9 EYLÜL- İzmir'in güzel ilçesi Ödemiş'in meşhur köyü Birgi'yi sizler için derledik. Yolunuz İzmir'e düşerse, bu köyü mutlaka görmenizi tavsiye ederiz. Peki ama Ödemiş Birgi Köyü'nde gezilecek yerler, Birgi Köyü'nde ne yapılır? İşte detaylar...
Birgi, İzmir'in Ödemiş ilçesine bağlı, Bozdağ'ın eteklerinde kurulu olan sevimli bir köydür ve UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer almaktadır. Köyün köklü kültürel mirası, M.Ö. 2000 yıllarına kadar uzanmaktadır. Aydınoğulları Beyliği döneminde başkentlik yapmış ve yaklaşık 700 yıldır koruduğu göz alıcı mimari dokusuyla ünlüdür. 18. ve 19. yüzyıl sivil Osmanlı mimarisinin en etkileyici örneklerini sunan konaklar, ahşap pencereli taş evler ve tarihi sokaklarıyla göze çarpar. Aynı zamanda yüzyıllık çınar ağaçlarıyla çevrili doğal güzellikleriyle de bilinir. Birgi, İzmir'in sevilen köylerinden biridir ve geçmişten günümüze taşıdığı zengin kültürel mirası ve göz kamaştıran mimari örnekleriyle dikkat çeker. Peki ama Birgi Köyü'nde gezilecek yerler, Birgi Köyü'nde ne yapılır, işte detaylar...
Birgi'nin köklü tarihi, günümüze uzanan geçmişiyle 700 yıl öncesine dayanırken, köydeki ilk yerleşim izleri M.Ö. 3000'li yıllara kadar uzanmaktadır. Birgi, tarih boyunca Frig, Lidya, Pers, Bergama, Roma ve Bizans hakimiyeti altına girmiş bir yerleşim alanıdır. Bizans döneminde "Pyrgion" adını almış ve altın çağını Aydınoğulları Beyliği ile yaşamıştır.
Aydınoğlu Mehmet Bey tarafından 1308 yılında kurulan Aydınoğulları Beyliği'nin eski başkenti olan Birgi, kültürel ve bilimsel açıdan önde gelen şehirlerden biri haline gelmiştir. Beyliğin merkezi zamanla Selçuk'a taşınmış olsa da, beyliğin kökeni Birgi'ye dayandığından manevi bir başkent konumu korumuştur. Beyliğin önde gelen şahsiyetlerinin türbeleri de burada bulunmaktadır. Aydınoğulları Beyliği kesin olarak 1426'da Osmanlı topraklarına katılsa da, Birgi 17. yüzyıla kadar önemini sürdürmüştür. Ancak 1800'lerde kendi başına bir şehir olma özelliğini yitirip Ödemiş'e bağlı bir kaza durumuna gelmiştir. 1922 yılında Büyük Taarruz sırasında Yunan kuvvetleri bölgeden çıkarken Birgi'yi de ateşe vererek terk etmiştir. Bu felaket sonucunda çok sayıda tarihi konak maalesef kül olmuştur. Sonraki yıllarda nüfus göçü yaşanarak köyün önemi giderek azalmıştır.
Ödemiş Birgi Köyü'nde gezilecek yerler
Birgi, Büyük Taarruz döneminde tarihi değer açısından büyük kayıplar yaşamış olsa da, ziyaret ettiğinizde siz de şaşıracaksınız ki bu küçük köy, oldukça anlamlı bir tarihi ve kültürel mirasa ev sahipliği yapmaktadır.
Çakırağa Konağı
Çakırağa Konağı, Birgi'nin en zarif tarihi yapılarından biridir. 1761 yılında zengin bir deri tüccarı olan Çakıroğlu Mehmet Bey tarafından inşa edilmiştir. Konak, üç katlı olarak tasarlanmış olup taşlık, mutfak, ahır, misafir bekleme odası, yazlık ve kışlık bölümleri içerir. Bu yapı, tarihi zenginlikleri ile Birgi'nin önemli simgelerinden biridir. Konak içerisinde bulunan odaların duvar resimleri, tavan süslemeleri, kalem işleri ve ahşap oymacılık örnekleri oldukça dikkat çekicidir. Bu detaylar, zanaatkarlığın ve estetiğin birleşimini yansıtan özel örnekler olarak ön plana çıkar. Konak içindeki bu sanat eserleri, dönemin zenginliğini ve ustalığını yansıtan görsel bir şölen sunar.
