İstanbul'da yaşayan milyonlarca çalışan, öğrenci ve emekli için yeni hafta, ulaşım maliyetlerinde yaşanan şok edici bir artışla başladı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Meclisi tarafından alınan karar doğrultusunda, şehirdeki tüm toplu taşıma araçlarına ortalama yüzde 30 oranında zam yapıldı. Bugünden itibaren geçerli olan yeni fiyatlar, her gün işine, okuluna gitmek için otobüs, metro, metrobüs, vapur ve minibüs gibi araçları kullanmak zorunda olan İstanbulluların bütçesinde büyük bir gedik açtı. Sabah saatlerinde turnikelerden geçen veya otobüslere binen vatandaşlar, İstanbulkart okutma cihazlarından yansıyan yeni rakamlarla güne moralsiz başladı. Yapılan zamla birlikte tek basım elektronik bilet ücreti ve aylık abonman kartlarının fiyatları yeniden belirlenirken, özellikle metrobüs gibi uzun mesafeli hatlar ile Adalar'a yapılan vapur seferlerindeki artışlar dikkat çekti. Bu zam kararı, artan hayat pahalılığı ve yüksek enflasyonla boğuşan vatandaşlar için yeni bir mali yük anlamına geliyor.
Akbil basmak artık daha pahalı: işte yeni bilet fiyatları
Zamla birlikte en çok kullanılan tam bilet ücreti, İstanbulluların en çok hissedeceği artış oldu. Daha önce kullanılan fiyattan yüzde 30'luk bir artışla tek basım elektronik biletin yeni fiyatı 35 TL olarak belirlendi. Bu artış, günde en az iki kez toplu taşıma kullanan bir çalışanın sadece yol masrafının günlük 70 TL'ye, aylık ise 2 bin TL'nin üzerine çıkması anlamına geliyor. Sürekli toplu taşıma kullananlar için bir nebze olsun ekonomik bir alternatif olan aylık abonman kartı, yani bilinen adıyla Mavi Kart da zamdan nasibini aldı. Tam aylık Mavi Kart'ın yeni fiyatı 2 bin 748 TL'ye yükseltildi. Bu rakam, asgari ücretle geçinmeye çalışan milyonlarca kişi için bütçelerinin önemli bir kısmını sadece ulaşıma ayırmak zorunda kalacakları anlamına geliyor. Zam kararı, nüfusun en dinamik kesimini oluşturan öğrencileri de vurdu. Özellikle minibüslerde öğrenci ücretinin 16 liradan 21 liraya çıkarılması, okul harçlıklarının önemli bir bölümünün yola gideceğini gösteriyor. Öğrencilerin kullandığı aylık abonman kartlarındaki artış da ailelerin eğitim masraflarını daha da yukarı çekecek.
İstanbul'un omurgası metrobüs'te yolculuk cep yakacak
Her gün yüz binlerce İstanbullunun Beylikdüzü'nden Söğütlüçeşme'ye uzanan hatta seyahat ettiği ve şehrin ulaşım omurgası olarak kabul edilen metrobüs hattındaki ücretler de yeni zamlarla güncellendi. Metrobüs hattında "gittiğin kadar öde" sistemi geçerli olduğundan, ücretlendirme kat edilen durak sayısına göre değişiklik gösteriyor. Ancak tam biletin 35 TL'ye yükselmesi, metrobüste alınacak en yüksek ücretin de bu seviyeye çekildiği anlamına geliyor. Yolcular, araca binerken kartlarından en uzun mesafe ücreti olan 35 TL'yi ödeyecek ve indikleri duraktaki iade makinesinden, kat ettikleri mesafeye göre ücret iadesi alacaklar. Yüzde 30'luk zam, tüm mesafe dilimlerine yansıtıldığı için artık metrobüsle yapılan en kısa yolculuklar bile eskisinden çok daha pahalıya mal olacak. Özellikle iş ve okul güzergahı metrobüs hattı üzerinde olan milyonlarca kişi için bu artış, aylık ulaşım giderlerinin ciddi şekilde kabarmasına neden olacak.
