Gökçe ADAR ÇUBUKÇUOĞLU-30 Ekim İzmir’de hissedilen depremde 'orta hasarlı' ilan edilen binaların Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından resen yıkılması sonrası TOKİ tarafından apartmanlar yeniden inşa edilmişti. Bir miktar borçlanarak, bu evlere kavuşacaklarını öğrenen depremzedeler için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan açıklama yapmış, bu borçlanmaların 2+1 evler için 160 ve 180 bin TL arası, 3+1 evler için ise 210-230 bin TL arası olacağını ifade etmişti. Depremzedeler bu rakamlarda bir borçlanma beklerken, aynı özelliklere sahip konutlara farklı tutarlarda borç çıkması gündeme gelmişti. 9 Eylül Gazetesi konuyu gündeme getirmiş, depremzedeler de tepkilerini dile getirmişti. 

FARK ARTTI

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İzmir İl Müdürlüğü yetkilileri örneğin; bir depremzedeye yaklaşık 55 bin TL tutarında bir borçlandırma çıkarırken, birebir aynı dairede oturan bir başka depremzedeye ise yaklaşık 7 kat daha fazla borç çıkarak, depremzededen 395 bin TL istemişti. Daireler arasındaki fark 7 katından, yaklaşık 15 kata kadar çıktı. Örneğin bir depremzededen 40 bin TL istenirken, diğer bir depremzededen ise 450 bin TL talep edildi. Bazı depremzedelere ise borç çıkmayıp, evlerinin teslim edilmesi sonrası bakanlıktan yaklaşık 15 bin TL alacağı ifade edildi. 

19 GÜN SONRA İLK ÖDEME

Bu farklılıkların sebebini anlayamayan depremzedelere, borçlandırmalarının ilk taksidinin 20 Haziran günü ödemeleri gerektiği sözlü olarak tebliğ edildi. İlk taksidin ödenmemesi durumunda ise depremzedelerin evlerini teslim alamayacakları yetkililer tarafından ileri sürüldü. 

‘DÜKKANLAR 4-5 MİLYON TL’

İsmini vermek istemeyen bir depremzede, “Değerlendirme sistemi neye göre? Yürütülen süreç şeffaf değil. Aynı bina, aynı cephe nasıl oluyor da bu kadar büyük farkla borç çıkıyor. Yüzüne bakmayacağınız dükkanlar için, küçücük dükkanlar için 4-5 milyon TL borç çıkarıyorlar. İnsaf biraz. 20 Haziran’da ilk taksit ödemesi başlıyor. Daha insanlar borçlarını sindirememişken, nasıl ödeyeceklerini düşünürken ilk taksidi neredeyse 20 gün sonra ödemek zorunda. Bir kişiye 40 bin TL çıkarken diğer bir kişiye aynı eve nasıl 450 TL çıkıyor?” ifadelerini kullandı. 

‘BİZİ GÖREN YOK’

İsmini vermek istemeyen bir başka depremzede de, “Binalar aynı. Cepheler aynı. Nasıl oluyor da yüzde 7 kat, 15 kat fark çıkıyor? Hiç borcu çıkmayıp, üzerine 12 bin TL para alacak olan da var. Cepheler farklı olur, özellikler farklı olur anlarız. Her şeyi aynıyken bu farklılık nasıl olur? Seçim de geçti umutlanmıştık ancak bizi hiç kimse görmüyor” dedi. Bir başka depremzede ise, “Değerlendirme, ücretlendirme için epey zamandır yeniden hesaplama yapıldığına dair bilgiler vardı fakat rakamlarda hiç bir değişiklik yapılmamış. Yine her zaman ki gibi oyalama taktiği uygulandı. Ödemelerde fahiş fiyatlar mevcut” diye konuştu. 

ESKİ KONUTA GÖRE DEĞER

Depremzedeler, Nisan ayının son haftası Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İzmir İl Müdürlüğü’ne şikayetlerini dile getiren bir dilekçe yazmasına rağmen henüz resmi olarak yanıt alamadı. Yetkililerin resmi olmayan bir açıklama ile “Fiyat farklılıkları depremden önceki konutların cephe, büyüklük gibi özelliklerinden kaynaklandığı” ifade edildi.