Haber/ Saadet Erciyas
Okuma kültürünün bir kalkınma sorunu olduğuna dikkat çeken ve iki yıl süren OKUYAY Projesi tamamlanırken "Okuma Kültürünü Geliştirmek İçin Kamu Ne Yapmalı? Sorunlar - Çözümler - Öneriler" başlığı altında bir yasa - yönetmelik taslağı kitapçığı da hazırlandı.
Pandemide okura can suyu oldu
Türkiye Yayıncılar Birliği'nin ülkemizde okuma kültürünün yaygınlaştırılması amacıyla "Sivil Toplum Sektörünün Ortaklıklar ve Ağlar Hibe Programı"ndan alınan destekle yaşama başlayan "Okuyay Platformu" Projesi, Covid 19 pandemisi sürecinde eve kapanan okurlar, gençler ve de çocuklar için de adeta bir can suyu oldu. Proje sokağa çıkma yasağının yaşandığı dönemde çevrimiçi de olsa okurları kitapla buluşturdu, yurt dışından okuma kültürüne ilişkin iyi uygulamaları, örnekleri paylaştı. Büyük ilgi gören Türkiye'nin ilk "Sesli Okuma Günü" etkinliği de proje etkinlikleri arasında gerçekleştirildi.
Okuru, yazarı, yayıncı ve yayınevlerini bir araya getiren proje kapsamında, “Okuyay Konuşmaları” ve “Okuyay Buluşmaları” başlığı altında 50 çevrimiçi toplantı düzenlendi. "Okuma Kültürü Haritalama Çalışması", "Bağımsız Kitabevleri Araştırması", "Türkiye Okuma Kültürü Araştırması 2019" gibi geniş kapsamlı araştırmalar gerçekleştirildi. Yurt içinde Adana, Samsun, Ankara, İstanbul'dan oluşan pilot bölgelerde, yurt dışında ise Birleşik Krallık ve Almanya'da okuma etkinlikleri, söyleşiler, eğitim ve seminerler, deneyim paylaşım toplantıları düzenlendi. Okuma kültürünün oluşturulması ve geliştirilmesi konusunda yaşanan sorunların belirlenmesi, aşılması için paydaşların ortaya koyduğu öneriler tartışıldı. Sivil Toplum Kuruluşları için kapasite geliştirme eğitimi düzenlendi.
Yasa taslağı önerisi
Okuma kültürünün bir kalkınma sorunu olduğuna dikkat çeken OKUYAY Projesi sona ererken "Okuma Kültürünü Geliştirmek İçin Kamu Ne Yapmalı? Sorunlar - Çözümler - Öneriler" başlığı altında bir yasa - yönetmelik taslağı kitapçığı da hazırlandı. Kitapçık, Danışma Kurulu çalışmaları sonucunda belirlenen sorunların ve çözüm önerilerinin, dayanak çalışmalarla eşleştirilmesiyle oluşturuldu.
Yasa taslağında dikkat çekilen sorunlar arasında, 0-6 yaş grubuna yönelik kitaplarla ilgili farkındalığın az olması, kitaba erişim ve kitaptan haberdar olamama, zorunlu eğitim kapsamındaki kurumlarda, kütüphanelerin yetersiz oluşu, okuma kültürü, okuma alışkanlığı, kitaba erişim gibi konularda düzenli anket ve veri eksikliği yer aldı. Araştırma kütüphaneleri, araştırma merkezleri, veri ve proje tabanı eksikliği ile yayıncılık sektörünün en önemli paydaşları olan yazar, çevirmen, çizer ve editörleri yetiştirecek eğitim kurumlarının yeterli olmayışına dikkat çekildi.
Yasa taslağı kitapçığında yazılı kültürün korunması ihtiyacı, öğretmenlerin okuma kültürü açısından eğitim ve farkındalık eksikliği, okuma kültürü dersi ve bilgi okuryazarlığı çalışmalarındaki eksiklik, hayat boyu okumayı desteklemeye yönelik ihtiyaçların neler olduğu saptandı. Taslak önerisinde, "Bu sorunlara yönelik düzenlenecek etkinlikler, eğitimler neler olabilir, nasıl bir yol izlenebilir ve bu çalışmalar hangi sivil ve resmi kurumlarla gerçekleştirilebilir?" sorularının yanıtları yer aldı. Okuyay Platformu'nun okuyayplatformu.com alan adlı web sitesinde, projenin sonuç çıktılarını bir araya getiren ve iki yıllık süreçte yapılan tüm çalışmaların yer aldığı "Okuma Kültürünü Yaygınlaştırma Kılavuzu" da yayınlandı.