Deniz ulaşımı da zamdan nasibini aldı
İstanbul'un simgesi olan ve iki yaka arasında hızlı bir ulaşım alternatifi sunan Şehir Hatları vapurları da zamlı tarifeye geçti. Özellikle sabah ve akşam saatlerindeki iş trafiğinden kaçmak için deniz yolunu tercih eden vatandaşlar, bugünden itibaren daha yüksek ücretler ödemek zorunda kalıyor. Yeni tarifeye göre, en yoğun hatlardan biri olan Üsküdar-Eminönü seferi için yolcular 44,33 TL ödeyecek. Yine milyonlarca kişinin kullandığı Kadıköy-Eminönü ve Kadıköy-Beşiktaş hatlarında ise tek yön geçiş ücreti 49,40 TL olarak belirlendi. Deniz ulaşımındaki en dikkat çekici zamlardan biri ise Adalar hattında yaşandı. Özellikle yaz aylarında ve hafta sonları İstanbulluların kaçış noktası olan Adalar'a gitmenin bedeli de katlandı. Bostancı'dan Adalar'a gitmek isteyen bir yolcu, artık tek yön için 130,22 TL ödemek zorunda kalacak. Bu artışın, sadece Adalar'da yaşayanları değil, aynı zamanda bölgenin turizmini ve günübirlik ziyaretçi sayısını da olumsuz etkilemesinden endişe ediliyor.
Minibüslerde yeni dönem: indi-bindi 32,50 lira oldu
Raylı sistemlerin ve otobüs hatlarının ulaşamadığı ara güzergahlarda İstanbullular için önemli bir alternatif olan minibüs ücretleri de yapılan zamla birlikte yeniden şekillendi. Minibüslerde "indi-bindi" olarak tabir edilen ve 4 kilometreye kadar olan en kısa mesafe ücreti, 25 liradan 32,50 liraya yükseltildi. Mesafeye göre kademeli olarak artan ücretler, İstanbulluların cebini zorlayacak seviyelere ulaştı. Yeni tarifeye göre; 4 ile 7 kilometre arasındaki yolculuklar 34 lira, 7 ile 11 kilometre arası 35 lira, 11 ile 15 kilometre arası 36 lira ve 15 ile 20 kilometre arasındaki mesafeler ise 39 lira olarak ücretlendirilecek. Minibüslerde öğrenci ücreti de 16 liradan 21 liraya çıkarılarak, öğrencilerin bütçesine ek bir yük getirildi. Bu artışlar, özellikle maaşlı çalışanlar ve öğrenciler için toplu taşımanın artık lüks bir hizmet haline gelmeye başladığı yorumlarına neden oldu.
Vatandaş isyanda: bu zamlar bütçemizi altüst etti
İBB Meclisi'nde alınan kararın yürürlüğe girmesiyle birlikte, sabah saatlerinden itibaren sosyal medyada ve sokakta vatandaşların tepkileri yükselmeye başladı. Artan akaryakıt fiyatları, araçların bakım-onarım giderleri ve genel enflasyonist baskı gibi nedenlerle zammın kaçınılmaz olduğunu savunan belediye yetkililerine karşın, vatandaşlar bu oranın çok yüksek olduğunu ve geçim sıkıntısını daha da derinleştireceğini dile getiriyor. Özellikle asgari ücretle geçinen bir ailenin, birden fazla bireyin işe veya okula gitmesi durumunda aylık ulaşım masrafının binlerce lirayı bulacak olması, aile bütçelerini şimdiden altüst etmiş durumda. Birçok vatandaş, özel araç kullanmanın maliyetinin yüksekliği nedeniyle mecbur kaldıkları toplu taşımanın bu denli pahalı olmasının kabul edilemez olduğunu belirtiyor. Öğrenciler ise artan yurt, kira ve gıda masraflarının ardından gelen bu ulaştırma zammıyla birlikte eğitim hayatlarını sürdürmenin giderek zorlaştığından şikayetçi.