Payas, Türkiye'nin güneyinde, Akdeniz Bölgesi'nde yer alan ve Hatay iline bağlı olan bir ilçedir. 2021 yılında tahmini nüfusu 43.495 kişi olarak belirlenmiştir. Payas, Hatay'ın diğer ilçeleriyle komşu olup güneyinde İskenderun, güneydoğusunda Kırıkhan, doğusunda Hassa ve kuzeyinde Dörtyol ilçeleriyle sınırları bulunmaktadır. Ayrıca, batısında Akdeniz'e kıyısı olan ilçeler arasında yer almaktadır. Payas'ın Hatay il merkezine uzaklığı yaklaşık 83 km'dir. Peki, Payas nerededir nereye bağlıdır? Payas hangi ilin ilçesidir?
Payas nerededir nereye bağlıdır? Payas hangi ilin ilçesidir?
Payas bölgesi, tarih boyunca insanlık tarihi kadar eski bir yerleşim yeri olarak varlığını sürdürmüştür. Anadolu'yu Suriye ve Ortadoğu'ya bağlayan önemli bir yol güzergahı üzerinde olması, tarihin her döneminde Payas bölgesini stratejik açıdan önemli kılmıştır. Antik çağlara ilişkin elimizde çok fazla kayıt bulunmasa da, Karbeyaz bölgesindeki yoğun mezarların varlığı, Payas'ın Hititler döneminde önemli bir şehir olduğu düşüncesini desteklemektedir.
Büyük İskender'in Payas Savaşı ve Tarihsel Önemi
Payas bölgesi, tarih boyunca birçok önemli savaşa tanıklık etmiştir. Bunlardan biri, Askeri ve siyasi gücüyle ünlü Pers Kralı Dara ile Helenistik kültürü dünyaya yaymak isteyen Makedonya Kralı Büyük İskender arasındaki savaştır. MÖ 333'te gerçekleşen bu savaş, Payas/Deliçay kenarında meydana gelmiştir ve İskender'in zaferiyle sonuçlanmıştır. Payas bu dönemde oldukça büyük bir şehir konumundaydı.
Payas'ın Tarihsel Süreçteki Değişimi
Payas, tarih boyunca farklı hükümetlerin egemenliğine girmiştir. İranlıların Bizanslıları yendiği 622 yılındaki savaşın ardından bölge, Bizans İmparatorluğu'ndan geçici olarak ayrılmıştır. Haçlı seferlerinde de önemli bir rota olmuştur. Osmanlı İmparatorluğu döneminde ise Payas limanı, doğu seferlerinde lojistik ikmal üssü olarak kullanılmıştır.
Evliya Çelebi'nin Gözünden Payas
Ünlü seyyah Evliya Çelebi'nin seyahatnamesine göre, 17. yüzyılda Payas'ın nüfusu yaklaşık 8.000 kişi civarındaydı. Bu dönemde bölgede turunç, üzüm ve incir önemli tarım ürünleriydi. Payas kervansarayı da yolculardan büyük bir rağbet görüyordu, bu da Payas'ın o dönemdeki önemini vurguluyor.
Payas'ın Modern Dönemdeki Gelişimi
Cumhuriyetin kurulmasıyla birlikte Payas, Hatay'ın bir parçası haline gelmiştir. Demir-Çelik Fabrikasının kurulması, bölgenin büyümesine ve nüfusunun artmasına katkı sağlamıştır. Günümüzde, sanayi ve ticarete dayalı ekonomisi, tarihi ve doğal güzellikleriyle Türkiye'nin gözde ilçelerinden biri olarak yer almaktadır.
Payas'ın Geleceği
Payas, tarihi bir mirasa sahip olmanın yanı sıra modern bir ekonomi ve doğal güzelliklere sahip olmasıyla gelecekte de önemini koruyacak gibi görünmektedir. Bölgedeki turizm potansiyeli, tarihi kalıntılar ve doğal güzelliklerin etrafında gelişen faaliyetlerle daha da artabilir. Aynı zamanda, sanayi ve ticaretin desteklenmesiyle ekonomik olarak da büyümeye devam edebilir. Payas'ın geleceği, doğru yönetim ve planlama ile daha da parlak olabilir.
