiyle yargılanıyordu. Diğer manzara ise İstanbul'da, şık bir kongre merkezindeydi. Burada ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı"nı açıklıyor, kooperatifleri överek milyarlarca liralık yeni destek paketlerini müjdeliyordu. Biri, kooperatif modelinin bir suç olmadığını ispatlamaya çalışırken, diğeri aynı modeli bir ulusal kalkınma stratejisi olarak sunuyordu.
Mahkeme salonundan 'ironik' sitem
80 gündür tutuklu bulunan Tunç Soyer, Aliağa'daki duruşma salonunda yaptığı tarihi savunmasında, içinde bulunduğu durumu "ironik" olarak nitelendirdi. Savunmasının en dikkat çekici bölümünde, kendisinin kooperatifçilik modeli yüzünden yargılandığı gün, Ankara'da devletin en üst makamının tam tersi bir tutum içinde olduğunu vurguladı. Soyer, "Birleşmiş Milletler 2025 yılını ‘Uluslararası Kooperatifler Yılı’ ilan etmişken, biraz ironik belki ama; bugün bu salonda biz kooperatifçiliği savunurken Sayın Cumhurbaşkanı ‘Türkiye Kooperatifçilik Stratejik Eylem Planı 2025-2029 Programını’ açıklayacak," dedi. Bu sözler, duruşma salonunda soğuk bir rüzgar estirdi. Soyer, bu tezatlığa dikkat çekerek, uyguladıkları modelin bir suç değil, aksine çağdaş bir kalkınma modeli olduğunu ima etti. Savunmasını bir adım öteye taşıyan Soyer, kooperatifçilik eğitiminin ilkokuldan başlayarak müfredata girmesi temennisinde bulunarak, "Bu harika olur. Hiç olmazsa artık kimse mahkeme salonlarında kooperatifçilik ve faydalarını anlatmak, kooperatifçiliğin nitelikli dolandırıcılık olmadığını savunmak zorunda kalmaz," sözleriyle yaşadığı sürecin absürtlüğüne sitem etti.
Devlet zirvesinden kooperatiflere milyarlarca liralık can suyu
Tunç Soyer bu sözleri sarf ederken, İstanbul'daki Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı Tanıtım Töreni'nde bambaşka bir atmosfer hakimdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kürsüden yaptığı konuşmada, kooperatifleri yere göğe sığdıramadı. "Vahşi kapitalizmin acımasız dişlileri arasında ezilmek istemeyen yerel üreticiler, güvenli bir liman olarak kooperatiflere sığınıyor," diyen Erdoğan, bu modelin hem üreticiyi hem de tüketiciyi koruyan önemine dikkat çekti. Erdoğan, konuşmasının devamında, kooperatiflere yönelik devasa bir destek paketini de kamuoyuna duyurdu. Kredi Garanti Fonu bünyesinde yeni bir destek mekanizması oluşturduklarını açıklayan Cumhurbaşkanı, "100 milyon liralık bir fonla kooperatiflerimize toplam 3 milyar liralık kredi imkanı sunacağız," diyerek salondan büyük alkış aldı.
