Türkiye otomotiv sektöründe uzun süredir beklenen ÖTV düzenlemesi, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Cumhurbaşkanı Kararı ile hayata geçirilen yeni uygulamayla birlikte, hem yerli hem de ithal araçların vergilendirme sisteminde köklü değişiklikler yapıldı. Düzenlemenin temel amacı olarak yerli üretimin teşviki ve cari açığın azaltılması gösterildi.
Yeni düzenlemeyle birlikte, binek otomobillerin ÖTV oranlarına esas alınan matrahlar güncellendi. Artık motor silindir hacmi, menzil ve batarya kapasitesine göre çok daha ayrıntılı bir vergi dilimi uygulanacak. Bu değişikliklerin ardından, Türkiye'de en düşük araba fiyatları da yeniden belirlendi.
Yerli araçlara destek, ithal lüks araçlara yüksek vergi
Alınan kararla yerli üretim otomobillerin ÖTV oranları 5 ila 10 puan arasında düşürüldü. Bu hamleyle Türkiye'de üretim yapan markaların daha rekabetçi hale gelmesi ve tüketicilerin daha uygun fiyatlı otomobillere erişimi amaçlandı.
Buna karşılık, ithal lüks otomobillere yönelik ÖTV oranlarında ciddi artışlar yapıldı. İthal araçlarda oranlar 10 ila 20 puan arasında artırıldı, bu da özellikle lüks sınıf araçların fiyatlarında büyük sıçramalara neden oldu. Böylece yerli-ithal ayrımı vergi politikasında çok daha net bir şekilde hissedilir hale geldi.
ÖTV zammı elektrikli otomobil fiyatlarını uçurdu: İşte model model yeni liste
Elektrikli otomobillere gelen yeni ÖTV zammıyla fiyatlar adeta yeniden yazıldı. Togg’dan Tesla’ya, Mercedes’ten BMW’ye kadar birçok marka zamdan etkilendi. Vatandaşın alım gücü daha da zorlaşırken, sektör yeni bir döneme giriyor.
Elektrikli otomobillere uygulanan ÖTV oranlarının artırılması, piyasadaki fiyat dengelerini kökten sarstı. Özellikle ÖTV oranının yüzde 10’dan yüzde 25’e, bazı modellerde ise yüzde 55 ve 75’e çıkarılmasıyla birlikte, otomobil fiyatlarında ciddi artışlar yaşandı. Fiyat artışından hem yerli üretici TOGG hem de global markalar doğrudan etkilendi.
Yeni vergi oranları sonrası TOGG T10X V1 Standart Menzil'in fiyatı 1.505.000 TL’den 1.710.226 TL’ye, T10X V2 Uzun Menzil’in fiyatı ise 1.880.000 TL’den 2.136.363 TL’ye yükseldi.
Tesla kullanıcıları da zamdan kaçamadı
Elektrikli araç denince akla ilk gelen markalardan biri olan Tesla, Türkiye pazarında da vergi artışının kurbanlarından oldu. Tesla Model Y Standart Range modeli 1.866.203 TL’den 2.120.685 TL’ye çıkarken, Long Range versiyonu ilginç şekilde yüzde 40’tan yüzde 25’e çekilen ÖTV sayesinde daha düşük fiyata, yani 2.377.483 TL’ye geriledi. Bu model, zammın olumlu etkilediği nadir örneklerden biri oldu.
Orta segment modellerde zam oranı yüzde 150 bin TL’yi buldu
Citroen e-C3 83 kW Plus, yeni düzenlemeyle birlikte 1.149.900 TL’den 1.306.704 TL’ye, Hyundai INSTER Advance 84.5 kW ise 1.345.000 TL’den 1.528.408 TL’ye yükseldi. Zamlar sadece lüks sınıfı değil, orta gelir grubunun ulaşmayı hedeflediği modelleri de doğrudan etkiledi.
Opel Frontera Elektrik, Renault 5 E-TECH, BYD Dolphin Comfort gibi modellerde de yaklaşık 150 bin TL’lik artış dikkat çekiyor. Bu da özellikle ilk kez elektrikli otomobil alacak olan tüketiciler için psikolojik sınırları zorlayacak.