Kadılar Paşazade Konağı
Kadılar Paşazade Konağı, restore edilerek otantik bir butik otele dönüştürülmüş Birgi'nin özel konaklarından biridir. Toplamda 7 odası bulunmaktadır. Her odada bulunan şömine, ocaklık, ahşap zemin, tavan kaplamaları, geleneksel Birgi konaklarının nostaljik atmosferini yansıtan ahşap köy evi kepenkleri ve sofalıkları, geleneksel Birgi konaklarının ruhunu hissetmenizi sağlamak amacıyla özenle düzenlenmiştir.
Bahçesi, manzaralı terası ve özel sofalıklarıyla donatılmış olan bu işletme, 180 yıllık tarihi Birgi evinin mimarisini ve geleneksel köy yaşamı konseptini başarıyla yansıtmaktadır. Burası, Birgi'nin geçmişini ve atmosferini modern bir yaklaşımla yaşatan bir mekandır. Ayrıca, yöresel bir kahvaltı deneyimi sunmasıyla da bilinir, bu yüzden burası Birgi'de geleneksel bir kahvaltının tadını çıkarabileceğiniz doğru adreslerden biridir.
Saliha Hanım Taş Konak
1920'lerde taş ve ahşap malzemenin uyumlu karışımıyla inşa edilen Saliha Hanım Taş Konak, Kültür Varlıkları Listesi'nde yer alır ve sonradan restore edilerek butik bir otel olarak turizme kazandırılmıştır. Bu tarihi yapı, Cumhuriyet dönemi evlerinin özel bir örneği olarak kabul edilir. Konak, kendine özgü dekorasyona sahip yedi farklı odaya ev sahipliği yapar ve misafirlere unutulmaz bir konaklama deneyimi sunar.
Sandıkoğlu Konağı
Birgi'de mutlaka ziyaret etmeniz gereken yerlerden biri, 2018 yılında restore edilen Sandıkoğlu Konağı'dır. Tam tarihi kesin olarak bilinmese de genel olarak 19. yüzyıla ait olduğu tahmin edilen bu konak, özgün mimarisi ile göz kamaştırır. Konağın duvarlarında İstanbul manzaraları ve vazo içinde çiçekler gibi güzel duvar resimleri bulunmaktadır.
Aydınoğlu Mehmet Bey Cami (Ulu Cami)
Aydınoğlu Mehmet Bey Camii, veya halk arasında "Ulu Cami" olarak bilinen ismiyle, 1312-1313 yılları arasında Aydınoğulları Beyliği'nin kurucusu Mehmet Bey tarafından inşa edilmiş bir ibadet yeridir. Bu cami, Anadolu'daki beylikler dönemine ait en eski camilerden biri olması ve Selçuklu mimarisinin özelliklerini yansıtması bakımından büyük öneme sahiptir. Caminin dikkat çeken özelliklerinden bazıları, çinilerle kaplı minaresi, çinili mihrabı ve Türk ahşap işçiliğinin en nadide örneklerinden biri olan, çivisiz geçme tekniğiyle ceviz ağacından yapılan minberidir.
Derviş Ağa Cami
Derviş Ağa Camii, 1663 yılında yaptırılmış ve ismini yapının yapılma amacından alan Derviş Ağa tarafından inşa ettirilmiştir. Kare planlı yapısı ve revaklarıyla dikkat çeken bu cami, sevimli bir görünüme sahiptir. Seyahatname yazarı Evliya Çelebi de eserinde bu camiden bahsetmektedir.
Derviş Ağa Medresesi ve Çukur Hamam
Derviş Ağa Medresesi, yine Derviş Ağa tarafından 1657-1658 yıllarında inşa edilmiş bir yapıdır. Bu medrese, dönemin medrese anlayışını temsil etmesi açısından büyük bir öneme sahiptir. L şeklindeki binanın avlusunda ayrıca bir su kuyusu bulunmaktadır. Medresenin hemen yanında, Derviş Ağa Hamamı ya da halk arasında bilinen adıyla "Çukur Hamam" bulunmaktadır. Her iki yapı da 2011 yılında gerçekleştirilen bir restorasyon sürecinden geçmiştir.
