Merkez Bankası'nın son verilerine göre, 7 Temmuz haftası itibariyle kurumsal kredi kartı ve kredili mevduat hesabı hariç TL cinsi ticari kredi faizleri yüzde 25,23'e yükseldi. Bu durum, Merkez Bankası'nın 22 Haziran'daki toplantısından bu yana geçen iki haftada ticari kredi faizindeki artışın 10.13 puan olduğunu gösteriyor. Ayrıca ihtiyaç kredisi faizi de 7 Temmuz haftasında yüzde 47,95'e çıktı ve PPK toplantısından sonraki iki haftada 6.43 puanlık bir artış kaydetti. Bu, ihtiyaç kredisi faizinin 6 Haziran 2003 haftasında gördüğü yüzde 48,35 seviyesinden sonraki en yüksek seviye olduğunu gösteriyor. TL cinsi ticari kredi faizleri de 46 haftanın en yüksek seviyesine ulaştı.
Referans faiz oranı yükseltilerek ticari ve ihtiyaç kredi faizlerinde artış sağlandı
Merkez Bankası, yüksek enflasyon ortamında politika faizini düşük tutma politikasını uzun bir süre sürdürdükten sonra, haziran ayı Para Politikası Kurulu toplantısında politika faizini artırarak değiştirdi. PPK'dan çıkan kararla politika faizi 6.5 puanlık bir artışla yüzde 15'e çekildi. Bu artış, Merkez Bankası'nın referans faiz oranını yükseltmesi nedeniyle ticari ve ihtiyaç kredi faizlerinde bankaların adım atmasına yol açtı. Ayrıca yüksek mevduat faizleri de ihtiyaç kredi faizlerinin bir süredir artmasına neden oluyordu. PPK sonrası yıllık bileşik referans faiz oranı yüzde 17,86 seviyesine yükseldi. Regülasyonlar gereği, ihtiyaç ve ticari kredilerde referans faiz oranı belirli bir sınırı aştığında, menkul kıymet alımı zorunlu hale geliyor.
Ticari kredi faizlerinde bir haftada yükseliş
Merkez Bankası verilerine göre, 7 Temmuz haftası itibariyle TL ticari kredi faizleri yüzde 24,45'e yükseldi. Bu, PPK toplantısından bu yana geçen iki haftada 9.1 puanlık bir yükselişi işaret ediyor. Kurumsal kredi kartı ve kredili mevduat hesabı hariç TL cinsi ticari kredi faizi ise yüzde 25,23'e çıktı. Aynı şekilde politika faizinin yüzde 15'e çekildiği PPK sonrasında iki haftada 10.13 puanlık bir yükseliş kaydedildi. TL cinsi ticari kredi faizleri, bir önceki haftaya göre 7 puan arttı. 30 Haziran haftasında kurumsal kredi kartı ve kredili mevduat hesabı hariç TL cinsi ticari kredi faizi yüzde 18,39 seviyesindeydi. Bu durum, TL cinsi ticari kredi faizinin 46 haftanın en yüksek seviyesine ulaştığını gösteriyor.
Özel bankalarda ticari kredi daralması
Ticari kredi faizlerindeki yükselişe rağmen, bankacılık sektöründe kredi talebi düşük seviyelerde seyrediyor. Merkez Bankası verilerine göre, 25 ay sonra ilk kez 27 Haziran haftasında önceki 13 haftada kur etkisinden arındırılmış ticari kredi büyümesi yüzde 5,11 daralmaya işaret etti. 7 Temmuz haftasında ise özel bankalarda ticari kredilerde daralma yüzde 9'a ulaştı. Kamu bankalarında ise 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırılmış ticari kredi büyümesi yüzde 24,38'e geriledi. Toplam bankacılık sektöründe ticari kredi büyümesi de yüzde 18,24'e indi. 27 Haziran haftasında bu oran yüzde 22,6 seviyesindeydi.
İhtiyaç, taşıt ve konut kredi faizleri artıyor
İhtiyaç kredisi faizleri bankacılık sektöründe hala en yüksek seviyelerde bulunuyor. 7 Temmuz itibariyle ihtiyaç kredi faizleri yüzde 47,95'e yükseldi. PPK sonrasındaki iki haftada 6.43 puanlık bir artış gerçekleşti ve 30 Haziran'dan 7 Temmuz haftasına kadar ise 4 puanlık bir artış oldu. İhtiyaç kredi faizi, 20 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Aynı şekilde taşıt kredi faizleri PPK sonrasında iki haftada 7.2 puan, bir haftada ise 5 puan artarak yüzde 41,22'ye yükseldi. Konut kredi faizleri de iki haftada 4.32 puan, bir haftada ise 3.85 puan artış göstererek yüzde 28,3 seviyesine ulaştı.
Tüketici kredisi büyümesi yavaşlıyor
Merkez Bankası verilerine göre, tüketici kredisi büyümesi seçim sonrasındaki dönemde ivme kaybetmeye devam ediyor. Kamu bankalarında tüketici kredisi büyümesi yüzde 28,4, özel bankalarda ise yüzde 48,3 olarak gerçekleşti. Toplam sektörde ise tüketici kredisi büyümesi 13 haftalık yıllıklandırılmış bazda yüzde 40 seviyesinde kaldı.
Beklentiler, PPK toplantısında politika faizinde artış olacağı yönünde
Merkez Bankası, bu hafta perşembe günü temmuz ayı Para Politikası Kurulu (PPK) kararını açıklayacak. 22 Haziran'daki PPK toplantısında politika faizi 6.5 puan artırılmış ve yüzde 15'e yükseltilmişti. Foreks'in anketine katılan ekonomistler, temmuz ayı PPK'sında politika faizinin yüzde 15'ten yüzde 20'ye yükseltilmesini bekliyor. AA Finans'ın beklenti anketine katılan ekonomistler ise politika faizinin 500 baz puan artırılarak yüzde 20,00'ye çekileceğini tahmin ediyor. Ekonomistlerin politika faizi beklentileri, 250 ila 650 baz puan arasında değişiyor ve yüzde 17,50 ile yüzde 21,50 arasında yer alıyor. Ayrıca yıl sonu politika faizi beklentileri yüzde 25 ile 50 arasında değişiyor. Ekonomistlerin yıl sonu politika faizi beklentilerinin medyanı ise yüzde 28,50 oldu. Politika faizinde beklenen artış gerçekleşirse, Merkez Bankası'nın referans faiz oranı yeniden yükselecek ve ihtiyaç ve ticari kredi faizlerindeki yükselişin devam etmesi bekleniyor.