Premium sınıfta fiyatlar 5 milyon TL’ye dayandı
Zamdan en sert etkilenen segment ise lüks ve premium elektrikli araçlar oldu. Yeni ÖTV oranları bu araçlarda yüzde 55 ile yüzde 75 arasında uygulanmaya başladı. Sonuç olarak fiyatlar ciddi şekilde yukarı taşındı.
Mercedes-Benz EQE 280 AMG modelinin fiyatı 4.677.000 TL’den 5.178.106 TL’ye, BMW iX1 eDrive20 Sport Line ise 3.210.200 TL’den 3.554.149 TL’ye çıktı. En dikkat çeken artışlardan biri ise Volkswagen ID.7 Pro S modelinde yaşandı. Bu modelin fiyatı 3.635.000 TL’den 3.975.780 TL’ye yükseldi.
BYD TANG FLAGSHIP ve Mercedes-Benz EQB 250+ AMG modelleri ise sırasıyla 4.615.623 TL ve 3.694.534 TL gibi ulaşılamaz rakamlara ulaştı.
İşte model model yeni elektrikli araç fiyat listesi
| Marka Model | Vergisiz Fiyat | Eski Fiyat | Yeni Fiyat | Eski ÖTV | Yeni ÖTV |
|---|---|---|---|---|---|
| Togg T10X V1 Std. Menzil | 1.140.151 TL | 1.505.000 TL | 1.710.226 TL | %10 | %25 |
| Togg T10X V2 Uzun Menzil | 1.424.242 TL | 1.880.000 TL | 2.136.363 TL | %10 | %25 |
| Tesla Model Y Standart Range | 1.413.790 TL | 1.866.203 TL | 2.120.685 TL | %10 | %25 |
| Tesla Model Y Long Range | 1.584.989 TL | 2.662.783 TL | 2.377.483 TL | %40 | %25 |
| Citroen e-C3 83 kW Plus | 871.136 TL | 1.149.900 TL | 1.306.704 TL | %10 | %25 |
| Hyundai INSTER Advance | 1.018.939 TL | 1.345.000 TL | 1.528.408 TL | %10 | %25 |
| Opel Frontera Elektrik | 1.071.212 TL | 1.414.000 TL | 1.606.818 TL | %10 | %25 |
| BYD Dolphin Comfort | 1.087.121 TL | 1.435.000 TL | 1.630.681 TL | %10 | %25 |
| Renault 5 E-TECH EV40 | 1.098.484 TL | 1.450.000 TL | 1.647.726 TL | %10 | %25 |
| BYD ATTO 3 | 1.359.848 TL | 1.795.000 TL | 2.039.772 TL | %10 | %25 |
| Hyundai Ioniq 6 111 kW | 1.423.106 TL | 1.878.500 TL | 2.134.659 TL | %10 | %25 |
| Hyundai Ioniq 5 Vision | 1.453.787 TL | 1.919.000 TL | 2.180.680 TL | %10 | %25 |
| Volkswagen ID.4 Pure | 1.456.818 TL | 1.923.000 TL | 2.185.227 TL | %10 | %25 |
| Opel Grandland Elektrik GS | 1.529.761 TL | 2.570.000 TL | 2.294.641 TL | %40 | %25 |
| BYD Seal U EV | 1.601.190 TL | 2.690.000 TL | 2.978.213 TL | %40 | %55 |
| Kia EV3 GT-Line | 1.616.071 TL | 2.715.000 TL | 3.005.892 TL | %40 | %55 |
| Hyundai Ioniq 5 160 kW | 1.706.607 TL | 2.867.100 TL | 3.174.289 TL | %40 | %55 |
| MINI COUNTRYMAN E | 1.654.226 TL | 2.779.100 TL | 3.076.860 TL | %40 | %55 |
| BMW iX1 eDrive20 | 1.910.833 TL | 3.210.200 TL | 3.554.149 TL | %40 | %55 |
| Mercedes-Benz EQB 250+ AMG | 1.986.309 TL | 3.337.000 TL | 3.694.534 TL | %40 | %55 |
| Volkswagen ID.7 Pro S | 1.893.229 TL | 3.635.000 TL | 3.975.780 TL | %60 | %75 |
| BYD TANG FLAGSHIP | 2.197.916 TL | 4.220.000 TL | 4.615.623 TL | %60 | %75 |
| Mercedes-Benz EQE 280 AMG | 2.783.928 TL | 4.677.000 TL | 5.178.106 TL | %40 | %55 |
Plug-in hibrit araçlar da cezadan kaçamadı
Plug-in hibrit yani şarj edilebilir hibrit araçlara da benzer şekilde 15’er puanlık ÖTV artışı geldi. Daha önce yüzde 30, 60 ve 70 olan oranlar sırasıyla yüzde 45, 75 ve 85’e çıkarıldı. Bu araçlar, hem içten yanmalı hem de elektrikli motorla çalışabildikleri için önceki yıllarda vergi açısından avantajlıydı. Ancak yeni düzenlemeyle birlikte bu avantaj büyük oranda ortadan kalktı.