İmam-ı Birgivi Medresesi
Ataullah Efendi Medresesi veya halk arasında İmam-ı Birgivi Medresesi olarak bilinen yapı, II. Sultan Selim'in hocası olan Ataullah Efendi tarafından inşa edilmiş ve İmam-ı Birgivi Mehmet Efendi'nin adıyla da özdeşleşmiştir. Bu tarihi medrese 1500'lü yıllara tarihlenmektedir. Geçmişte bir eğitim merkezi olarak kullanılan medrese, günümüzde Birgi ile özdeşleşmiş el sanatlarının tanıtımı ve satışının yapıldığı bir mekan olarak hizmet vermektedir.
Demirli Mağaza
Demirli Mağaza, sıradan bir mağaza değil. Çünkü kendisi aynı zamanda Birgi’deki erken dönem Osmanlı yapılarından. O dönemde de mağaza olarak kullanılmış olan bu dikdörtgen planlı ve tonozlu yapı, Derviş Ağa Cami’nin hemen yanında kalıyor. Mağazada bölgede meşhur olan ipek dokumacılığı ürünleri olan ipek şallardan ve peştemallerden hediyelik alabilirsiniz.
Ödemiş Kadın Kooperatifi
Birgi'de yer alan Ödemiş Yöresi Kadın, Çevre, Kültür ve İşletme Kooperatifi, Sabancı Vakfı'nın "Fark Yaratanlar" programı çerçevesinde hayata geçirilen "İpekle Geleceğini Doku" projesinin bir sonucu olarak kurulmuştur. Bu önemli projede, Birgi ve Ödemiş bölgelerindeki kadınların el emeği ile ipek dokumacılığı yeniden canlandırılmakta ve aynı zamanda kadınlar için istihdam fırsatları oluşturulmaktadır. Bu kooperatif bünyesinde üretilen ürünler, Ödemiş merkezinde bulunan Yıldız Kent Arşivi Müzesi'nde satışa sunulmaktadır. Bu proje, hem geleneksel el sanatlarını koruma amacını taşımakta hem de kadınların ekonomik güçlenmesine katkıda bulunarak topluluk için olumlu etkiler yaratmaktadır.
Birgi Köyü'nde ne yapılır?
Birgi Köyü'ne gittiğiniz zaman bir köy kahvesi içebilecek, yeşillikler içerisinde rahat bir nefes alacağınız yerler bulunur. Burada mutlaka bir nefes payı vermenizi öneririz. Peki Birgi'de ne yapılır, dinlenecek yerler nereleridir? İşte detaylar...
Tarihi Meydan Kahvesi
Ziyaretiniz sırasında, tarihi meydan kahvesinde oturup bir fincan çay veya kahve içmeyi kesinlikle kaçırmamanızı öneririm. Özellikle yaz aylarında, bu kahvede sunulan buz gibi nar suyu, tatmanız gereken özel bir lezzettir. Ayrıca, Ödemiş'in meşhur kar helvasını da yine bu kahvede deneyebilirsiniz.
Birgi Sofrası
Birgi'de, geleneksel Ödemiş kebabı, testi kebabı ve sulu ev yemeklerini tadabileceğiniz bir lokanta bulunmaktadır.
Nar Danesi
Nar Danesi, Birgi'de kahvaltı için tercih edebileceğiniz mükemmel bir mekandır. Tarihi bir köşkün büyüleyici bahçesinde konumlanan Nar Danesi, ev yapımı reçeller ve yöresel peynirlerle zenginleştirilmiş serpme köy kahvaltısı sunan harika bir seçenektir.
Mor Fesli Cafe
Çarşı içerisinde, sıcak ve içten bir aile işletmesi bulunuyor. Ege'nin özgün lezzetlerini barındıran serpme kahvaltısı oldukça başarılı bir şekilde sunuluyor. Kahvaltı masasındaki her detay ev yapımı özenle hazırlanmış. Eğer kahvaltıya katılmayı düşünmüyorsanız bile, bir fincan kahve, taze koruk suyu ya da serinletici bir limonata için uğrayabilirsiniz.
