4857 sayılı İş Kanunu'nun 40. maddesi uyarınca işverenler, ulusal bayram ve genel tatillerde çalıştırdıkları işçilere farklı bir ödeme tabidir. Bu kapsamda, hafta içi resmi tatillerde çalıştırılan işçilere en azından bir günlük dodatk ücret ödenmesi zorunludur.
Çifte Ödeme Nasıl Hak Kazanılır?
Çifte ödeme hak kazanabilmek için, ulusal bayram veya genel tatilde işveren tarafından çalıştırılmanız gerekmektedir. Kanunen izin verilen istisnai durumlar dışında kalan tüm iş kollarında bu kural geçerlidir. Örneğin; sağlık sektörü, güvenlik görevlileri gibi sürekli çalışması gereken sektörlerde istisnalar söz konusu olabilir. Çalışıp çalışmadığınız konusunda ise iş sözleşmeniz, bordro kayıtlarınız ve varsa turnuva cetvelleri gibi belgeler referans olarak kullanılabilir.
Bir Günlük Ek Ücret Ne Kadar Tutuyor?
Ulusal bayram ve genel tatillerde çalıştırılan işçilere ödenecek ek ücret, çalışılan güne ait normal ücretin en azından bir günlük tutarı kadardır. Bu tutar, işçinin günlük brüt maaşına veya varsa saatlik ücretine göre hesaplanır.
Hesaplama Yöntemleri
Ek mesai ücretinin hesaplanması için iki farklı yöntem uygulanabilir:
- Brüt Maaşa Göre Hesaplama: Eğer işçinin aylık brüt maaşı üzerinden ücret alıyorsa, ek ödeme esas tutar brüt maaşın günlük karşılığıdır. Bu durumda, günlük brüt maaşı bulmak için aylık brüt maaşı 30'a bölmeniz yeterlidir. Örneğin, aylık brüt maaşı 5.000 TL olan bir işçi, ulusal bayramda çalıştırdığı için işvereni tarafından en az 5.000 / 30 = 166,67 TL ek ücret olarak ödemelidir.
- Saatlik Ücrete Göre Hesaplama: İş sözleşmesi kapsamında saatlik ücret üzerinden maaş alan çalışanlar için ek ücret hesaplaması yapılırken, çalışılan güne ait normal çalışma süresi baz alınır. Bu süre genellikle günde 8 saattir. Saatlik ücretin günlük ek ücrete eklenmesiyle toplam tutar elde edilir. Örneğin, saatlik ücreti 20 TL olan bir işçi, ulusal bayramda 8 saat çalıştırılmışsa, işveren tarafından kendisine 20 x 8 = 160 TL ek ücret ödenmelidir.
Önemli Notlar
- Ulusal bayram ve genel tatillerde çalışılan günlerde, normal çalışma süresinin üzerinde çalışılması durumunda, fazla mesai ücretine de ayrıca hak kazanılır.
- İşverenlerin, ulusal bayram ve genel tatillerde çalıştırdıkları işçilere yemek bedeli veya kumanya gibi yan ödemeler yapıp yapmama karar yetkisi vardır. Bu konuda iş sözleşmesi veya işyeri uygulamaları referans alınmalıdır.
- Çalışma saatleri ve ödemeler konusunda herhangi bir şüpheniz varsa, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na bağlı birimler ile iletişime geçebilir veya bir iş hukuku uzmanından danışmanlık hizmeti alabilirsiniz.