Bu artışla beraber plug-in hibrit araçların fiyatları da ciddi oranda yükselecek. Tüketiciler artık vergi sonrası fiyat avantajını kaybeden bu araçları tercih etmek konusunda daha temkinli davranabilir.
Kamyonet gibi vergilenen lüks SUV’lara ağır darbe
Düzenlemenin en dikkat çekici başlıklarından biri ise lüks SUV tipi araçların vergilendirilmesiyle ilgili oldu. Bugüne dek kamyonet ya da ticari araç gibi vergilendirilen bazı lüks arazi taşıtlarının ÖTV oranı yüzde 4’ten yüzde 50’ye çıkarıldı.
Bu hamleyle birlikte, bu tür araçların ÖTV avantajı sona erdi. Lüks SUV segmentindeki araçların fiyatlarında büyük artışlar bekleniyor. Araç üreticileri ise bu karar sonrası yeni konumlandırma stratejileri üzerinde çalışmaya başladı.
Cumhurbaşkanına geniş yetki verildi
Yeni düzenleme ile birlikte Cumhurbaşkanı'na binek otomobillerin motor silindir hacmi, batarya kapasitesi ve menziline göre farklı ÖTV oranları belirleme yetkisi verildi. Bu da ilerleyen dönemlerde ÖTV oranlarının piyasadaki gelişmelere göre yeniden şekillendirilebileceği anlamına geliyor.
Bu yetki sayesinde, devletin vergi politikalarıyla otomobil piyasasını yönlendirme gücü daha da artmış oldu. Hem çevre dostu araçların teşviki hem de ekonomik hedeflere ulaşmak için esnek vergi politikaları uygulanabilecek.
En ucuz otomobil fiyatı ne kadar oldu?
Yapılan bu kapsamlı düzenlemenin ardından gözler yeniden Türkiye'deki en düşük araba fiyatlarına çevrildi. Yerli üretim ve küçük motor hacmine sahip modellerde ÖTV indirimi nedeniyle bazı giriş seviyesi modellerin fiyatlarında 10-15 bin TL civarında düşüş yaşanması bekleniyor.
Ancak genel tabloya bakıldığında, ithal ve hibrit-elektrikli araçlara gelen yüksek vergiler nedeniyle ortalama araç fiyatlarında yukarı yönlü bir baskı oluştuğu görülüyor. Bu da tüketicilerin daha fazla yerli modellere yönelmesini beraberinde getirebilir.
Örneğin, daha önce 890 bin TL’den satışa sunulan bir yerli otomobil modelinin fiyatının, yeni düzenlemeyle birlikte 810-820 bin TL bandına gerileyebileceği tahmin ediliyor. Bu düşüş, özellikle ilk defa araç sahibi olmak isteyenler için önemli bir avantaj sunabilir.
Tüketiciler ve sektör dikkat kesildi
ÖTV düzenlemesiyle birlikte otomobil bayileri, distribütörler ve tüketiciler gelişmeleri yakından takip ediyor. Bazı araçların fiyatlarında sert artışlar, bazılarında ise indirim beklentisi oluştu. Özellikle ithal lüks araç almak isteyenlerin ellerini çabuk tutması gerekebilir.
