Son dönemde mali müşavirler meslek gruplarına yönelik ayrıcalık tartışmaları yeniden alevlendi. Yurt içi ve yurt dışında yürüttükleri vergi danışmanlığı, denetim ve eğitim faaliyetleri nedeniyle bu profesyonellere yeşil pasaport hakkı tanınmasını savunanlar, TBMM’ye sunulan teklifin önemine vurgu yapıyor. Kamu kurumlarıyla yakın iş birliği içinde çalışan mali müşavirler, seyahat kolaylığı sayesinde uluslararası projelere daha etkin katılım sağlayabilecek.
Kanun teklifinin detayları
Gelecek Partisi İzmir Milletvekili Mustafa Bilici tarafından kaleme alınan kanun teklifi, mesleğini fiilen icra eden serbest muhasebeci mali müşavirler ile yeminli mali müşavirlere yönelik. Teklif, 10 yıl boyunca mesleki faaliyet belgesi sunabilenlere hususi damgalı pasaport verilmesini öngörüyor. Metin, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne teslim edilerek İçişleri Komisyonu’na sevk edildi. Komisyon aşamasında görüşmeler tamamlandığında yasa teklifi yasalaşma yolunda ilk adımı atmış olacak.
10 yıl meslek icrası şartı
Teklif metninde öne çıkan en kritik unsur, adayların en az 10 yıl boyunca kesintisiz mesleki faaliyet yürüttüğünü belgelemeleri gerekiyor olması. Bu şart, uzmanlık düzeyinin ve mesleki tecrübenin ölçülmesine dayanıyor. Mesleki oda kayıtları, yıl bazında onaylanan raporlarla kanıtlandığında mali müşavirlere verilecek pasaport hakkı resmileşecek. Sürecin şeffaf yürümesi adına ilgili odaların elektronik onay sistemi kullanması öneriliyor.
Yeşil pasaportun avantajları
Yeşil pasaport, Türk vatandaşlarına pek çok ülkeye vizesiz seyahat imkânı tanıyor. Konsolosluk işlemleri ise öncelikli muameleye tabi tutuluyor. Pasaport sahipleri, diplomatik ve ticari temaslarını hızlandırırken, mali denetim, eğitim seminerleri ve uluslararası toplantılarda bürokratik engelleri aşabiliyor. Ekonomi ve finans dünyasında prestij kazandıran bu ayrıcalık, kamuyla iş yapan meslek gruplarının rekabet gücünü de artırıyor.
Komisyon sürecinin işleyişi
Meclis’in İçişleri Komisyonu, teklifi değerlendirmek üzere önceliklendirme kararı aldı. Komisyon, ilgili bakanlıklar, meslek odaları ve sivil toplum kuruluşlarının görüşlerini alacak. Mekanizma gereği raporun tamamlanması için iki haftalık süre öngörülüyor. Ardından teklif, Genel Kurul gündemine taşınarak madde madde tartışılacak. Sürecin hızlı işletilmesi halinde yaz tatili öncesi sonuca ulaşılması hedefleniyor.
Sektör temsilcilerinin görüşleri
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası ve Yeminli Mali Müşavirler Derneği, yeşil pasaport talebini uzun zamandır dile getiriyordu. Oda yöneticileri, meslektaşlarının uluslararası alanda giderek artan taleplerini gerekçe gösteriyor. Dernek başkanı, “Globalleşen iş dünyasında zaman kaybını azaltacak bu adım, hem ülke ekonomisine hem de meslek camiasına büyük katkı sunar” açıklamasını yaptı. Oda üyeleri, komisyon sürecini yakından izliyor.
Uluslararası seyahat kolaylığı
Özellikle Avrupa Birliği ülkeleri ve bazı Asya pazarlarına girişte yeşil pasaport sahipleri vize muafiyeti avantajından yararlanıyor. Mali müşavirler, denetim veya eğitim programı amaçlı seyahatlerde vize işlemleriyle uğraşmayarak zaman tasarrufu sağlıyor. Ticari heyet programlarına hızlı katılım, uluslararası ağ kurmayı kolaylaştırıyor. Meslektaşlar, bu ayrıcalığın sektörel işbirliklerini hızlandıracağı görüşünde.
Resmi prosedür ve takvim
Kanun teklifi TBMM’ye sunulduktan sonra İçişleri Komisyonu’nda ön incelemeye alındı. TBMM içtüzüğüne göre tekliflerin komisyondan geçmesi için en fazla 30 günlük süre bulunuyor. Komisyonda onaylanan metin, Genel Kurul’a sevk edilerek bakanlık görüşü ve maliyet analizi eklenecek. Başarılı sonuç alınması durumunda Cumhurbaşkanlığı’na iletilen kanun tasarısı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek.
Sürecin muhtemel etkileri
Yeşil pasaport yoluyla sağlanacak esneklik, mesleki performansı artırabilir. Serbest çalışan mali müşavirler, uluslararası alanda daha fazla proje üstlenerek gelirlerini çeşitlendirebilir. Kurumsal vergi denetimlerinde görev alanlar, yurtdışı staj ve eğitim programlarına katılarak uzmanlaşma fırsatı elde eder. Bu sayede mesleğin genel itibarı yükselirken, kamu hizmetlerine katkı sağlama kapasitesi de güçlenecek.
Soru işaretleri ve beklentiler
Hukukçular, teklifin yürürlüğe girmesi halinde uygulama detaylarının netleştirilmesi gerektiğini belirtiyor. Örneğin, 10 yıl şartının kesintisiz kabul edilip edilmeyeceği ve eş haklarının nasıl düzenleneceği merak konusu. Ayrıca, odalar arası koordinasyon, belgelerin onay sürecinde eş zamanlı dijital takip sistemine geçmeyi gerektirebilir. Meslek grubu temsilcileri, çıkacak yönetmelik maddelerini sabırsızlıkla bekliyor.
