Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), 2023 yılına ait Sanayi Kapasite Raporu’nu kamuoyuyla paylaştı. Rapora göre, 2022 yılında 95.804 olan kapasite rapor sayısı, 2023 yılında yüzde 1,61 artışla 97.346’ya yükseldi.
Kapasite raporları, sanayi tesislerinin üretim kapasitelerini, çalışan sayılarını, makine ve teçhizat durumlarını, enerji tüketimlerini ve sektörel dağılımlarını gösteren belgelerdir. Kapasite raporları, sanayi sektörünün genel durumunu ve gelişimini izlemek için önemli bir veri kaynağıdır.
TOBB’un açıkladığı rapora göre, kapasite raporuna sahip üretim tesislerinin yüzde 44,46’sında 1-9 arasında, yüzde 39,14’ünde 10-49 arasında, yüzde 7,90’ında 50-99 arasında, yüzde 5,89’unda 100-249 arasında, yüzde 2,62’sinde ise 250’den fazla çalışan bulunuyor.
Sanayi istihdamı 4 milyona yaklaştı
Raporda, 2023 yılında sanayi kapasite raporuna sahip tesislerde toplam çalışan sayısının önceki yıla göre yüzde 3,17 artışla 3.994.277 olduğu belirtildi.
Toplam çalışanların yüzde 5,45’i 1-9 çalışan bulunan tesislerde, yüzde 22,01’i 10-49 çalışan bulunan tesislerde, yüzde 13,50’si 50-99 çalışan bulunan tesislerde, yüzde 22,11’i 100-249 çalışan bulunan tesislerde, yüzde 36,94’ü ise 250 ve daha fazla çalışan bulunan tesislerde istihdam ediliyor.
İstihdamın en fazla olduğu ilk beş il sırasıyla İstanbul (785.501), Bursa (336.935), İzmir (266.274), Kocaeli (247.098) ve Ankara (230.424) olurken, en az çalışan bulunan son beş il ise Iğdır (1.112), Hakkâri (751), Tunceli (635), Ardahan (539), Bayburt (300) oldu.
KOBİ’lerin istihdamdaki payı azaldı, büyük firmaların payı arttı
Raporda, 2022-2023 döneminde KOBİ ölçeğindeki sanayi firmalarının istihdamdaki payının yüzde 63,51’den yüzde 63,06’ya düştüğü, büyük firmaların payının ise yüzde 36,49’dan yüzde 36,94’e yükseldiği görüldü.
2022 ile karşılaştırıldığında 2023’te sanayide en çok istihdam artışı sağlayan şehirler Bitlis (yüzde 44,60), Bingöl (yüzde 28,43), Tunceli (yüzde 27,77), Kırşehir (yüzde 23,28), Muş (yüzde 22,62) olurken, istihdam azalışının en çok olduğu şehirler Osmaniye (-yüzde 5,11), Ağrı (-yüzde 6,94), Kahramanmaraş (-yüzde 7,61), Gümüşhane (-yüzde 8,92), Ardahan (-yüzde 8,95) oldu.
Bölgeler bazında sanayi istihdamında artış Ortadoğu Anadolu (yüzde 8,01), Batı Karadeniz (yüzde 7,13), Orta Anadolu (yüzde 6,34) şeklinde gerçekleşirken, istihdam artışının en düşük olduğu bölgeler İstanbul (yüzde -0,65), Akdeniz (yüzde 0,35), Doğu Karadeniz ve Batı Marmara (yüzde 2,60) oldu.
Marmara Bölgesi’nde en çok mühendis çalışıyor
Rapora göre, 2023 sonu itibariyle sanayi tesislerinde en çok mühendis Doğu Marmara Bölgesi’nde çalışıyor.
Doğu Marmara Bölgesi’nde çalışan 47.453 mühendise karşılık, Batı Anadolu Bölgesi’nde 44.039, İstanbul Bölgesi’nde 42.871, Ege Bölgesi’nde 28.810, Akdeniz Bölgesi’nde 12.651 mühendis sanayi tesislerinde istihdam ediliyor.
Toplam çalışanların yüzde 4,38’i mühendis olurken, bu oran Doğu Marmara Bölgesi’nde yüzde 6,14, Batı Anadolu Bölgesi’nde yüzde 5,32, İstanbul Bölgesi’nde yüzde 5,45, Ege Bölgesi’nde yüzde 4,39, Akdeniz Bölgesi’nde ise yüzde 2,56 olarak gerçekleşti.
