Uzmanlar ve belediyeler art arda tasarruf çağrısı yapıyor; fakat birçok yurttaş hala tehlikenin boyutunun farkında değil. Kuraklık kapıyı çalmışken, küçük görünen alışkanlıklar büyük bir felaketi tetikliyor. İzmir'de su kaynakları alarm veriyor. Barajlardaki doluluk oranı kritik seviyelere geriledi, yetkililer arka arkaya tasarruf çağrıları yapıyor. Kentin içme suyunu sağlayan en büyük kaynaklardan biri olan Tahtalı Barajı’nda doluluk oranı %9.48’e kadar geriledi. Kurak geçen yaz ayları ve iklim krizinin etkisiyle baraj seviyeleri kritik eşikte seyrederken, İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İZSU, tasarrufun yeterli olmaması halinde devreye alınacak kademeli su kesintilerini başlattı.
“Kovalarla su doldurup eve taşıyoruz”
Bazı ilçelerde ise kriz çok daha önce başladı. Yeni Foça’da günlerdir su akmıyor. Yaz-kış bölgede yaşayan Ümran Çakıroğlu, yaşadıkları mağduriyeti şöyle anlattı:
“10 gündür su sıkıntısını yaşıyoruz. Çok ciddi mağduriyetler var. İlk 3-4 gün öğlen 13.30 gibi, akşam 22.00 gibi sular kesiliyordu. Sonra birkaç gün içinde tam 36 saat boyunca su gelmedi. 36 saat boyunca susuz kaldık. Bir de yazlık bir bölgede olduğumuz için evlerimizde misafirlerimiz vardı. Hepsi evlerine geri dönmek zorunda kaldı. Misafirlerimize “Gidin” demek zorunda kaldık. Yani artık bu suyu vermezlerse duş ihtiyacımız için denize gideceğiz.
Tuvalet için kovalara su dolduruyoruz. Akşam saatlerinde su gelmesini bekliyoruz. İçme suyu bulduğumuzda saatlerce biriktiriyoruz. Kovalara, şişelere dolduruyoruz. Parayla da su satın alıyoruz mecburen. Yaşlı misafirlerim vardı. Onları da geri göndermek zorunda kaldım. Üzülerek ayrıldılar, ama yapacak bir şey yoktu, su kesintisi olduğu için evde kalamadılar. Bulaşık makineleri dolu. Yaz günü, yemekler malum... Türkiye’de ege mutfağı ağırlıklı sarımsaklı yemekler çok. Peçeteleri tabakların altına koymamıza rağmen makineler hala dolu. Çamaşırlar da birikti. Sular gelir gelmez gece boyunca mesai gibi çamaşır, bulaşık yıkıyoruz.”
“Ayrımcılık yapılmasın”
Su kesintisi konusunda adaletli davranılmasını isteyen Çakıroğlu “Artık sinirlerimiz boşaldı. Şu anda yine öğlen gidiyor, gece 10.00–10.30 gibi geliyor. Çok kötü bir durum. Kasım ayına kadar, rezarvuarlar dolana kadar, İzmir’in farklı yerlerinde de aynı kesintilerin uygulanacağını söylüyorlar. Şimdi Çeşme’de de başlayacakmış. Çeşme daha elit kesimin olduğu yer... Kesinti saatlerine baktım. Gece 23.00 ile sabah 06.00 arasında yapıyorlarmış. Bize de öyle yapsınlar o zaman. Zaten gece herkes uyuyor, su kullanımı düşük. Bu büyük bir ayrımcılık. Biz insan değil miyiz? Su kullanmadıkları saatlerde kesinti oluyor.” Diye konuştu.
Su kesintileri başlıyor
Eğer önlem alınmazsa, Yeni Foça’da yaşanan bu tablo İzmir’in tamamına yayılabilir. Uzmanlar, su kesintilerinin günlük yaşamı felç etmeden atlatılabilmesi için her bireyin suyu tasarruflu kullanması gerektiğini vurguluyor. Bugün farkına varılmazsa, yarın hiçbir musluktan su akmayabilir.
İlk etapta 6 ila 12 saat sürecek kesintiler, ilerleyen günlerde süre bakımından artacak. Kesinti programı, her gün farklı ilçelerde uygulanacak şekilde duyurulacak. Yetkililer, bu geçici önlemlerin suyun Ekim-Kasım ayındaki yağışlı döneme kadar dayanması için zorunlu hale geldiğini vurguluyor.
İZSU Genel Müdürü Gürkan Erdoğan, Gördes Barajı’nın tamamen kuruduğunu hatırlatarak, “Gördes Barajı kurudu. Tahtalı’yı da kaybedersek İzmir’in içme suyu arzında ciddi anlamda olumsuzluk yaşanır” diyerek vatandaşların suyu tasarruflu kullanmasının önem taşıdığını ifade etti.
Erdoğan “Biz bu durumun önüne geçebilmek için yenileme kuyuları açtık. Göksu-Sarıkız’da 11 kuyu açtık. Halkapınar’da da 3 kuyu açtık. Elimizdeki tüm enstrümanlarla bu durumun önüne geçebilmek için yapabileceğimiz her şeyi yapıyoruz. Elimizde son kalan Tahtalı Barajı’nı yeni yağış mevsimine kadar elimizde tutmak istiyoruz. Bunu yapabilmemiz için suyu çok tasarruflu kullanmamız gerekiyor. Ancak şartlara göre tasarrufun yetmediği noktada da vatandaşlarımızın hayatını minimum etkileyecek şekilde planlı su kesintilerine başlayacağız. Basit birtakım kurallara dikkat ederek bu tasarrufu sağlayabiliriz. İZSU Genel Müdürlüğü olarak kent genelinde bulunan park ve bahçelerde de tasarrufu sağlamak için su sayaçlarını sökmeye başladık.” Dedi.
Başkan Denizli’den DSİ’ye su isyanı
Su krizinden en çok etkilenen ilçelerden biri olan Çeşme’de her gece su kesintisi uygulanacak.
Çeşme Belediye Başkanı Lal Denizli DSİ’nin projeyi devreye almaması nedeniyle İZSU’nun zorunlu kesintiye geçeceğini belirtti. Denizli "DSİ en başından beri vaat ettiği tarihlerde projeyi tamamlasaydı Çeşme, ekonomik krizin olduğu bir dönemde, sezonun ortasında böyle bir su krizi ile karşı karşıya kalmayacaktık. Israrla tarih istiyoruz. Biz çeşme Belediyesi olarak Mayıs’ta su tüketimine ilişkin belli kısıtlama kararı aldık. DSİ sözünü tutması lazım. Burada doğacak sonuçlar turizmin tam ortasında etki edecek. DSİ elini hızla tutarsa temenni ediyorum bu krizi yaşamak durumunda kalmayacağız. Çözümü varken çözümsüzlüğe gitmenin kimseye bir yararı yok”
