KISA SÜREDE 150 BİN ÜYE
Artan hayat pahalılığı vatandaşları günlerini daha ucuz sürdürebilmenin yollarını aramaya zorluyor. Hayat şartları, artık tek başına tasarruf etmeye çalışmak yerine sosyal medyada insanların yeni bir dayanışma alanı oluşturmasına yol açtı. Ne nereden ucuz alınır, uygun bütçeli yemek tarifleri, günlük yaşamda tasarruf sağlanabilecek hamlelerin paylaşıldığı "Ucuza Hayatta Kalma Rehberi" adlı sosyal medya grubu, kısa sürede 150 bin üyeye ulaştı.
TASARRUF DA VAR TARİF DE
Grup üyeleri, platformu sadece bir tasarruf değil, hayatta kalma rehberi olarak yorumluyor. “Sifonun içine pet şişe koydum, ciddi tasarruf ediyorum” diyen de var, bedava yemek paylaşım noktalarını anlık bildiren de. Uygun fiyatlı ürünlerin yerleri paylaşılırken, pizza için yüksek bedel ödemektense evde düşük maliyetle pizza yapımı da anlatılıyor. Grup üyeleri için “tatil” kelimesi bile lüks sayılıyor, ucuz tatil soranlar tepki alıyor.
Türkiye’de artan enflasyon, yüksek kiralar ve gıda fiyatlarındaki uçurum, dar gelirli vatandaşları hayatlarını daha ucuz sürdürebilmenin yollarını aramaya zorluyor. Pek çok kişi, artık tek başına tasarruf etmeye çalışmak yerine sosyal medyada kurulan geniş topluluklardan fikir ve moral desteği alıyor. Bu dayanışma alanlarının en dikkat çekicilerinden biri, Facebook’ta büyüyüp 150 bine yakın kişinin bir araya geldiği “Ucuza Hayatta Kalma Rehberi” platformu. Gruba üye olanlar sadece indirim duyurusu yapmıyor; absürt ama yaratıcı yöntemlerle bir tür kolektif hayatta kalma rehberi yazıyor.
Sıradan kampanya sayfalarından farklı olarak bu platformda “atık” kabul edilen her şey yeniden değerli kabul ediliyor. Bir üye, klozete 2,5 litrelik su dolu şişe yerleştirip sifonu çektiğinde yaptığı tasarrufu anlatırken, başka biri süpermarketlerde sıcak havadan erimiş çikolataları indirimli görünce topladığını, evde dondurarak yediğini paylaşıyor.
“Sifonu yarım basın” önerisi, “İşe yaramadı, bozuldu, tamire 750 TL verdim” cevabıyla alaycı bir gülümsemeye dönüşüyor. Grubun dilinde bu öneriler sadece cimrilik değil, ekonomik koşullara karşı geliştirilmiş birer bireysel çıkış olarak görülüyor.
En çok ilgi gören paylaşımlar ise günlük yaşama dair düşük maliyetli yemek fikirleri. Bir kullanıcının 5 ev yapımı pizzayı toplam 400 liraya mal ettiğini açıklaması, “dışarıdaki pizzalara niye para veriyorsunuz” diyerek yüzlerce beğeni topluyor. Bir başkası, Şok marketten toz içecek alıp evde “meyve suyu” yaptığını, “sağlıksız da olsa bütçe dostu” olduğu için bu yöntemi tercih ettiğini anlatıyor. Bu örnekler, yalnızca tasarruf değil aynı zamanda sosyal medya üzerinden ortak bir ruh hâli ve dil yaratıldığını gösteriyor.
Grubun ilginç yönlerinden biri de katı yazılı olmayan kuralları. “Tatil” kelimesi burada neredeyse yasaklı. Uygun fiyatlı tatil önerisi soran bir kullanıcıya “Sayfanın amacı hayatta kalmak, tatil konusunu burada açmayın” denilerek adeta topluca tepki veriliyor. Buna karşılık, “Falanca yerde şu an lokma dağıtılıyor”, “Belediye meydanda ücretsiz yemek veriyor” gibi paylaşımlar yüksek hızla yayılıyor. Bu sayede bilgi akışı sağlayarak bir nevi sosyal yardım ağını dijital ortamda kurmuş oluyor.
Grubun açıklamasında yer alan “bir atıklar grubudur” tanımı, ekonomik krizin içinden doğan bu topluluğun felsefesini yansıtıyor: Lüks yasak, paylaşım serbest; atık kabul edilen şeylerden bile kıymet üretmek serbest. Paylaşımlara eşlik eden kara mizah ve dayanışma duygusu, bu grubu sıradan bir tasarruf forumundan çıkarıp, günümüzün ekonomik kriz koşullarında bir tür dijital komün haline getiriyor.