CHP Muğla Milletvekili Ömer Süha Aldan, Muğla'nın Milas ilçesinden çalınıp yurt dışına çıkartılan, yürütülen çalışmalarla Türkiye'ye geri getirilen ve Ankara'da sergilenen 'Altın Taç'ın tekrar Milas'a verilmesini istedi.

Milas'ta 2010 yılının Ağustos ayında, jandarmanın Uzunyuva Arkeolojik SİT Alanı'ndaki bir eve yaptığı baskınla, Uzunyuva Hekatomnos Anıt Mezarı bulundu. Mezarın bölgede 2005'ten beri süren kaçak kazılarla çıkartıldığı belirlendi. Anıt mezar, arkeologlarca, "Arkeolojide 100 yılın buluşu" olarak nitelendirildi. UNESCO, anıt mezarı 'Dünya Mirası Geçici Listesi'ne aldı. Anıt mezardan çalınan eserlerin ise izinin sürülmesine başlandı. 2010 yılında, İskoçya'nın Edinburgh kentinde 3 Türk'ün iki müzayede evi ile görüşerek ellerindeki tarihi bir altın tacı, açık arttırma ile satmaya çalıştıkları öğrenildi. İskoç polisi, alıcı kimliğine bürünerek yaptığı görüşmede, bu kişileri gözaltına aldı. Altın taca ise el konuldu.

Gözaltına alınan 3 Türk'ten 1'si verdiği ifadede, altın tacın, Tunceli'nin Çemişgezek ilçesinde ölen dedesinden miras kaldığını, ancak kendisinin nakliye şirketinin maddi sıkıntıya düşmesi üzerine satmaya karar verdiğini öne sürdü. İskoç Başsavcılığı ise eserin Türkiye'den yurt dışına çıkarılışına ilişkin kriminolojik bir veri elde edilemediğinden zanlılar hakkında bir ceza davası açmadı. Bunun üzerine altın tacın dedesinden miras kaldığını söyleyen kişi tarafından 2013 yılında mülkiyetin tespiti davası açıldı. Fakat bu kişi daha sonra, 5 Aralık 2017 tarihindeki duruşmada davasından vazgeçerek talebini geri çekti.


MİLAS'TAN KAÇIRILDIĞI KANITLANDI


Olayı Interpol'den öğrenen Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı, İskoçya'daki davaya taraf oldu ve incelemek üzere altın tacı Türkiye'ye götürmek istedi. İskoçlar dikkat çeken bir kararla tacı, 'inceleme sonrasında geri vermek' koşuluyla Türkiye'ye gönderdi. Altın Taç, Türkiye'ye geldikten sonra Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'na gönderilerek Uzunyuva Hekatomnos Anıt Mezarı'nda bulunan diğer buluntularla birlikte nükleer incelemeye alındı. Yapılan incelemede tacın Milas'tan kaçırıldığı kanıtlandı. Altın Taç ise tekrar İskoçya'ya gönderildi. Bakanlık, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'nun kanıtlarıyla birlikte Altın Taç'ın, Milas ve Bodrum çevresinde bulunmuş benzer taçlarla, özellikle de Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi'nde, M.Ö. 4. yüzyıla ait 'Kraliçe Ada' sergisindeki Altın Taç ile benzerliğini gösteren belgeleri ve kanıtları mahkemeye sundu. Bu kanıtlar üzerine İskoç Mahkemesi, tacı bir süre önce Türkiye'ye geri verdi. Taç, Ankara'daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde sergilenmeye başlandı.

MİLAS'A GETİRİLMESİNİ İSTEDİ


Yazılı açıklama yapan CHP Muğla Milletvekili Ömer Süha Aldan, tacın tekrar Milas'a verilmesini istedi. Tacın Muğla'ya gönderilip gönderilmeyeceğine ilişkin kamuoyuna herhangi bir açıklama yapılmadığını belirten Milletvetili Aldan, Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş'un cevaplaması talebiyle şu soruları yöneltti:

"Bu tarihi eserin Milas'a yeniden dönmemesinin gerekçesi nedir? Güvenlik gerekçesiyle bu karar alınmışsa, Muğla'da müzelerde sergilenen tüm eserler hırsızlık tehdidi altında mıdır? Hekatomnos'un tacı, Milas'a aittir. Milaslılar, Altın Taç'ın Milas'a geri gönderilmesini talep etmekteler. Altın Taç Milas'a verilecek midir? Milas'ta Gümüşkesen Mezar Anıtı'nın bulunduğu bölgede büyük bir müzenin inşaatı devam etmektedir ve Ekim 2018'de açılacaktır. Hekatomnos'un Altın Taç'ı da Gümüşkesen Arkeoloji Müzesi'nde sergilenecek midir? Altın Taç'ı Milas'a ne zaman göndermeyi düşünüyorsunuz?"